Αγαπάς τον εαυτό σου; Πώς να χτίσεις τη αυτοεκτίμησή σου με απλά βήματα!

Δρ. Αναστασία Κοτσοπούλου
Ψυχολόγος CPsychol AFBPsS
Διευθύντρια Σύγχρονο Κέντρο Υποστήριξης, Εκπαίδευσης, Έρευνας και Εποπτείας

Τι είναι αυτοεκτίμηση και τι αυτοπεποίθηση;

Η αυτοπεποίθηση αφορά στον τρόπο που ενεργούμε και στο πόσο σίγουροι ή όχι νιώθουμε για αυτό που πάμε να κάνουμε. Ενισχύεται όταν καταφέρνουμε αυτό που επιχειρούμε. Η αυτοεκτίμηση αφορά στην εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και στην αξία που του αποδίδουμε. Μια καλή αυτοεκτίμηση είναι η αίσθηση πως «αξίζω για αυτό που είμαι, και αγαπιέμαι από τους κοντινούς μου ανθρώπους, παρά τις όποιες ελλείψεις ή τα όποια λάθη μου».

Καλή αυτοεκτίμηση δεν σημαίνει πως κάποιος έχει πάντα καλή διάθεση και τίποτα το αρνητικό δεν τον αγγίζει αλλά πως έχει την ικανότητα να αντιμετωπίζει και να διαχειρίζεται ικανοποιητικά τις όποιες δυσκολίες της ζωής και τα συναισθήματα που αυτές πυροδοτούν. Και αυτό το αναφέρουμε γιατί ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, δεν ξέρει να διαχειρίζεται την ματαίωση στη ζωή του… Δεν ξέρει τι να κάνει με την αποτυχία, την απόρριψη, την προσβολή, την περιφρόνηση.

Όλοι οι άνθρωποι, ασχέτως ηλικίας, έρχονται κάποιες φορές αντιμέτωποι με αισθήματα ανημποριάς, απώλειας, θλίψης, φόβου, οργής, κ.τ.λ. Αυτός που έχει καλή αυτοεκτίμηση μπορεί ευκολότερα να αποδεχθεί πως όλα αυτά αποτελούν αναπόφευκτο μέρος της ζωής του, και διαμέσου της αποδοχής αυτής, έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να τα αντιμετωπίσει όσο δύσκολα και αν είναι.

Ποίοι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση;

H χαμηλή αυτοπεποίθηση, τις περισσότερες φορές, πηγάζει από τον τρόπο που εμείς οι ίδιοι βλέπουμε τον εαυτό μας και όχι από τον τρόπο που μας αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Εμπειρίες από την παιδική ή την εφηβική μας ηλικία πιθανό να έχουν επηρεάσει και ίσως να έχουν διαστρεβλώσει, την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Είναι η παντός είδους κακοποίηση (σωματική, λεκτική, ψυχολογική), η έντονη κριτική που μπορεί να είχαμε υποστεί σαν παιδιά από τους γονείς μας. Κάποιες εμπειρίες που μπορεί να μας έκαναν να ντραπούμε κατά την παιδική ηλικία ή σαν ενήλικες. Η απαίτηση από εμάς τους ίδιους ή τους γονείς μας να είμαστε «τέλειοι». Η αίσθηση των ατόμων ότι είναι αποτυχημένα, χαμηλού πνευματικού επιπέδου, ότι δεν αξίζουν , ότι δεν είναι ικανά κλπ. Αυτοί είναι κάποιοι από τους παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Πότε χτίζεται η αυτοεκτίμηση μας;

Κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία, είναι ιδιαίτερα ισχυρή η επίδραση των «Σημαντικών Άλλων». Οι «Άλλοι» συντελούν στο να επικυρώσουμε αυτό που είμαστε, γιατί ο τρόπος με τον οποίο μας βλέπουν επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε εμείς τον εαυτό μας. H αντιμετώπισή τους και οι σχέσεις που έχουμε μαζί τους επικυρώνουν ή καταρρίπτουν την εικόνα που έχουμε εμείς για τον εαυτό μας, και αυτό μάλλον ακολουθεί κυκλική πορεία.

Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση χαρακτηρίζονται από:

Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση χαρακτηρίζονται από υπευθυνότητα για τις πράξεις τους, αισιοδοξία, δημιουργικότητα, τόλμη, συγκρότηση, αυτοέλεγχο, εσωτερική ισορροπία, ανθεκτικότητα στις αρνητικές κριτικές των άλλων, ανεκτικότητα και σεβασμό για τους άλλους. Πιστεύουν στις ικανότητες τους, λύνουν τα προβλήματα τους και δεν ανησυχούν μόνο για αυτά, αντιμετωπίζουν – εξαφανίζουν τους φόβους τους, αγαπούν τον εαυτό τους και τον σέβονται.

Αντίθετα τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση χαρακτηρίζονται από:

Αισθήματα κατωτερότητας και ανασφάλειας, δυσκολία κοινωνικής ένταξης – μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες άρα αισθήματα μοναξιάς, υπερβολική ευθιξία και χαμηλές αντοχές στις συντροφικές σχέσεις, υπερβολική ενασχόληση με αυτό που οι άλλοι σκέπτονται για αυτούς – αναζητούν συνεχώς επιβεβαίωση της αξίας του, διάχυτο άγχος- αισθήματα απογοήτευσης, επικέντρωση στα αρνητικά στοιχεία μιας κατάστασης, έλλειψη εμπιστοσύνης στις προσωπικές τους απόψεις, απάντεχες εκρηκτικές συμπεριφορές, κ.α.

Τι μπορώ να κάνω για να αυξήσω την αυτοεκτίμησή μου;

Ας δούμε μερικά απλά βήματα που μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να βελτιώσουμε την αυτοεκτίμησή μας;

Να συνειδητοποιήσεις πώς βλέπεις τον εαυτό σου
Να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι τον εαυτό σου και έτσι θα αλλάξεις και τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι
Πρόσεχε την κριτική που κάνεις στον εαυτό σου: Αν είσαι πολύ αυστηρός/η δες γιατί και άλλαξε το! Θα μιλούσες έτσι στο φίλο σου; Προσπάθησε να μάθεις να χρησιμοποιείς λέξεις που θα σε βοηθήσουν, όχι που θα σε οδηγήσουν σε αδιέξοδο
Επικεντρώσου στα θετικά: Μέσα στην ημέρα μην σε απασχολεί μόνο ότι δεν πήγε καλά! Δες τι κατάφερες, τι βελτίωσες, πώς εξελίχθηκες
Επικεντρώσου στην προσπάθεια και όχι στην τελειότητα. Δεν υπάρχει τίποτα σημαντικότερο από την προσπάθεια γιατί αυτή ανταμείβεται.
Δες τα λάθη σου, ως ευκαιρίες βελτίωσης. Αποδέξου τα λάθη και προσπάθησε να δεις με ποιον τρόπο μπορείς την επόμενη φορά να κάνεις λιγότερα.
Έλεγξε τις σκέψεις κατωτερότητας. Συχνά σκεφτόμαστε «Αυτός είναι καλύτερος, πιο έξυπνος από εμένα κλπ» Δεν βοηθάει σε τίποτα αυτή η σύγκριση. Προσπάθησε να δεις εσύ τι κάνεις καλά.
Δοκίμασε νέα πράγματα και απόκτησε νέες δεξιότητες. Σίγουρα θα βρεις τον δρόμο σου!
Αναγνώρισε τι μπορείς να αλλάξεις και τι όχι! Αν είναι κάτι που σε απασχολεί και μπορείς να το αλλάξεις π.χ. Το βάρος σου, ξεκίνα σήμερα. Αν δεν αλλάζει π.χ. Το ύψος σου, αποδέξου το! Μην αναλώνεσαι σε τέτοια θέματα…
Βάλε στόχους: οργάνωσε το πλάνο σου για να πετύχεις τον στόχο και επιβράβευε τον εαυτό σου για αυτό
Δέξου τα κοπλιμέντα. Πολλές φορές νομίζουμε ότι δεν τα αξίζουμε και δεν τα ακούμε. Ξεκίνα να ακούς και να τα εκτιμάς.
Χαλάρωσε και απόλαυσέ το! Αν δεν απολαμβάνεις την στιγμή, την παρέα, την ευκαιρία που σου δίνεται, δεν θα αγαπήσεις εσένα και κατά συνέπεια δεν θα μπορέσουν να σε αγαπήσουν και οι άλλοι για αυτό που είσαι!

Και αν δεν τα καταφέρνω;

Μπορεί να μην τα καταφέρω σήμερα! Αύριο όμως θα τα πάω καλύτερα! Και αν δω πως δεν μπορώ… τότε ζητάω την βοήθεια των ειδικών για να με καθοδηγήσουν σε αυτή την διαδικασία.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!