Ας το για αύριο: η αναβλητικότητα και πως να την αντιμετωπίσετε

Δρ. Αναστασία ΚοτσοπούλουCPsychol AFBPsS, Ψυχολόγος

Σύγχρονο Κέντρο Υποστήριξης Εκπαίδευσης Έρευνας και Εποπτείας.

Psychologikokentro.gr

 

Η αναβλητικότητα είναι μια πρόκληση με την οποία όλοι έχουμε έρθει αντιμέτωποι κάποια στιγμή στην ζωή μας. Κάποιοι γίνονται αναβλητικοί κάτω από ορισμένες συνθήκες ενώ για άλλους αποτελεί στάση ζωής. Θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά και χρήσιμες στρατηγικές για να μπορέσετε να την ξεπεράσετε αποτελεσματικά.

 

Τι είναι η αναβλητικότητα;

Φαίνεται πως τα ανθρώπινα όντα χρονοτριβούν για αιώνες. Ήδη απασχολούσε τον Σωκράτη και τον Αριστοτέλης που ανέπτυξαν μια λέξη για να περιγράψουν αυτόν τον τύπο συμπεριφοράς: την Ακρασία. Η Ακρασία είναι η κατάσταση που ενεργεί ενάντια στην καλύτερη κρίση σας . Είναι όταν κάνετε ένα πράγμα ακόμα κι αν γνωρίζετε ότι πρέπει να κάνετε κάτι άλλο.  Σήμερα θα λέγαμε ότι η αναβλητικότητα είναι η καθυστέρηση ή η αναβολή μιας εργασίας ή ενός συνόλου εργασιών. Είναι η δύναμη που σας εμποδίζει να ακολουθήστε αυτό που σκοπεύετε ή που πρέπει να κάνετε.

 

Γιατί καθυστερούμε;

Η έρευνα συμπεριφορικής ψυχολογίας αποκάλυψε ένα φαινόμενο που ονομάζεται «ασυνέπεια χρόνου», το οποίο βοηθά να εξηγήσουμε γιατί η αναβλητικότητα φαίνεται να υπερισχύει, παρά τις καλές μας προθέσεις. Η ασυνέπεια του χρόνου αναφέρεται στην τάση του ανθρώπινου εγκεφάλου, να εκτιμά τις άμεσες ανταμοιβές πολύ περισσότερο από τις μελλοντικές ανταμοιβές.

Φανταστείτε ότι έχετε δύο εαυτούς: τον Παρόν Εαυτό σας και τον Μελλοντικό Εαυτό σας. Όταν ορίζετε στόχους για τον εαυτό σας – όπως η απώλεια βάρους ή η εκμάθηση μιας γλώσσας – κάνετε πραγματικά σχέδια για τον μελλοντικό σας εαυτό. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν σκέφτεστε για τον μελλοντικό σας εαυτό, είναι πολύ εύκολο για τον εγκέφαλό σας να δει την αξία της δράσης με μακροπρόθεσμα οφέλη. Ο μελλοντικός εαυτός εκτιμά τις μακροπρόθεσμες ανταμοιβές. Ωστόσο, ενώ ο Μέλλοντος Εαυτός μπορεί να θέσει στόχους, μόνο ο Παρόν Εαυτός μπορεί να αναλάβει δράση. Όταν έρθει η ώρα να λάβετε μια απόφαση, δεν κάνετε πλέον επιλογή για τον μελλοντικό σας εαυτό. Τώρα βρίσκεστε στην παρούσα στιγμή και ο εγκέφαλός σας σκέφτεται τον Παρόν Εαυτό. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι στον Παρόν Εαυτό αρέσει πραγματικά στην άμεση ικανοποίηση και όχι στη μακροπρόθεσμη αποπληρωμή. Και αυτή η διαφωνία, φέρνει την αναβλητικότητα. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο μπορεί να κοιμηθείτε και να αισθάνεστε παρακινημένοι να κάνετε μια αλλαγή στη ζωή σας, αλλά όταν ξυπνάτε, βρίσκεστε πίσω στα παλιά πρότυπα.

