Το μελάνωμα μέσα από 24 λέξεις.

Από το 1996, αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, και στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο, ο μήνας Μάιος καθιερώθηκε ως μήνας ευαισθητοποίησης για το μελάνωμα. Στη χώρα μας, τόσο ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, όσο και δεκάδες φορείς και οργανώσεις συμμετέχουν στην ενημέρωση του κοινού για τη νόσο, τα μέτρα πρόληψης και τις νέες θεραπείες.

Στο πλαίσιο αυτής της ενημέρωσης, συγκεντρώσαμε για εσάς 24 λέξεις, από το άλφα μέχρι το ωμέγα, που έχουν σχέση με το μελάνωμα. Δείτε τις στο άρθρο μας που ακολουθεί.

Α – Ασυμμετρία

Μία ελιά που δεν είναι συμμετρική, πρέπει να ελεγχθεί από δερματολόγο για να αποκλειστεί η περίπτωση μελανώματος. Δείτε τον πλήρη κανόνα ABCDE στο σχετικό μας άρθρο.

Β – Βιοψία

Στο μελάνωμα, η βιοψία της ύποπτης περιοχής του δέρματος είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για να επιβεβαιώσει ή όχι ο ιατρός την παρουσία καρκίνου. Κατά τη βιοψία, λαμβάνεται ένα δείγμα ιστού, το οποίο αποστέλλεται για εξέταση σε παθολογοανατομικό εργαστήριο.

Γ – Γονίδια

Μεταλλάξεις στο γονίδιο (αλληλουχία βάσεων του DNA) που ονομάζεται BRAF έχει ενοχοποιηθεί για την παρουσία μελανώματος, καθώς και άλλων καρκίνων (πνεύμονα, παχέος εντέρου και ωοθηκών).

Δ – Δερματολόγος

Ο μόνος ειδικός, ο οποίος μπορεί να δώσει σαφή και τεκμηριωμένη απάντηση για το αν μία βλάβη στο δέρμα είναι ή όχι μελάνωμα, είναι ο δερματολόγος. Όχι το Internet, ούτε κάποιος γνωστός μας που το “έχει ψάξει”.

Ε – Εμβολιασμός

Τα μηνύματα από τον εμβολιασμό για μελάνωμα είναι ελπιδοφόρα. Τα πρώτα αποτελέσματα ερευνών για τον συνδυασμό mRNA εμβολίου και ανοσοθεραπείας έδειξαν 49% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου ή υποτροπής. Δείτε περισσότερα στο σχετικό μας άρθρο.

Ζ – Ζωή

Το προσδόκιμο ζωής μετά από τη διάγνωση με μελάνωμα εξαρτάται από τον τύπο του μελανώματος, αλλά και το στάδιο της νόσου. Όταν η διάγνωση γίνει σε αρχικό στάδιο, το προσδόκιμο ζωής στην πενταετία φτάνει το υψηλότατο 98%.

Η – Ηλικία

Ο κίνδυνος μελανώματος αυξάνει ανάλογα με την ηλικία, ωστόσο το μελάνωμα δεν είναι νόσος μόνο της μεγάλης ηλικίας. Αν και ένα 30% των ασθενών με μελάνωμα είναι 75+ ετών, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις μελανώματος, ακόμη και σε πολύ νεαρές ηλικίες, κυρίως λόγω της αλόγιστης ηλιοθεραπείας και της χρήσης σολάριουμ.

Θ – Θεραπεία

Η πιο συνηθισμένη αντιμετώπιση του μελανώματος είναι η χειρουργική αφαίρεσή του. Ωστόσο, ο ιατρός μπορεί να επιλέξει ακόμη ακτινοβολία, χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία ή συνδυασμό τους.

Ι – Ιντερφερόνη

Για περίπου 30 χρόνια το φάρμακο ιντερφερόνη αποτελούσε τη μοναδική συμπληρωματική θεραπεία για ασθενείς με τοπικά προχωρημένο μελάνωμα. Η ανοσοθεραπεία, τα τελευταία χρόνια, έχει προστεθεί στις επιλογές συμπληρωματικής θεραπείας.

Κ – Κληρονομικότητα

Το οικογενειακό ιστορικό, αν και δεν είναι η πρώτη αιτία μελανώματος, μπορεί να παίξει ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Περίπου 1 στους 10 ασθενείς με μελάνωμα έχει ένα συγγενή πρώτου βαθμού με ιστορικό της νόσου. Άτομα με συγγενείς πρώτου βαθμού που παρουσίασαν μελάνωμα σε νεαρή ηλικία, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Λ – Λεμφαδένες

Το μελάνωμα δίνει εύκολα μεταστάσεις σε άλλα όργανα μέσω του λεμφικού συστήματος. Τα καρκινικά κύτταρα αποσπώνται από τον πρωτοπαθή όγκο και μέσω της λέμφου (του υγρού που περιέχουν τα λεμφικά αγγεία) φτάνουν και προσβάλλουν λεμφαδένες που βρίσκονται κυρίως στον λαιμό, τις μασχάλες, τους βουβώνες και την κοιλιά.

Μ – Μελανίνη

Η μελανίνη είναι μία χρωστική ουσία που υπάρχει σε διαφορετικές ποσότητες στο ανθρώπινο δέρμα, δίνει το χρώμα του δέρματος, των μαλλιών και των ματιών και παράγεται από τα μελανοκύτταρα. Το μελάνωμα συμβαίνει όταν κάτι μετατρέπει τα υγιή μελανοκύτταρα σε καρκινικά κύτταρα.

