Τι πρέπει να γνωρίζουμε

 

  • Το δέρμα του νεογέννητου είναι τόσο ευαίσθητο όσο και το ανοσοποιητικό του σύστημα –και τα δύο βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης. Καθώς το βρέφος μεγαλώνει, το δέρμα θα προσαρμόζεται και θα αναπτύσσεται μαζί του.
  • Το νεογέννητο έχει δέρμα με ζάρες και μια προστατευτική στοιβάδα που απολεπίζεται. Πρόκειται για μια φυσιολογική διαδικασία κατά την πρώτη εβδομάδα. Δεν χρειάζεται να το τρίβουμε ούτε να βάζουμε προϊόντα αν δεν είναι απαραίτητο.
  • Κυρίως κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής των βρεφών, το πολύ συχνό μπάνιο και λούσιμο δεν είναι απαραίτητο, καθώς αφαιρεί τα φυσικά έλαια που προστατεύουν το δέρμα του μωρού. Κάθε δεύτερη μέρα είναι αρκετό. Ωστόσο χρειάζεται να κρατάμε καθαρή και στεγνή την περιοχή του στόματος, των χεριών, του λαιμού και της πάνας.
  • Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό ατοπικών δερματικών βλαβών, αλλεργιών ή άσθματος είναι ιδιαίτερα σημαντικό το μωρό να προστατεύεται από ερεθιστικά αλλεργιογόνα.
  • Καλό είναι τα ρούχα και τα σκεπάσματα του μωρού να πλένονται ξεχωριστά από τα υπόλοιπα ρούχα της οικογένειας και να ξεβγάζονται πολύ καλά.
  • Τα προϊόντα περιποίησης στοχεύουν στην ενίσχυση του επιδερμικού φραγμού, τη διατήρηση της ενυδάτωσης, τη μείωση της υγρασίας στις πτυχές του δέρματος, τη μείωση των τριβών και την προστασία από εξωτερικούς παράγοντες (ρύποι, ήλιος, κρύο, μικρόβια).
  • Τα βρεφικά και παιδικά προϊόντα πρέπει λοιπόν να είναι : ήπια, δερματολογικά ελεγμένα, υποαλλεργικά, χωρίς αρώματα, χωρίς αλκοόλη, χωρίς ερεθιστικούς παράγοντες, χωρίς χρώματα, χωρίς σαπούνια, χωρίς χημικά, και με pH κατά προτίμηση ουδέτερο (κοντά στο pH του δέρματος ή των δακρύων αν πρόκειται για σαμπουάν) .
  • Ο στόχος των ειδικών αυτών προϊόντων δεν είναι αισθητικός αλλά η προαγωγή της υγείας του δέρματος και συνεπώς της άνεσης και της ευεξίας του παιδιού!
  • Στην αγορά υπάρχει πλήθος προϊόντων που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι γονείς, θα πρέπει όμως να προσέχουν τις ενδείξεις, τον τρόπο και τη συχνότητα χρήσης.
  • Σε οποιαδήποτε περίπτωση, οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται από τον παιδίατρο και να παραπέμπονται στον δερματολόγο αν δημιουργηθεί πρόβλημα.

 

Χαρακτηριστικά

 

Το δέρμα καλύπτεται από ένα λιπαρό φιλμ, τον επιδερμικό φραγμό, ο οποίος το προστατεύει από το εξωτερικό περιβάλλον.
Στα βρέφη, ο επιδερμικός φραγμός ωριμάζει αργά και σταθερά. Κατά την περίοδο αυτή, το βρέφος χάνει πιο εύκολα υγρά από το δέρμα του. Το ίδιο εύκολα, μπορεί και να επιτραπεί η είσοδος ερεθιστικών ουσιών από το περιβάλλον στο δέρμα.
Μολονότι, λοιπόν, έχει την ίδια δομή με το δέρμα των ενηλίκων, το βρεφικό δέρμα είναι πιο ευάλωτο και ευαίσθητο.
Κυρίως κατά τον πρώτο χρόνο ζωής, η βρεφική επιδερμίδα :