 

Τι πρέπει να κάνω;

Αυτό που φαίνεται να συμβαίνει είναι ότι δεν μπορείτε να βασιστείτε σε μακροπρόθεσμες συνέπειες και ανταμοιβές για να παρακινήσετε τον Παρόν Εαυτό. Αντ ‘αυτού, πρέπει να βρείτε έναν τρόπο να μετακινήσετε μελλοντικές ανταμοιβές και τιμωρίες στην παρούσα στιγμή. Πρέπει να κάνετε τις μελλοντικές συνέπειες να γίνουν παρούσες συνέπειες.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει τη στιγμή που τελικά προχωρούμε πέρα ​​από την αναβλητικότητα και αναλαμβάνουμε δράση.

 

1. Κάντε τις ανταμοιβές της ανάληψης δράσης πιο άμεσες: δηλαδή συνδυάστε πράγματα που πρέπει να κάνετε με πράγματα που σας ευχαριστούν και σας αρέσουν! Μπορείτε π.χ. να ακούτε την αγαπημένη σας μουσική όταν αθλείστε, ή την αγαπημένη σας σειρά όταν τρώτε κάτι που δεν είναι τόσο γευστικό και φορτωμένο με θερμίδες. Μην ξεχνάτε να σας επιβραβεύετε για κάθε μικρή κατάκτηση!

 

2. Κάντε τις συνέπειες της αναβλητικότητας πιο άμεσες

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να σας αναγκάσετε να πληρώσετε το κόστος της αναβλητικότητας νωρίτερα και όχι αργότερα. Για παράδειγμα, εάν ασκείστε μόνος σας, η παράλειψη της προπόνησής σας την επόμενη εβδομάδα δεν θα επηρεάσει καθόλου τη ζωή σας. Ωστόσο, εάν δεσμευτείτε να ασκηθείτε με έναν φίλο στις 10π.μ. κάθε Παρασκευή, τότε το κόστος παράλειψης της προπόνησής σας γίνεται πιο άμεσο.

 

3.Σχεδιάστε τις μελλοντικές σας ενέργειες

Ένα από τα αγαπημένα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι ψυχολόγοι για να ξεπεράσουν την αναβλητικότητα ονομάζεται «συσκευή δέσμευσης». Οι συσκευές δέσμευσης μπορούν να σας βοηθήσουν να σταματήσετε να αναβάλλετε σχεδιάζοντας τις μελλοντικές σας ενέργειες εκ των προτέρων. Για παράδειγμα, μπορείτε να περιορίσετε τις μελλοντικές σας διατροφικές συνήθειες αγοράζοντας φαγητό σε μεμονωμένες συσκευασίες και όχι σε μεγάλο μέγεθος. Μπορείτε να σταματήσετε να χάνετε χρόνο στο τηλέφωνό σας διαγράφοντας παιχνίδια ή εφαρμογές κοινωνικών μέσων. (Θα μπορούσατε επίσης να τα αποκλείσετε στον υπολογιστή σας.)

 

4. Οργανωθείτε! Στο τέλος κάθε εργάσιμης ημέρας, γράψτε τα έξι πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να ολοκληρώσετε αύριο. Μην γράφετε περισσότερες από έξι εργασίες.

Δώστε προτεραιότητα σε αυτές τις έξι δράσεις σύμφωνα με την πραγματική τους σημασία. Όταν φτάσετε στο αύριο, επικεντρωθείτε μόνο στην πρώτη εργασία. Εργαστείτε μέχρι να ολοκληρωθεί η πρώτη εργασία πριν προχωρήσετε στη δεύτερη εργασία.

Προσεγγίστε την υπόλοιπη λίστα σας με τον ίδιο τρόπο. Στο τέλος της ημέρας, μετακινήστε τυχόν ημιτελείς εργασίες  σε μια νέα λίστα έξι εργασιών για την επόμενη ημέρα.

Επαναλάβετε αυτήν τη διαδικασία κάθε εργάσιμη ημέρα( Λίστα του Lee).

Το lockdown μας έδωσε την ευκαιρία να δούμε τα σημαντικά πράγματα και κυρίως τον χρόνο να αξιολογήσουμε την σημερινή μας κατάσταση οραματιζόμενοι το μέλλον. Είναι στο χέρι του καθενός να βελτιώσει όσα εκείνος κρίνει ότι θέλει και μπορεί να με σωστή οργάνωση, αποφασιστικότητα και επιβράβευση ο καθένας μας μπορεί να τα καταφέρει!

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!