Γενικά

 

Το κότσι είναι η παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού, όπου το μεγάλο δάκτυλο κλίνει προς τα υπόλοιπα δάκτυλα ενώ το πρώτο μετατάρσιο στρέφεται προς την αντίθετη κατεύθυνση, δημιουργώντας μια εξόστωση (εξόγκωμα).

Στην ιατρική ορολογία, το κότσι αναφέρεται ως «βλαισός μέγας δάκτυλος» και είναι η συχνότερη παραμόρφωση των ποδιών. Χαρακτηριστικά συμπτώματα :

  • Εμφανής κλίση του μεγάλου δακτύλου
  • Δυσφορία, πόνος και πληγές καθώς το κότσι τρίβεται με τα παπούτσια
  • Δυσκολία στο βάδισμα που προκαλείται από συνεχή και έντονο πόνο
  • Δημιουργία κάλων πάνω στο ίδιο το κότσι
  • Δημιουργία φουσκάλας με υγρό, η οποία μπορεί να γίνει φλεγμονώδης και επίπονη.
  • Συνοδευτικός πόνος στο μετατάρσιο (την περιοχή πριν τα δάχτυλα) από τα ακατάλληλα υποδήματα.
  • Σε δεύτερο χρόνο, μπορεί να παρατηρηθεί πόνος και παραμόρφωση του δεύτερου δακτύλου που δυσκολεύει τη βάδιση.

 

Από τι προκαλείται

 

Η συνηθέστερη αιτία σχηματισμού του κοτσιού είναι η παρατεταμένη χρήση στενών και ακατάλληλων υποδημάτων. Σύμφωνα με τους ορθοπεδικούς, ακατάλληλα θεωρούνται τα παπούτσια με στενή μύτη και ψηλό τακούνι (πάνω από 5 εκατοστά), που σπρώχνουν τα δάκτυλα σε αφύσικη θέση και πιέζουν το μετατάρσιο.

Η επιλογή τέτοιων υποδημάτων γίνεται από το γυναικείο φύλο, για το λόγο αυτό το κότσι εμφανίζεται στις γυναίκες 9 φορές συχνότερα από ότι στους άνδρες.

Άλλοι παράγοντες που ευθύνονται για το κότσι είναι:

  • Κληρονομικότητα (σε ποσοστό 70%)
  • Ρευματοειδής αρθρίτιδα
  • Πλατυποδία
  • Επίπονες και έντονες για τα πέλματα δραστηριότητες π.χ. αθλητικές δραστηριότητες χωρίς τα κατάλληλα υποδήματα

 

Αντιμετώπιση

 

Σε αρχικά στάδια, η παραμόρφωση δεν είναι μεγάλη και δεν υπάρχει ενόχληση ή πόνος. Καθώς εξελίσσεται, η κλινική εικόνα μπορεί να διαφέρει για κάθε άτομο. Για παράδειγμα, ορισμένα άτομα μπορεί να έχουν μεγάλο σε μέγεθος κότσι χωρίς πόνο αλλά με δυσκολία στην επιλογή παπουτσιών ενώ άλλα άτομα μπορεί να έχουν μικρότερο σε μέγεθος κότσι που είναι πολύ επώδυνο.

Στις πρώτες ενδείξεις δημιουργίας κοτσιού, η σταθεροποιήση του ποδιού είναι σημαντική. Αυτό γίνεται κατά κύριο λόγο με ορθοπεδικά βοηθήματα πχ. διορθωτικά καλτσάκια, λάστιχα, νάρθηκες. Οι νάρθηκες απαγωγής του μεγάλου δακτύλου μπορούν να συμβάλλουν στην ανακούφιση ή και στην ελαφρά διόρθωση της παραμόρφωσης του μεγάλου δακτύλου. Συνήθως φορούνται στον ύπνο.

Επιπλέον μέτρα:

  • Εφαρμόζουμε προστατευτικά επιθέματα στο κότσι για τη μείωση των τριβών
  • Τοποθετούμε διαχωριστήρες δακτύλων με επικάλια (αν υπάρχει πόνος και στο δεύτερο δάκτυλο)
  • Δοκιμάζουμε ειδικά πέλματα μεταταρσαλγίας
  • Προτιμούμε φαρδύτερα και μαλακά παπούτσια χωρίς μεγάλο τακούνι.
  • Αν το σημείο είναι ερυθρό και ευαίσθητο στον πόνο, συνίσταται η εφαρμογή πάγου, η ξεκούραση και η λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων.

Τα παραπάνω είναι συντηρητικά μέτρα που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στην επιβράδυνση της εξέλιξης του κοτσιού, ωστόσο δεν μπορούν να επιδιορθώσουν την παραμόρφωση.

 

Πρόληψη

 

  • Φοράμε τα κατάλληλα παπούτσια, πιο φαρδιά ώστε το πόδι να μην πιέζεται ούτε να στριμώχνονται τα δάκτυλα.
  • Αποφεύγουμε τη συχνή χρήση παπουτσιών με υψηλά τακούνια. Στα παπούτσια που φοράμε καθημερινά δεν πρέπει το τακούνι να ξεπερνάει τα 5 εκατοστά.
  • Ασκήσεις στις κνήμες/ γάμπες για την ενίσχυση των μυών του ποδιού.

 

Πότε να επισκεφθώ τον ειδικό

 

Σταδιακά, η βλαισότητα και η στροφή του μεγάλου δακτύλου αλλάζουν τελείως τον άξονα της άρθρωσης του μεγάλου ποδιού. Καθώς το μεγάλο δάκτυλο κλίνει προς το δεύτερο, οι τένοντες δεν συγκρατούν πλέον το πόδι σε ευθεία γραμμή. Αυτό χαρακτηρίζει το κότσι ως μια εξελισσόμενη πάθηση, άρα κάποια στιγμή θα χρειαστεί επίσκεψη στον ορθοπεδικό, κυρίως όταν:

  • τα συμπτώματα εμμένουν
  • ο πόνος επηρεάζει την καθημερινότητα πχ. σημαντική δυσκολία στη βάδιση και στην επιλογή παπουτσιών
  • έχει αρχίσει η παραμόρφωση των επόμενων δακτύλων του ποδιού.

Η χειρουργική επέμβαση είναι ο μόνος τρόπος απαλλαγής από την παραμόρφωση και τον πόνο που προκαλεί το κότσι και γίνεται για λειτουργικούς λόγους.