  • είναι περίπου 20-30% πιο λεπτή από των ενηλίκων
  • έχει μεγάλη απορροφητικότητα
  • έχει τάση για ξηρότητα
  • αφυδατώνεται πιο γρήγορα και ανταποκρίνεται πιο δύσκολα στις εναλλαγές της θερμοκρασίας
  • είναι πιο ευάλωτη σε αλλεργίες, ερεθισμούς, μολύνσεις
  • είναι υπερευαίσθητη στην ηλιακή ακτινοβολία

 

Άλλες δερματίτιδες και κνίδωση

 

Πολλά μωρά εμφανίζουν ερεθισμούς και αθώα εξανθήματα που συνήθως εξαφανίζονται χωρίς θεραπεία. Μπορεί να προκύπτουν αμέσως μετά τη γέννηση αλλά μπορεί να οφείλονται και σε άλλους παράγοντες όπως πχ. η ζέστη, το κρύο ή το βαρύ ντύσιμο του μωρού.

Σε άλλες περιπτώσεις, τα εξανθήματα είναι αποτέλεσμα αντίδρασης του οργανισμού σε κάποιο αλλεργιογόνο παράγοντα ή στην παρατεταμένη και επαναλαμβανόμενη έκθεση του δέρματος σε κάποιο ερεθιστικό παράγοντα. Συνήθως τα εξανθήματα είναι ερυθρά, με φυσαλίδες ή σπυράκια και κνησμό.

  • Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η δερματίτιδα σε σαπούνια, απορρυπαντικά και προϊόντα περιποίησης, στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, σε τροφές, σε φάρμακα, σε αλλεργιογόνα (πχ. γύρη, σκόνη), σε τσιμπήματα, ακόμα και στις εκκρίσεις του οργανισμού όπως το σάλιο ( πχ. εξάνθημα γύρω από την πιπίλα).

Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι σημαντικό να γίνει διερεύνηση από τον παιδίατρο (κυρίως αν τα συμπτώματα τείνουν να χρονίσουν ) και να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία.

  • Συνηθίζεται η αποφυγή του παράγοντα που προκαλεί την αντίδραση ( αν αυτός έχει εντοπιστεί).
  • Επιπλέον, χορηγούνται αντιισταμινικά φάρμακα ( για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα της αλλεργικής αντίδρασης και του κνησμού αλλά και για να βοηθήσουν στον ύπνο).
  • Κατά περίπτωση, η χρήση κορτιζονούχων σκευασμάτων μπορεί να κριθεί αναγκαία από το γιατρό ( τοπική ή ακόμη και από το στόμα).
  • Τέλος, φροντίζουμε το ερεθισμένο δέρμα του παιδιού με ενυδατικά καταπραϋντικά προϊόντα.

Προσοχή σε πιθανή αναφυλακτική αντίδραση! Αναγνωρίζουμε τα σημάδια και ακολουθούμε τις οδηγίες του γιατρού!

 

Εξάνθημα στην περιοχή της πάνας (σύγκαμα)

 

