Το βάρος πάνω – κάτω. Εσείς μονίμως στα κάτω σας.
Για κάποιους το αδυνάτισμα είναι μία σύντομη μάχη που δόθηκε κάποια στιγμή και κερδήθηκε, με ή χωρίς θυσίες. Αυτοί είναι οι τυχεροί! Για πολλούς άλλους όμως, το αδυνάτισμα μοιάζει με έναν πολυετή πόλεμο, όπου η νίκη σε μία μάχη ακολουθείται από ήττα σε επόμενη μάχη, πύρρειο νίκη σε μεθεπόμενη και ούτω καθεξής.
Το γνωστό δηλαδή “φαινόμενο ασανσέρ”, με το ασανσέρ, δυστυχώς, να πηγαίνει πάνω – κάτω σε ορισμένες περιπτώσεις πιο συχνά και από ανελκυστήρα πολυκαταστήματος στις εκπτώσεις.
Στην Αμερική υπάρχει ειδικός όρος για αυτή την κατάσταση, το “yo-yo dieting” – που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μετάφραση. Όπως όμως και να το αποκαλεί κάποιος, το φαινόμενο ασανσέρ είναι υπαρκτό και δημιουργεί τόσο σωματικά όσο και ψυχικά προβλήματα. Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο μας που ακολουθεί.
Τι είναι το φαινόμενο ασανσέρ
Το φαινόμενο ασανσέρ είναι η επαναλαμβανόμενη απώλεια και ανάκτηση σωματικού βάρους, στις περισσότερες περιπτώσεις, ως αποτέλεσμα κάποιας δίαιτας. Ένας κύκλος του φαινομένου μπορεί να κυμαίνεται από μικρές απώλειες και ανακτήσεις (2 – 5 κιλά) έως τεράστιες αλλαγές (25 κιλά ή και περισσότερα ανά κύκλο).
Πώς προκαλείται
Τα λιποκύτταρα στον οργανισμό σας παράγουν μια ορμόνη που ονομάζεται λεπτίνη (την οποία αρκετοί αποκαλούν και “ορμόνη της πείνας”). Φανταστείτε τη λεπτίνη σαν έναν αγγελιοφόρο που λέει στον εγκέφαλό σας “έχουμε αρκετό λίπος εδώ, δεν χρειαζόμαστε άλλο”.
Όμως, καθώς αδυνατίζετε και χάνετε λίπος, χάνετε και λεπτίνη. Λιγότεροι αγγελιοφόροι να συνεννοηθούν με τον εγκέφαλο! Και τα κακά νέα δεν σταματούν εδώ. Το σώμα σας, όταν κάνετε δίαιτα είναι προγραμματισμένο να μπει σε “survival mode” και να επιβραδύνει τον μεταβολισμό σας για εξοικονόμηση ενέργειας. Βλέπετε, το σώμα σας δεν ενδιαφέρεται να χάσει κιλά, αλλά να επιζήσει.
Έτσι, μόλις τελειώσει η περίοδος της δίαιτάς σας έχετε αφενός υπερβολική όρεξη, και αφετέρου καίτε λιγότερες θερμίδες. Αυτή είναι και η εξήγηση του γιατί το φαινόμενο ασανσέρ επιμένει παρά το γεγονός ότι έχετε δοκιμάσει κάθε είδους δίαιτα, όπως και γιατί πολλές φορές καταλήγετε με περισσότερα κιλά από όσα είχατε πριν αρχίσετε τη δίαιτα.
Ένα ασανσέρ που βλάπτει την υγεία
Τα κιλά που παίρνετε κάθε φορά που το ασανσέρ ταξιδεύει προς τους “πάνω ορόφους”, μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες αλλαγές στο σώμα σας, ακόμα και αν δεν είναι πολλά. Επιβαρύνετε το καρδιαγγειακό σας, το μυοσκελετικό, όπως και τις αρθρώσεις σας, ενώ αποκτάτε και προδιάθεση για διαβήτη καθώς και για πέτρες στα νεφρά.
Και φυσικά, περά από τα σωματικά προβλήματα, υπάρχει και το μεγάλο δράμα της ψυχολογικής καταπόνησης καθώς είναι ανθρωπίνως αδύνατον, να αντέξει κάποιος επί μακρόν, αυτό το “μαρτύριο του Σίσυφου”. Οι παθόντες κουράζονται, αποτραβιούνται και παρουσιάζουν πολλές φορές μειωμένη αυτοπεποίθηση.
Τι μπορείτε να κάνετε
Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο ζείτε το φαινόμενο “μέσα από το ασανσέρ”, είναι προφανές ότι κάτι δεν πηγαίνει σωστά. Πριν λοιπόν μπείτε σε έναν ακόμη αποτυχημένο κύκλο δίαιτας, κάντε ένα διάλειμμα και σκεφθείτε. Κάντε ένα reboot, εάν θέλετε.
Για ποιο λόγο κάνετε δίαιτα; Τι θέλετε να πετύχετε; Στις περισσότερες φορές, θα δείτε ότι η απάντησή σας περιστρέφεται γύρω από μακροχρόνιες καταστάσεις. Κάνετε δίαιτα γιατί θέλετε να είστε υγιής, και να νιώθετε καλά μέσα στο σώμα σας για πάρα πολλά χρόνια.
Μην αλλάζετε δίαιτες, αλλάξτε νοοτροπία
Για να αποφύγετε το φαινόμενο “ασανσέρ”, “γιογιό” κλπ δεν χρειάζεται να αλλάζετε τη μία δίαιτα μετά την άλλη. Αλλαγή της νοοτροπίας μία φορά αρκεί. Σκεφθείτε ρεαλιστικά και ακολουθήστε ένα πλάνο που ταιριάζει στη δικιά σας ζωή. Μην ψάχνετε τα μαγικά φρούτα αδυνατίσματος του Αμαζονίου ενώ ζείτε στο Παγκράτι (hint: δεν υπάρχουν).
Κάποιες πρακτικές συμβουλές για να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα είναι οι παρακάτω:
- Βάλτε ρεαλιστικούς στόχους.
- Μην βάζετε ως σκοπό σας να χάσετε, πχ, 10 κιλά. Αποφασίστε ότι θέλετε να χάσετε 3. Και ίσως, μετά άλλα 3.
- Μασήστε με προσοχή. Καθυστερήστε την κατάποση.
- Απολαύστε το φαγητό. Δεν είναι εχθρός σας που πρέπει να τον κατασπαράξετε (κυριολεκτικά!) μέσα σε δευτερόλεπτα.
- Κρατήστε κάποιας μορφής ημερολόγιο. Σημειώστε πότε πεινάτε και πότε νιώθετε χορτασμένοι.
- Κοιμηθείτε καλύτερα. Μελέτες έχουν δείξει ότι γυναίκες με λιγότερες από 7 ώρες ύπνου, είχαν 30% περισσότερες πιθανότητες να πάρουν βάρος.
- Κινηθείτε. Όχι μόνο όσο κρατά η δίαιτα, γιατί μετά το ασανσέρ θα ανέβει ξανά. Κινηθείτε περισσότερο, σήμερα, αύριο και για πάντα.
- Εμπλέξτε τους φίλους και την οικογένειά σας στο project. Μην περνάτε το μαρτύριο μόνοι.
- Μιλήστε με έναν διαιτολόγο.
- Επωφεληθείτε από την τεχνολογία. Χρησιμοποιήστε apps που σας δείχνουν θερμίδες, βήματα, χιλιόμετρα άσκησης.
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!