Πράσινοι χώροι και ψυχική υγεία. Τι λένε οι έρευνες.

Συχνά, οι επιστημονικές μελέτες δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να επιβεβαιώνουν αυτό που η ανθρώπινη διαίσθηση και εμπειρία ήδη γνωρίζει. Όσοι από εμάς (και δεν είναι λίγοι) μένουμε σε κάποια “τσιμεντούπολη”, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι, πώς η διάθεσή μας μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο, ακόμη και με μερικές γλάστρες στο μπαλκόνι!

Οι πράσινοι χώροι δεν είναι απλώς αισθητικά ευχάριστοι, αλλά απαραίτητοι για την ψυχική μας υγεία. Πλήθος επιστημονικών μελετών αποδεικνύει ότι η επαφή με τη φύση μάς ηρεμεί, μειώνει το άγχος και ενισχύει την ευεξία. Δείτε περισσότερα στο άρθρο μας που ακολουθεί.

 

Τι λένε οι έρευνες

Από την εκτενή βιβλιογραφία και τις δεκάδες έρευνες επί του θέματος, έχουμε απομονώσει τις πιο χαρακτηριστικές.

 

Πράσινο και ψυχική υγεία

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο Environmental Science & Technology, ερευνητές παρακολούθησαν για πέντε χρόνια πάνω από 1000 άτομα, εκ των οποίων κάποιοι μετακόμισαν σε περιοχές με πράσινο (κήποι, πάρκα), ενώ άλλοι σε περιοχές με ελάχιστο φυσικό περιβάλλον.

Μέσα από ερωτηματολόγια για την υγεία και τη διάθεσή τους, σε συνδυασμό με κοινωνικοοικονομικά δεδομένα, διαπιστώθηκε ότι η ψυχική υγεία όσων μετακόμισαν κοντά σε πράσινους χώρους βελτιώθηκε σταθερά και μακροπρόθεσμα, σε αντίθεση με προσωρινές βελτιώσεις που προκαλούν ευχάριστα γεγονότα (πχ γάμος, αύξηση μισθού).

Αντίθετα, όσοι μετακόμισαν σε περιοχές με λιγότερο πράσινο παρουσίασαν επιδείνωση στην ψυχική τους υγεία, ήδη πριν τη μετακόμιση (αν και οι αρνητικές συνέπειες αμβλύνθηκαν κάπως μετά τον πρώτο χρόνο).

 

Μείωση συνταγογράφησης

Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος Born in Bradford του βρετανικού NHS, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα από 800.000 ανώνυμους ιατρικούς φακέλους κατοίκων του Μπράντφορντ στο Δυτικό Γιορκσάιρ, από το 1970 και μετά.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η μετακόμιση σε περιοχές με αυξημένη παρουσία πρασίνου, όπως αυτή καταγράφηκε μέσω δορυφορικών εικόνων, συνδέθηκε με μείωση στις συνταγογραφήσεις φαρμάκων για την ψυχική υγεία. Ωστόσο, η επίδραση αυτή εξαρτιόταν και από την ποιότητα του διαθέσιμου πρασίνου στον εκάστοτε τόπο διαμονής.

 

Πράσινο και βιολογική ηλικία

Μελέτη σε 7.827 άτομα από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι όσοι ζουν κοντά σε πράσινο περιβάλλον (πάρκα, δέντρα, κήπους) έχουν μακρύτερα τελομερή, δείκτη της βιολογικής ηλικίας και της κυτταρικής φθοράς.

Η επίδραση αυτή ίσχυε ανεξάρτητα από φυλή, εισόδημα ή συνήθειες όπως κάπνισμα και αλκοόλ. Οι πράσινοι χώροι μειώνουν το στρες, τη ρύπανση, τη θερμοκρασία και την ηχορύπανση, ενώ ενισχύουν τη σωματική δραστηριότητα και την κοινωνική επαφή. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η επαφή με τη φύση μπορεί να μειώσει τη βιολογική ηλικία κατά 2,2 έως 2,6 χρόνια.

 

Πράσινο και παιδική ψυχική υγεία

Αφήσαμε για το τέλος, ίσως την πιο σημαντική έρευνα. Σύμφωνα με Δανική μελέτη, παιδιά που μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα με αυξημένη παρουσία πρασίνου διατρέχουν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών στην ενήλικη ζωή τους.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άαρχους ανέλυσαν δορυφορικά δεδομένα για το πράσινο γύρω από τα σπίτια σχεδόν ενός εκατομμυρίου παιδιών και τα συνέδεσαν με τον μελλοντικό κίνδυνο εμφάνισης 16 διαφορετικών ψυχικών παθήσεων. Η μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά που μεγάλωσαν σε περιβάλλον με άφθονο πράσινο είχαν, κατά μέσο όρο, 55% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών στην ενήλικη ζωή τους, ακόμη και όταν λήφθηκαν υπόψη άλλοι παράγοντες κινδύνου, όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το οικογενειακό ιστορικό ψυχικών προβλημάτων.

 

Η πράσινη ευθύνη των πόλεων

Έχοντας δει τα αποτελέσματα των ερευνών, εύκολα μπορούμε να αντιληφθούμε ότι η σημασία του πράσινου δεν περιορίζεται μόνο σε προσωπικό επίπεδο, αλλά είναι και ζήτημα κοινωνικής ευθύνης. Οι σύγχρονες πόλεις καλούνται να δημιουργήσουν και να συντηρήσουν περισσότερους ανοιχτούς, φυσικούς χώρους, προσβάσιμους σε όλους. Η ύπαρξη φυτεμένων νησίδων, ποδηλατοδρόμων με δέντρα, παιδικών χαρών σε πράσινα σημεία ή και αστικών κήπων, είναι απαραίτητη, και όχι απλά ωφέλιμη.

 

Επίλογος – τι μπορούμε να κάνουμε εμείς

Ακόμα κι αν δεν έχουμε πρόσβαση σε πάρκο ή άλσος κοντά μας, μπορούμε να κάνουμε μικρές πράσινες αλλαγές στην καθημερινότητά μας:

• Να βάλουμε φυτά στο σπίτι και στο γραφείο.
• Να περπατάμε όσο μπορούμε σε δρόμους με δέντρα.
• Να στηρίζουμε τοπικές πρωτοβουλίες για πράσινους χώρους.
• Να διεκδικούμε περισσότερα πάρκα από την τοπική αυτοδιοίκηση.
• Να ερχόμαστε όσο πιο συχνά μπορούμε σε επαφή με τη φύση

 

Η ψυχική μας υγεία είναι εξίσου πολύτιμη με τη σωματική και το πράσινο αποτελεί ένα από τα πιο φυσικά και αποτελεσματικά μέσα για την ενίσχυσή της.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!