Ο καλός (HDL), o κακός (LDL) και ο άσχημος (καρδιακή νόσος).
Εάν σας αρέσει ο κινηματογράφος, είναι πολύ πιθανό να έχετε δει, ίσως και περισσότερες από μία φορές, το κλασικό σπαγγέτι γουέστερν του Σέρτζιο Λεόνε “O Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος” (και ακόμη και αν δεν το έχετε δει, έχετε σίγουρα ακούσει τη διάσημη μουσική του Ένιο Μορικόνε).
Όμως, σε αντίθεση με την ταινία όπου ο Κλιντ Ίστγουντ ήταν, προφανώς, ο καλός, στο θέμα της χοληστερίνης πολλές φορές μπερδευόμαστε. Ποια είναι η καλή; Ποια είναι η κακή; Και ποια πρέπει να μειώσουμε για να αποφύγουμε προβλήματα με την καρδιά μας; Δείτε περισσότερα στο άρθρο μας που ακολουθεί.
Τι είναι η χοληστερίνη;
Η χοληστερίνη (ή χοληστερόλη) είναι οργανική ουσία απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας, που απαντάται στη μεμβράνη όλων των κυττάρων. Η χοληστερίνη, που παράγεται με φυσικό τρόπο από τον οργανισμό μας κατά τα δύο τρίτα, βρίσκεται επίσης στις ζωικές τροφές. Χρησιμεύει δε στα εξής:
- Ως δομικό συστατικό διαφόρων ορμονών όπως τα ανδρογόνα, τα οιστρογόνα, η κορτιζόλη κλπ.
- Στη σωστή ρύθμιση της διαπερατότητας των κυτταρικών μεμβρανών.
- Στην παραγωγή βιταμίνης D.
- Στην παραγωγή οξέων που βοηθούν στην πέψη των λιπών (χολικών οξέων).
- Στον μεταβολισμό λιποδιαλυτών βιταμινών.
- Παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη νευρικών συνδέσμων του εγκεφάλου.
Η κακή χοληστερίνη
Η χοληστερίνη ταξιδεύει μέσω του αίματος μεταφερόμενη από πρωτεΐνες που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Υπάρχουν δύο τύποι λιποπρωτεϊνών που μεταφέρουν τη χοληστερίνη σε όλο το σώμα. Η πρώτη είναι η LDL (λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας) που αποτελεί και το μεγαλύτερο μέρος της χοληστερίνης του οργανισμού μας. Η LDL είναι η λεγόμενη και “κακή” χοληστερίνη.
Τι κακό κάνει; Με την πάροδο του χρόνου, συσσωρεύεται και επικολλάται στα τοιχώματα των αρτηριών, σχηματίζοντας τις λεγόμενες αθηρωματικές πλάκες που σταδιακά μεγαλώνουν. Στο τέλος, οι πλάκες αυτές στενεύουν τις αρτηρίες, εμποδίζουν την ομαλή ροή του αίματος και μπορούν να προκαλέσουν το γνωστό σε όλους μας έμφραγμα του μυοκαρδίου ή άλλες σοβαρές καρδιακές νόσους.
Η καλή χοληστερίνη
Η HDL (λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας) είναι η “καλή” χοληστερίνη. Πραγματικά καλή, καθώς μεταφέρει τη χοληστερίνη από τα τοιχώματα των αρτηριών όπου είχε προσκολληθεί πίσω στο συκώτι, από όπου, μέσω της χολής, αποβάλλεται από τον οργανισμό μας. Τα υψηλά επίπεδα HDL χοληστερίνης μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές της κακής και καλής χοληστερίνης;
Κακή χοληστερίνη LDL
- Φυσιολογική τιμή κάτω από 130 mg/dl (χιλιοστόγραμμα ανά δεκάλιτρο).
- Οριακή τιμή 130 έως 160 mg/dl.
- Υψηλή τιμή πάνω από 160 mg/dl.
Καλή χοληστερίνη HDL
- Φυσιολογική τιμή σε άνδρες πάνω από 40 mg/dl.
- Φυσιολογική τιμή σε γυναίκες πάνω από 50 mg/dl.
Συμπτώματα υψηλής χοληστερίνης
Δυστυχώς, η υψηλή χοληστερίνη δεν έχει συμπτώματα. Οι εξετάσεις αίματος είναι ο μόνος τρόπος για να διαγνωστεί, για αυτό μην τις αμελείτε ποτέ, ειδικά από την ηλικία των 45 ετών και πάνω.
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο υψηλών επιπέδων χοληστερίνης είναι:
- Κακή διατροφή. Η κατανάλωση πολλών κορεσμένων λιπαρών ή τρανς λιπαρών μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινά επίπεδα χοληστερίνης.
- Παχυσαρκία. Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) 30 ή παραπάνω, εμπεριέχει κίνδυνο υψηλής χοληστερίνης.
- Έλλειψη άσκησης. Η άσκηση βοηθά στην ενίσχυση της καλής HDL.
- Κάπνισμα. Μπορεί να μειώσει το επίπεδο της καλής HDL.
- Αλκοόλ. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει το συνολικό επίπεδο χοληστερίνης σας.
- Ηλικία. Αν και υψηλή χοληστερίνη μπορεί να παρουσιαστεί ακόμη και στην παιδική ηλικία, το πρόβλημα είναι πιο συχνό σε άτομα άνω των 40 ετών. Καθώς μεγαλώνετε, το συκώτι σας γίνεται λιγότερο ικανό στο να αποβάλλει την κακή LDL χοληστερίνη.
Αντιμετώπιση
Υπάρχουν κάποιοι κανόνες που αν τους τηρείτε, θα καταφέρετε να χαμηλώσετε τη χοληστερίνη σας.
- Μείωση κατανάλωσης ζωικού λίπους (ειδικά κόκκινα κρέατα, κίτρινα τυριά).
- Αποφυγή πολυθερμιδικής δίαιτας.
- Αποφυγή κεκορεσμένων λιπαρών (μαργαρίνες, τηγανισμένο λάδι), τα οποία αυξάνουν την LDL.
- Αποφυγή φυτικών πολυακόρεστων λαδιών τα οποία μειώνουν την HDL. Προσοχή: το αγνό μονοακόρεστο “θαυματουργό” ελαιόλαδο δεν την μειώνει!
- Συχνή διατροφή με όσπρια, ψάρια, πουλερικά, φρούτα και λαχανικά.
- Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας.
- Διακοπή του καπνίσματος.
- Μείωση σωματικού βάρους για αύξηση της HDL.
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!