Ο ρόλος των φίλων στη ζωή των παιδιών

Οι φίλοι αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα στη ζωή των ενηλίκων αλλά και στη ζωή των παιδιών.  Όπως έλεγε ο Αριστοτέλης  «Φιλία είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα». Από πολύ νωρίς οι γονείς, γνωρίζοντας την σημασία που έχουν οι φίλοι στην δική τους ζωή, επιδιώκουν τα παιδιά τους να συναναστρέφονται με συνομηλίκους, να παίζουν μαζί, να διασκεδάζουν και να γνωρίζουν τον κόσμο παρέα με τους φίλους τους. Οι ψυχολογικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η φιλία συμβάλει στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών, τόσο στην κοινωνική σύνδεση, όσο και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Είναι αποδεδειγμένο ότι οι φίλοι, συμβάλλουν θετικά στην συναισθηματική, γνωστική, ακαδημαϊκή και συμπεριφορική λειτουργία των παιδιών. Από την άλλη μεριά υπάρχει και η αρνητική επίδραση των φιλιών, σε αρνητικές συμπεριφορές, όπως αντικοινωνική συμπεριφορά, επικίνδυνες δράσεις, αποκλίνουσες και παραβατικές συμπεριφορές και έκθεση σε κινδύνους. Μπορεί δηλαδή μια φιλία να γίνει επιζήμια για τους εφήβους κυρίως.

Αν δούμε όμως τα πρώτα σχολικά χρόνια, βλέπουμε ότι τα παιδιά εξασκούνται στην κοινωνική συναναστροφή. Η διεξαγωγή μιας συζήτησης, είναι το πρώτο μάθημα μιας και ο καθένας παίρνει σειρά και χρονο για να εκφραστεί. Έτσι μαθαίνουν να ακουν τους άλλους και σιγά ​σιγά να σέβονται και τις διαφορετικές απόψεις. Παράλληλα στο διάλειμμα θα παίξει, θα μοιραστεί, θα συγκρουστεί, θα διαφωνήσεις, θα διεκδικήσει και με αυτό τον τρόπο θα μάθει να διαχειρίζεται καλύτερα τα συναισθήματα του. Συχνά προκύπτουν προβλήματα και ο δάσκαλος καλείται να τα επιλύσει. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που οι γονείς παρεμβαίνουν και παίρνουν θέση στις συγκρούσεις των παιδιών. Σε αυτές τις περιπτώσεις το μήνυμα που παίρνει το παιδί μπορεί να είναι λαθεμένο. Μπορεί να μάθει πως κάποιος άλλος θα του λύνει το πρόβλημα και θα παρεμβαίνει. Δυστυχώς όμως, υπάρχουν και περιπτώσεις που οι παρεμβάσεις των μεγαλυτέρων είναι απαραίτητες, π.χ. σε καταστάσεις bullying, περιθωριοποίησης. Από νωρίς όμως οι γονείς έχουν ευκαιρία να διδάξουν τους «σωστούς» τρόπους διαχείρισης. Τα παραμύθια είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσουμε με το παιδί τις σωστές συμπεριφορές των ηρώων, να ρωτήσουμε πως ένιωσε , τι αισθάνθηκε, τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Έτσι από την φαντασία, μπορούμε να έρθουμε στην πραγματικότητα και να ρωτάμε για τις σχέσεις που έχει, πως λειτουργούν οι φίλοι, τι ένιωσαν και πως θα μπορούσαν να φερθουν διαφορετικά οι ίδιοι ή οι φίλοι τους. Είναι σημαντικό να μάθουν να επιλύουν τα προβλήματά τους και να διαχειρίζονται τα αρνητικά συναισθήματα. Και αυτό το μάθημα ξεκινάει από το σπίτι. Ο τρόπος με τον οποίο εμείς οι γονείς διαχειριζόμαστε τον θυμό, τα νεύρα, την στεναχώρια, την απογοήτευσή του, θα τον βοηθήσουν να γενικεύσει αυτή τη συμπεριφορά στους φίλους του. Έτσι ένα παιδί που μέσα στο σπίτι παίρνει πάντα αυτό που θέλει με το δικό του- απότομο- τρόπο, θα προσπαθήσει να λειτουργήσει ομοίως και με του φίλους του. Ένα κακομαθημένο παιδί θα προσπαθήσει να ενταχθεί σε ομάδα που θα μπορεί να φερθεί έτσι. Αντίστοιχα ένα υποχωρητικό παιδί, πού πιθανόν να έχει αυτό το ρόλο και στις φιλίες του. Είναι φανερό πως ένα κακομαθημένο παιδί θα γίνει και ένας κακομαθημένος ενήλικας και όλοι μας έχουμε συναντήσει τέτοιους στην κοινωνική ή επαγγελματική μας συναναστροφή.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να βοηθήσουν το παιδί να κάνει φίλους;

Και σε αυτή την περίπτωση το καθοριστικό ρόλο στην κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού τους, έχουν οι γονείς. Μιας και κάθε παιδί δεν γεννιέται με κοινωνικές δεξιότητες, οι γονείς χρειάζεται να το μάθουν,  πώς να αλληλεπιδρά επιτυχώς με τους συνομηλίκους του. Το πιο σημαντικό πράγμα που οι γονείς μπορούν να κάνουν για το παιδί τους είναι να αναπτύξουν  την αποδοχή και την αγάπη. Αν το παιδί είναι αποδεκτό από τους γονείς του και χτιστεί γερά αυτή η σχέση, τότε θα μπορέσει πιο ευκολα να επενδύσει και αλλού με υγιείς βάσεις.

Αυτό που συναντάμε όταν τα παιδιά δεν κάνουν σωστές επαφές, δεν έχουν ωφέλιμες σχέσεις και δυσκολεύονται στις συναναστροφές, είναι μη υγιές υπόβαθρο από το σπίτι. Οι γονείς διδάσκουν επίσης στο παιδί τους διάφορες κοινωνικές δεξιότητες με το να είναι ένα καλό παράδειγμα. Ένας γονιός χωρίς κοινωνικές δεξιότητες, χωρίς φίλους, που πιστεύει πως οι άλλοι θέλουν το κακό του, δε θα μπορέσει να φέρει ένα παιδί με ισορροπημένες φιλίες στην κοινωνία.

Αντίθετα, αν οι γονείς έχουν κοινωνικό και φιλικό κύκλο, συνομιλούν, μοιράζονται, διασκεδάζουν, σέβονται τις γνώμες των άλλων, αλληλεπιδρούν, ζητούν συγνώμη, δείχνουν υπομονή, κατανόηση, θαυμασμό, το παιδί γίνεται μάρτυρας αυτών των συμπεριφορών και προσπαθεί να τις μιμηθεί.

Στην αρχή με το παιχνίδι, μετά με τον αθλητισμό, ​τις φιλίες στο σχολείο ή το παιχνίδι με τον υπολογιστή και αργότερα με την βόλτα και τις εξόδους. Οι γονείς να μπορούν να ενισχύουν και να παρατηρούν αυτές τις συναναστροφές και να παρατηρούν την συμπεριφορά των παιδιών τους για να μπορούν να παρέμβουν αν και όποτε χρειαστεί.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!