Ν – Νύχι

Συνήθως, όταν ακούμε για μελάνωμα σκεφτόμαστε την πλάτη ή το στήθος μας. Ωστόσο, υπάρχει περίπτωση ενός πιο σπάνιου μελανώματος, κάτω από το νύχι, που εμφανίζεται ως μαύρη ή καφέ κάθετη γραμμή. Δείτε για το μελάνωμα στο νύχι, καθώς και άλλα απροσδόκητα σημεία του δέρματος στο σχετικό μας άρθρο.

Ξ – Ξηροδερμία (μελαγχρωματική)

Πρόκειται για μία σπανιότατη κληρονομική πάθηση, που αναπτύσσεται κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής, και στην οποία υπάρχει μειωμένη ικανότητα αποκατάστασης βλάβης στο DNA από έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Ως εκ τούτου, οι μισοί ασθενείς με μελαγχρωματική ξηροδερμία αναπτύσσουν μελάνωμα μέχρι την ηλικία των 10 ετών.

Ο – Οφθαλμός

Το μελάνωμα δεν περιορίζεται πάντοτε στο δέρμα. Μία από τις πιο επικίνδυνες και εξαιρετικά κακοήθεις μορφές του είναι το οφθαλμικό μελάνωμα, στο οποίο δεν κινδυνεύει μόνο το μάτι, αλλά και η ζωή του ασθενούς. Φωταψία, μυγάκια και μείωση οπτικής οξύτητας μπορεί να είναι συμπτώματα.

Π – Πρόληψη

Η καλύτερη θεραπεία για το μελάνωμα είναι η πρόληψη. Περιορισμός έκθεσης στις υπεριώδεις ακτίνες UV, αυτοεξέταση του δέρματος, αποφυγή του σολάριουμ και τακτική εξέταση από δερματολόγο είναι κάποια από τα μέτρα που μπορούμε να πάρουμε. Δείτε περισσότερα στο σχετικό μας άρθρο.

Ρ – Ράχη

Το πιο συνηθισμένο σημείο εμφάνισης μελανώματος για τους άνδρες είναι η ράχη (ενώ για τις γυναίκες είναι τα κάτω άκρα). Η αυτοεξέταση με τη χρήση καθρεφτών ή/και τη βοήθεια ενός δικού μας ανθρώπου, μπορεί να το εντοπίσει. Δείτε περισσότερα στο σχετικό μας άρθρο.

Σ – Σολάριουμ

Οι συσκευές σολάριουμ εκθέτουν το δέρμα στην υπεριώδη ακτινοβολία ακριβώς όπως το κάνει ο ήλιος, αλλά πολύ πιο ισχυρά, καθώς μόλις 20 λεπτά σολάριουμ ισοδυναμούν με 4 ώρες έκθεσης στον ήλιο! Όλες οι έρευνες συμφωνούν: οι χρήστες σολάριουμ αυξάνουν τις πιθανότητες να παρουσιάσουν μελάνωμα. Δείτε περισσότερα στο σχετικό μας άρθρο.

Τ – Τύποι

Υπάρχουν διάφοροι τύποι μελανώματος:

Επιφανειακά επεκτεινόμενο μελάνωμα (περίπου 70% όλων των περιπτώσεων)
Οζώδες μελάνωμα (περίπου 20% όλων των περιπτώσεων)
Μελάνωμα τύπου κακοήθους φακής
Μελάνωμα των άκρων
Οφθαλμικό μελάνωμα
Αμελανωτικό μελάνωμα (δεν παράγει μελανίνη, δείτε περισσότερα στο σχετικό μας άρθρο.

Υ – Υπεριώδεις

Οι υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου (UV radiation) είναι μακράν ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για μελάνωμα. Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο, χρησιμοποιήστε αντηλιακό ευρέως φάσματος και προστατέψτε τον εαυτό σας με καπέλο, γυαλιά ηλίου και αντηλιακά ρούχα.

Φ – Φακίδες

Άτομα με φακίδες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μελανώματος και πρέπει να προσέχουν περισσότερο. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν άτομα με κόκκινα ή ξανθά μαλλιά και ανοιχτόχρωμα δέρμα που καίγεται εύκολα στον ήλιο.

Χ – Χαρτογράφηση

Οι ελιές (σπίλοι) στο δέρμα μας αποτελούν παράγοντα κινδύνου για μελάνωμα, όταν υπερβαίνουν κάποιον αριθμό ή σχήμα. Άτομα με 100 ή περισσότερους σπίλους ή με μεγάλους και ασυνήθιστους σπίλους διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο μελανώματος. Η χαρτογράφηση σπίλων που γίνεται με τη χρήση ειδικής ιατρικής κάμερας και η παρακολούθησή τους με ειδικό λογισμικό, σώζει ζωές.

Ψ – Ψευδάργυρος

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα αντιοξειδωτικά, μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των βλαβών από ελεύθερες ρίζες που ενδέχεται να οδηγήσουν σε μελάνωμα. Ο ψευδάργυρος, μαζί με άλλα αντιοξειδωτικά, όπως βιταμίνες C, E και A, σελήνιο, καροτενοειδή, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και λυκοπένιο συστήνεται από πολλούς δερματολόγους.

Ω – Ώρες

Οι ώρες έκθεσης στον ήλιο έχουν ευθεία σχέση με τη δημιουργία μελανώματος από ακτίνες UV, τόσο με τον συνολικό τους αριθμό, όσο και με το ποιες είναι κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αποφύγετε οποιαδήποτε έκθεση στο ηλιακό φως μεταξύ 11:00 πμ και 4 μμ.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!