  • Πρόκειται για μια μορφή δερματίτιδας στην περιοχή της πάνας. Το 50-60% των μωρών θα εμφανίσει κάποια στιγμή εξάνθημα της πάνας, με τα συμπτώματα να ποικίλουν ανάλογα τον τύπο της δερματίτιδας και από παιδί σε παιδί.
  • Ο πιο συνήθης τύπος είναι η δερματίτιδα «εκ σπαργάνων εξ επαφής ή παράτριμμα», το γνωστό και ως σύγκαμα. Εμφανίζεται κυρίως στις περιοχές που έρχονται σε άμεση επαφή με την πάνα πχ. στη γεννητική περιοχή και τις δύο πλευρές των γλουτών.
  • Το δέρμα έχει την εικόνα της φλεγμονής, με έντονη ερυθρότητα και μερική απολέπιση, που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διάρρηξη του δέρματος και κατ’ επέκταση σε σοβαρότερες δερματικές βλάβες.
  • Αιτίες που οδηγούν στο σύγκαμα : η υγρασία και η θερμότητα που εγκλωβίζονται στην πάνα, η παρατεταμένη έκθεση του ευαίσθητου δέρματος στα οξέα των ούρων και των κοπράνων, η τριβή ( πχ. κατά το καθάρισμα του δέρματος ή κατά το μπουσούλημα ή περπάτημα), η ανεπαρκής φροντίδα και καθαρισμός του δέρματος στην περιοχή της πάνας, εν δυνάμει ερεθιστικά προϊόντα που τοποθετούνται στην περιοχή (πχ. αλοιφές, σαπούνια, καθαριστικά), το ίδιο το υλικό κατασκευής της πάνας.
  • Ένας δεύτερος τύπος δερματίτιδας στην περιοχή της πάνας είναι η δερματίτιδα από τον μύκητα Candida. Η υγρασία και η θερμότητα στην περιοχή αποτελούν τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη του μύκητα.
  • Στην περίπτωση αυτή το εξάνθημα είναι ερυθρό, βαθύ και στιλπνό, με αρκετά λευκωπά στρογγυλά σπυράκια. Τείνει να εντοπίζεται αρχικά στις πτυχές του δέρματος των μηρών και στην περιοχή της πάνας, ενώ μπορεί να εξαπλωθεί και σε γύρω περιοχές. Συχνά συνυπάρχει μυκητίαση και στο στόμα του παιδιού ή και στις θηλές της μητέρας αν θηλάζει.
  • Μέτρα για την πρόληψη του συγκάματος :
    • Βασική αρχή είναι να διατηρούμε την περιοχή καθαρή και στεγνή.
    • Ελέγχουμε την πάνα του μωρού συχνά και την αλλάζουμε κάθε φορά που έχει βραχεί ή λερωθεί.
    • Πλένουμε τα χέρια μας πριν και μετά από κάθε αλλαγή της πάνας.
    • Καθαρίζουμε την περιοχή με νερό και ειδικό σαπούνι, δίνοντας έμφαση στις πτυχές του δέρματος.
    • Αποφεύγουμε το υπερβολικά συχνό πλύσιμο της περιοχής με σαπούνι ή με άλλα καθαριστικά που μπορεί να ερεθίζουν όπως μωρομάντηλα (κυρίως κατά τις πρώτες εβδομάδες ζωής του μωρού).
    • Στεγνώνουμε καλά την περιοχή, ταμποναριστά και όχι τρίβοντας.
    • Πριν βάλουμε την καθαρή πάνα, αφήνουμε το δέρμα του μωρού να αναπνεύσει για όσο το δυνατό περισσότερο.
    • Η πάνα πρέπει να είναι εφαρμοστή αλλά ποτέ σφιχτή. Πρέπει να έχει μεγάλη απορροφητικότητα, να είναι φτιαγμένη από υποαλλεργικά υλικά και να είναι στο σωστό μέγεθος για το μωρό.
    • Προστατευτικές απλές κρέμες μπορούν να χρησιμοποιηθούν προληπτικά μετά από την αλλαγή πάνας, κυρίως αν το δέρμα του μωρού είναι επιρρεπές στο να δημιουργήσει σύγκαμα.
    • Προσοχή στο ταλκ. Τα προϊόντα ταλκ, των οποίων η σύσταση βασίζεται στο άμυλο καλαμποκιού, ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων. Επιπλέον, το ταλκ, αν εισπνευσθεί, μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα. Προσοχή κατά την εφαρμογή, να μην εισχωρήσει στη γεννητική περιοχή, κυρίως των κοριτσιών.
    • Επιπλέον, μπορεί να γίνει χρήση μιας κρέμας φραγμού. Οι πιο κοινές κρέμες φραγμού περιέχουν δραστικά συστατικά, όπως το οξείδιο του ψευδαργύρου, που λειτουργούν προστατευτικά δημιουργώντας ένα φιλμ μεταξύ του δέρματος και της πάνας. Έχουν λιπαρή υφή, και βοηθούν στην απομάκρυνση της υγρασίας, στην επούλωση και στη διατήρηση της υγείας του δέρματος. Η χρήση μιας κρέμας φραγμού θα πρέπει να είναι περισσότερο θεραπευτική παρά προληπτική και να αποφεύγεται η τακτική εφαρμογή της σε κάθε αλλαγή πάνας.
    • Ένα ήπιο σύγκαμα μπορεί να υποχωρήσει με τα παραπάνω μέτρα, χωρίς την εφαρμογή φαρμακευτικής αλοιφής ή κρέμας. Ωστόσο, αν το σύγκαμα έχει προκληθεί από το μύκητα Candida, ο γιατρός θα συστήσει μια αντιμυκητιασική αλοιφή ή αν υπάρχει μόλυνση μπορεί να χρειαστεί επάλειψη με αντιμικροβιακές/αντιβιοτικές κρέμες ή αλοιφές.

