Διαβήτης. Μπορεί να προληφθεί, μπορεί να ελεγχθεί!
Κάθε χρόνο, στις 14 Νοεμβρίου, υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και με πρωτοβουλία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη, εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα για τον Διαβήτη. Η Ημέρα που καθιερώθηκε το 1991 και σήμερα συνοδεύεται από εκδηλώσεις σε πάνω από 160 χώρες έχει ως στόχο να ενημερώσει αλλά και να ευαισθητοποιήσει το παγκόσμιο κοινό για την ύπουλη αυτή ασθένεια.
Ειδικά στη χώρα μας, τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά. Ο αριθμός των πασχόντων από διαβήτη στην Ελλάδα έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια, με τον διαβήτη τύπου 2 να προσβάλλει πλέον όλο και μικρότερες ηλικίες. Διαβάστε στο άρθρο που ακολουθεί τι πρέπει να γνωρίζουμε για τον διαβήτη, αλλά και τι σημαίνει πρόληψη και έλεγχος της νόσου.
Διαβήτης. Τι είναι;
Όλοι ξέρουμε τη λέξη “ζάχαρο”, είτε από προσωπική εμπειρία είτε από τους γονείς ή παππούδες μας που πάσχουν από διαβήτη. Ο σακχαρώδης διαβήτης δεν είναι παρά η νόσος όπου το σάκχαρο (γλυκόζη) στο αίμα αυξάνεται εξαιτίας της ελλιπούς παραγωγής ινσουλίνης, ορμόνης που εκκρίνεται από το πάγκρεας.
Τύποι διαβήτη
Ο διαβήτης Τύπου 1 είναι σπανιότερος και εμφανίζεται συνήθως σε νεαρά άτομα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα κύτταρα που παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη έχουν καταστραφεί με αποτέλεσμα η χορήγηση ενέσιμης ινσουλίνης να είναι απαραίτητη για την επιβίωση.
Ο διαβήτης Τύπου 2 (που είναι συνήθως το “ζάχαρο” που έχουν οι γονείς και παππούδες μας) αφορά κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ιδιαίτερα τα παχύσαρκα. Συχνά, υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, ενώ η αγωγή του απαιτεί απώλεια βάρους και χορήγηση δισκίων ή, σε προχωρημένο στάδιο, ινσουλίνης.
Υπάρχει επίσης μία ειδική περίπτωση διαβήτη, ο λεγόμενος “διαβήτης της κύησης” που παρουσιάζεται μόνο κατά τη διάρκεια της κύησης και στο πλείστο των περιπτώσεων υποχωρεί αμέσως μετά τον τοκετό. Αντιμετωπίζεται κυρίως με δίαιτα, και αν κριθεί απαραίτητο, με ινσουλίνη.
Τέλος, μπορεί να εμφανισθεί διαβήτης ως συνέπεια άλλων νοσημάτων, όπως για παράδειγμα παθήσεις του παγκρέατος και κάποιες ενδοκρινοπάθειες, ή μετά από λήψη ορισμένων φαρμάκων, πχ κορτιζόνη.
Τα τρία “π”
Λέγεται ότι ο διαβήτης είναι μία από τις πιο “ύπουλες” ασθένειες. Και αυτό, γιατί ο διαβητικός ασθενής, κατά τα πρώτα στάδια της νόσου, δεν παρουσιάζει κανένα απολύτως σύμπτωμα. Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις ο ασθενής μαθαίνει την ύπαρξη του διαβήτη, έχοντας εκδηλώσει επιπλοκές από αυτόν, όπως για παράδειγμα, μετά από ένα έμφραγμα.
Τα κυριότερα συμπτώματα του διαβήτη, σε προχωρημένο πλέον στάδιο, είναι τα “τρία π”.
- Πολυδιψία (αύξηση της δίψας και της κατανάλωσης νερού).
- Πολυφαγία (αυξημένη όρεξη που δεν συνοδεύεται πάντοτε από αύξηση βάρους).
- Πολυουρία (μεγαλύτερη παραγωγή ούρων).
Πώς αντιμετωπίζεται
Με τα σημερινά ιατρικά μέσα, ο διαβήτης δεν μπορεί να θεραπευθεί ποτέ πλήρως. Μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί εξαιρετικά, με σκοπό την αποφυγή των επιπλοκών της νόσου που είναι πολλές και επικίνδυνες. Στους διαβητικούς συστήνεται πάντοτε ειδική διατροφή και απώλεια βάρους.
Από εκεί και πέρα, η σωστή ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα μειώνει δραστικά τον κίνδυνο των επιπλοκών. Η παρακολούθηση γίνεται συνήθως από τον ίδιο τον διαβητικό μετά από τρύπημα του δακτύλου και χρήση ειδικών φορητών μετρητών σακχάρου. Η συχνότητα των μετρήσεων από το δάκτυλο διαφέρει, ανάλογα με τον ασθενή και πρέπει να συζητείται πάντοτε με τον θεράποντα ιατρό.
Πώς προλαμβάνεται
Εκτιμάται ότι μέχρι και 40% των περιστατικών διαβήτη Τύπου 2 μπορεί να προληφθεί, ενώ άλλο ένα 40% των διαγνώσεων μπορεί να καθυστερήσει, με τη βοήθεια αλλαγών στη διατροφή και στη σωματική άσκηση. Τέσσερα απλά βήματα που συνιστούν οι ειδικοί είναι τα εξής:
- Αποφύγετε τους λευκούς υδατάνθρακες. Πείτε, όσα το δυνατόν περισσότερα “όχι” στην πρόσθετη ζάχαρη, το λευκό ψωμί, τα λευκά ζυμαρικά, τα ζαχαρωτά και τα γλυκά.
- Αυξήστε τη σωματική σας δραστηριότητα. Δεν είναι απαραίτητο να είναι γυμναστική! Ακόμη και οι δουλειές του σπιτιού ή η κηπουρική βοηθούν στην καύση θερμίδων και αποτρέπουν την αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
- Αυξήστε τη μυϊκή σας μάζα. Με αυτό τον τρόπο, ο οργανισμός σας θα αξιοποιήσει την ενέργεια που λαμβάνει από τις τροφές, και κυρίως τους υδατάνθρακες, σε μεγαλύτερο βαθμό, αποτρέποντας την αύξηση του βάρους και των επιπέδων σακχάρου.
- Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών. Θα ελέγξετε καλύτερα το σωματικό σας βάρος και θα έχετε σωστή ρύθμιση του σακχάρου. Φρέσκα φρούτα, λαχανικά, όσπρια, προϊόντα ολικής άλεσης και ξηροί καρποί πρέπει να μπουν στη διατροφή σας.
Ο διαβήτης με αριθμούς
- 425 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από διαβήτη.
- Άλλα 200 εκατομμύρια δεν έχουν διαγνωστεί.
- Το 2045, οι Ευρωπαίοι με διαβήτη θα φτάσουν τα 67 εκατομμύρια (αύξηση 16% από σήμερα).
- 4 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους παγκοσμίως από διαβήτη το 2017.
- Ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού με διαβήτη: 8,8% (Στην Ελλάδα πάνω από 10%).
- 000 περίπου Έλληνες έχουν διαβήτη και δεν το ξέρουν.
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!