Κάθε άνθρωπος τις έχει. Κάποιοι έχουν ελάχιστες, περίπου 10 στο πρόσωπο και το σώμα, ενώ άλλοι ξεπερνάνε τις 100. Για μερικούς από εμάς είναι πηγή περηφάνιας και ομορφιάς, ενώ άλλοι θα προτιμούσαμε να μην τις έχουμε. Όμως οι ελιές, ή σπίλοι όπως ονομάζονται επιστημονικά, κάποιες φορές είναι κάτι περισσότερο από μία καλοήθης μελαγχρωματική βλάβη του ανθρώπινου σώματος.

Ο ήλιος είναι ο μεγάλος φίλος μας, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε εχθρό των ελιών μας, με ιδιαίτερα ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο μας που ακολουθεί.

 

Γνωρίστε τις ελιές σας

Γενικά μιλώντας, οι ελιές είναι περιοχές με πιο σκούρο χρώμα από το υπόλοιπο γύρω δέρμα, που απαντώνται στους ανθρώπους όλων των φυλών και όλων των ηλικιών. Οι περισσότερες ελιές εμφανίζονται από την παιδική ηλικία μέχρι περίπου την ηλικία των 20 ετών, ωστόσο καινούριες ελιές μπορεί να συνεχίζουν να εμφανίζονται μέχρι τα 40 χρόνια μας. Από την άλλη πλευρά, κάποιες ελιές εξαφανίζονται όσο μεγαλώνουμε.

 

Η “καλή” ελιά

Οι περισσότερες ελιές είναι “καλές”. Πρόκειται για σπίλους συμμετρικούς, ομοιόμορφους, συνήθως στρογγυλούς ή οβάλ, σε κάποια απόχρωση μπεζ, καφέ ή στο χρώμα του δέρματος. Το μέγεθός τους είναι συνήθως μικρότερο από πέντε χιλιοστά. Για αυτές τις ελιές δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

 

Ο άτυπος σπίλος

Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά που τοποθετούν την ελιά στην κατηγορία του άτυπου (ή δυσπλαστικού) σπίλου. Αυτή είναι μία ελιά που με την πάροδο του χρόνου μπορεί να εξελιχθεί σε μελάνωμα. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι:

  • Ασυμμετρία (εάν σχεδιαστεί μία γραμμή στη μέση, οι 2 πλευρές δεν συμπίπτουν).
  • Ανωμαλία ορίων (ο σπίλος εξασθενίζει σταδιακά στο γύρω δέρμα).
  • Ποικιλοχρωμία (καφέ αναμεμιγμένο με κόκκινο, μπλε ή μαύρο).
  • Διάμετρος μεγαλύτερη από 6 χιλιοστά (συνήθως στο μέγεθος γόμας μολυβιού).

 

Γιατί ο ήλιος είναι πηγή ανησυχίας

Ο ήλιος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κίνδυνους τόσο για την μετατροπή μίας ελιάς σε άτυπο σπίλο, όσο και για την εξέλιξη ενός άτυπου σπίλου σε μελάνωμα. Η ηλιακή ακτινοβολία ερεθίζει τις ελιές, ειδικά μάλιστα εάν η έκθεση στον ήλιο είναι άμεση και όχι από αντανάκλαση.

 

Οι άνθρωποι με περισσότερες ελιές κινδυνεύουν περισσότερο;

Η απάντηση με μία λέξη είναι “ναι”.

Η επιδερμίδα μας παίρνει το χρώμα της επειδή τα μελανοκύτταρα – εξειδικευμένα κύτταρα που βρίσκονται στο δέρμα μας – παράγουν τη χρωστική ουσία που ονομάζεται μελανίνη. Όταν το δέρμα μας εκτίθεται στο φως του ήλιου, αυτά τα κύτταρα παράγουν περισσότερη μελανίνη και το δέρμα μας μαυρίζει.

Οι ελιές είναι η εκδήλωση συγκεντρωμένων συστάδων μελανοκυττάρων στο δέρμα, για αυτό άλλωστε είναι και σκουρόχρωμες. Από την άλλη πλευρά, το μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου που αναπτύσσεται από μεταλλάξεις – αλλαγές στο DNA – των μελανοκυττάρων, οι οποίες βγαίνουν εκτός ελέγχου.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα άτομα με περισσότερες ελιές (συστάδες μελανοκυττάρων) έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μελανώματος. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με μελέτες, το μελάνωμα είναι σχεδόν 7 φορές πιο συχνό σε άτομα με πάνω από 100 ελιές, σε σύγκριση με εκείνα με λιγότερα από 15 ελιές.

 

Πρέπει να ελέγχω τις ελιές μου;

Η αλήθεια είναι ότι το μελάνωμα είναι ο τύπος καρκίνου που αν διαγνωστεί έγκαιρα, έχει εξαιρετική πρόγνωση και θεραπεία. Με αυτό το δεδομένο, όλοι οι άνθρωποι, και ειδικά όσοι έχουν άνω των 80 – 100 ελιών στο σώμα, ενθαρρύνονται να ελέγχουν τυχόν αλλαγές στις ελιές τους.

 

Η πρόληψη είναι το παν!

Όμως, όσο και αν ο έλεγχος των ελιών είναι σημαντικός, η πρόληψη είναι ακόμη πιο σημαντική. Οι περιπτώσεις μελανώματος έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία 50 χρόνια (με κάποιες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο να έχουν τετραπλασιασμό των κρουσμάτων). Ειδικά, στην έκθεσή μας στον ήλιο, όπου σε αντίθεση με άλλες, πχ γονιδιακές περιπτώσεις κακοηθειών, εμείς κρατάμε την τύχη μας στα χέρια μας, η πρόληψη είναι το παν.

 

Επιπλέον παράγοντες κινδύνου

  • Ανοιχτόχρωμα δέρμα που καίγεται εύκολα
  • Ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων στην παιδική ηλικία
  • Κόκκινα ή ξανθά μαλλιά
  • Ανοιχτόχρωμα μάτια
  • Οικογενειακό ιστορικό μελανώματος.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!