 

Ατοπική δερματίτιδα (βρεφικό έκζεμα)

 

  • Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια χρόνια νόσος του δέρματος, με εξάρσεις και υφέσεις, που εμφανίζεται κυρίως στην παιδική ηλικία, με το 15-20% των παιδιών να παρουσιάζουν συμπτώματα.
  • Στο 65% των περιπτώσεων, η ατοπία εμφανίζεται στη διάρκεια του πρώτου χρόνου ζωής. Οι ήπιες μορφές υποχωρούν στα πρώτα χρόνια ή μέχρι την εφηβεία.
  • Η ατοπική δερματίτιδα εκδηλώνεται ως αντίδραση του οργανισμού σε κάποια ερεθίσματα όπως περιβαλλοντικές ή τροφικές αλλεργίες. Επιπλέον, σχετίζεται και με το οικογενειακό ιστορικό άσθματος, αλλεργιών ή ατοπίας.
  • Στην ατοπική δερματίτιδα ο επιδερμικός φραγμός δυσλειτουργεί. Υπάρχει έντονη ξηροδερμία είτε τοπικά είτε σε όλο το σώμα. Το δέρμα είναι ευαίσθητο, με φολίδες (ερυθρά και ξηρά σημάδια) ενώ υπάρχει και κνησμός.
  • Τα σημάδια εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο του παιδιού (μάγουλα και μέτωπο) αλλά και στο εσωτερικό των αγκώνων και των γονάτων, πίσω από τα αυτιά, στο δέρμα στο λαιμό, στους καρπούς, στους αστραγάλους, και στο στήθος.
  • Ο κνησμός μπορεί να είναι έντονος σε βαθμό που να προκαλεί ανησυχία και να επηρεάζει τον ύπνο του παιδιού. Επίσης, το παρατεταμένο ξύσιμο του δέρματος κάνει το δέρμα πιο παχύ και τραχύ ενώ οι εκδορές μπορεί να οδηγήσουν σε μόλυνση.
  • Πέραν των μολύνσεων, το παιδικό ατοπικό δέρμα αποτελεί είσοδο σε αλλεργιογόνα (τροφικά, αερομεταφερόμενα) οδηγώντας σε ευαισθητοποίηση του οργανισμού και τροφική ή αναπνευστική αλλεργία.
  • Παράγοντες που επιδεινώνουν την ατοπική δερματίτιδα του παιδιού:  η εφίδρωση, η τριβή, τα συνθετικά και μάλλινα ρούχα, το πολύ κρύο ή η πολλή ζέστη και υγρασία, το πολύ ζεστό μπάνιο, τα συστατικά σε ορισμένα καλλυντικά όπως αφρόλουτρα και σαπούνια, τα απορρυπαντικά με τα οποία πλένουμε τα παιδικά ρούχα, η παρατεταμένη έκθεση στο χλώριο της πισίνας, το στρες, ο καπνός του τσιγάρου, η σκόνη, άλλες αλλεργίες και τρόφιμα όπως αυγά, γάλα, ψάρι, γλουτένη.
  • Βασικός στόχος για την αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας είναι η καθημερινή ενυδάτωση του δέρματος για τον περιορισμό της ξηρότητας και του ερεθισμού αλλά και για τη συνολική ενίσχυση του επιδερμικού φραγμού.
  • Το μπάνιο πρέπει να γίνεται καθημερινά (1 το πολύ 2 φορές την ημέρα), να είναι σύντομο (10-15 λεπτά), με χλιαρό νερό, και με καθαριστικά προϊόντα ειδικά σχεδιασμένα για το ατοπικό δέρμα. Αποφεύγουμε τα σφουγγάρια ή τα γάντια μπάνιου.
  • Σκουπίζουμε το δέρμα του παιδιού ταμποναριστά και όχι με τριβή της πετσέτας.
  • Συνεχίζουμε με την ενυδάτωση του δέρματος με ειδικά προϊόντα (πχ. κρέμα, αλοιφή, λάδι ανάλογα την ανάγκη ενυδάτωσης και την ταυτόχρονη ύπαρξη εξάρσεων ή όχι). Η ενυδάτωση πρέπει να γίνεται όχι μόνο μετά το μπάνιο, αλλά και μέσα στην ημέρα.
  • Προσοχή! Για ορισμένα παιδιά τα συχνά μπάνια επιδεινώνουν τη φαγούρα και τα εξανθήματά τους. Σε αυτή την περίπτωση, περιορίζουμε τη συχνότητα του μπάνιου (πχ. δύο μπάνια την εβδομάδα) και πολλαπλασιάζουμε τις εφαρμογές ενυδατικών προϊόντων.
  • Σημαντική είναι και η αποφυγή των παραγόντων προδιάθεσης. Για παράδειγμα: προτιμούμε τα ελαφριά βαμβακερά ρούχα, επιλέγουμε ειδικά υποαλλεργικά απορρυπαντικά για το πλύσιμο των ρούχων, κόβουμε τα νύχια του παιδιού για να μην προκληθούν εκδορές στο δέρμα, κρατάμε το δωμάτιο του παιδιού καθαρό, χωρίς σκόνη και λιτό χωρίς χνουδωτά παιχνίδια και χαλιά, αποφεύγουμε τις τροφές που χειροτερεύουν τη δερματίτιδα του παιδιού.
  • Στις εξάρσεις της δερματίτιδας, συνίσταται η χρήση αντιφλεγμονώδους θεραπείας με τοπικά κορτιζονούχα σκευάσματα όπως κρέμες και αλοιφές (για μικρά χρονικά διαστήματα). Η κορτιζόνη θα βοηθήσει στη γρήγορη επούλωση και τον περιορισμό της έξαρσης. Μετά την εφαρμογή της κορτιζόνης, συνεχίζουμε με την επάλειψη με τα ειδικά προϊόντα ενυδάτωσης.
  • Σε πιο δύσκολες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να συστήσει αντιισταμινικά (για τον περιορισμό του κνησμού), αντιβιοτικές κρέμες αν τα σημεία της έξαρσης έχουν μολυνθεί καθώς και άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα ανάλογα τη βαρύτητα της ατοπίας.
  • Διερεύνηση από γιατρό θα χρειαστεί αν :
    • το παιδί είναι ευερέθιστο και δυσκολεύεται στον ύπνο λόγω κνησμού
    • τα εξανθήματα επεκτείνονται
    • υπάρχουν σημάδια μόλυνσης πχ. πυρετός, υγρό/πύον που ρέει από τα εξανθήματα, εξανθήματα με κίτρινη κρούστα, πόνος

 

Ακμή

 

  • Περίπου το 20% των μωρών ( πιο συχνά τα αγόρια) τείνει να εμφανίζει ακμή, είτε από τις πρώτες εβδομάδες μετά τον τοκετό (νεογνική ακμή) είτε στο διάστημα από τριών ως δώδεκα μηνών (βρεφική ακμή).
  • Όπως και στην περίπτωση της νινίδας, η υπερβολική έκκριση σμήγματος, λόγω των ορμονών της εγκυμοσύνης, και η μη ολοκληρωμένη ανάπτυξη των ιδρωτοποιών αδένων, φράζουν τους πόρους του δέρματος.
  • Αυτό το είδος ακμής εμφανίζεται ως μικρά άσπρα ή κόκκινα σπυράκια ή κηλίδες κυρίως στο πρόσωπο, ιδιαίτερα στα μάγουλα, το μέτωπο, το πιγούνι και ενίοτε στην πλάτη. Δεν προκαλείται κνησμός.
  • Τα σπυράκια τείνουν να εξαφανίζονται από μόνα τους μέσα σε μερικές εβδομάδες μετά τον τοκετό.
  • Αν το μωρό εμφανίσει ακμή δε σημαίνει ότι μεγαλώνοντας θα έχει προβλήματα με το δέρμα του.
  • Δεν είναι απαραίτητο να ακολουθηθεί φαρμακευτική θεραπεία για αυτού του τύπου την ακμή, εκτός αν το συστήσει ο γιατρός.
  • Πλένουμε το πρόσωπο του μωρού με νερό κάθε μέρα, και με νερό και σαπούνι μια φορά την εβδομάδα (προσέχουμε το σαπούνι να μην επιφέρει ξηρότητα στο πρόσωπο).
  • Υπάρχουν πλέον στα φαρμακεία ειδικά σχεδιασμένα προϊόντα για την βρεφική ακμή. Συνήθως είναι φυτικής προέλευσης και έχουν αντιμικροβιακή, σμηγματο-ρυθμιστική και αντι-ερεθιστική δράση.
  • Αποφεύγουμε προϊόντα που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το δέρμα του μωρού πχ. λιπαρά σαπούνια ή αλοιφές ή τα προϊόντα για ακμή που απευθύνονται σε εφήβους ή ενήλικες.
  • Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν ή υπάρχει φλεγμονή πρέπει να επικοινωνήσουμε με τον παιδίατρο.

 

Νινίδα (σμηγματορροϊκη δερματίτιδα)

 

  • Πρόκειται για τον πιο συχνό τύπο δερματίτιδας της βρεφικής ηλικίας.
  • Η νινίδα μπορεί να διαρκέσει κάποιους μήνες, αλλά τείνει να υποχωρεί πλήρως από μόνη της (μεταξύ 6-8 μηνών).
  • Εκδηλώνεται με τη μορφή μεγάλων, λιπαρών, υπόλευκων/κίτρινων ή καφέ φολίδων (πλάκες). Οι πλάκες αυτές, που θυμίζουν ξηροδερμία ή πιτυρίδα, εντοπίζονται κυρίως στο τριχωτό της κεφαλής. Δεν υπάρχει παρά ελάχιστος κνησμός.
  • Το μωρό μπορεί να εμφανίσει ,επίσης, ήπια απολέπιση ανάμεσα στα φρύδια, γύρω από τη μύτη και τα αυτιά, ακόμη και στις μασχάλες, στην εσωτερική επιφάνεια των χεριών και στην περιοχή της πάνας.
  • Η νινίδα δεν είναι αλλεργία ούτε και οφείλεται σε ελλιπή υγιεινή.
  • Δεν αποτελεί πρόβλημα για το μωρό και αντιμετωπίζεται εύκολα.
  • Προκαλείται κυρίως από την υπερέκκριση σμήγματος λόγω της έντονης δραστηριότητας των σμηγματογόνων αδένων.
  • Ταυτόχρονα, ευνοείται η ανάπτυξη και ο πολλαπλασιασμός του μύκητα Malassesia furfur στην επιφάνεια του δέρματος.
  • Χρησιμοποιούμε ένα απαλό βρεφικό σαμπουάν και καθαρίζουμε με κυκλικές κινήσεις (χωρίς πίεση) το κεφάλι του μωρού.
  • Επιπλέον, η επάλειψη με μαλακτικό ενυδατικό λάδι βοηθά σταδιακά στην απομάκρυνση των πιο μεγάλων και σκληρών φολίδων. Κάνουμε ελαφρύ μασάζ στο κεφάλι του μωρού και αφήνουμε το λάδι να μαλακώσει τις φολίδες ώστε να μπορούν να αφαιρεθούν πιο εύκολα (συνήθως πριν το καθημερινό λούσιμο/μπάνιο).
  • Σε κάθε περίπτωση, χτενίζουμε προσεκτικά το κεφάλι του μωρού με μαλακή τρίχινη βούρτσα. Αποφεύγουμε άλλου είδους χτενάκια γιατί μπορεί να γδαρθεί το δέρμα στο κεφάλι του μωρού, αυξάνοντας την πιθανότητα μόλυνσης. Επιπλέον, δεν προσπαθούμε να αφαιρέσουμε τις φολίδες με τα νύχια.
  • Αν, παρά τα παραπάνω μέτρα, η νινίδα επιμένει, τότε ο παιδίατρος μπορεί να συστήσει φαρμακευτική θεραπεία πχ. αλοιφή ή σαμπουάν.
  • Διερεύνηση θα χρειαστεί αν:
    • η κατάσταση δεν βελτιώνεται ούτε μετά από 15 ημέρες θεραπείας
    • το μωρό παρουσιάζει συμπτώματα και μετά τον 6-8 μήνα
    • εμφανιστούν κοκκινωπές ή παχιές πλάκες και σε άλλα σημεία του σώματος
    • υπάρξει έντονος ερεθισμός ή εξάνθημα