Εμβολιασμός ατόμων με χρόνια νοσήματα

Η σημασία του εμβολιασμού

Οι χρόνιες παθήσεις συχνά αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, είτε εξαιτίας της ίδιας της νόσου είτε λόγω των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της. Για παράδειγμα, τα κορτικοστεροειδή ή οι ανοσοκατασταλτικοί παράγοντες μειώνουν την ικανότητα του οργανισμού να αντιμετωπίζει παθογόνα. Έτσι, ακόμα και μια “απλή” λοίμωξη, όπως η γρίπη, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές ή επιδείνωση της υποκείμενης νόσου.

Ο εμβολιασμός, επομένως, είναι ζωτικής σημασίας, καθώς μπορεί να μειώσει τη νοσηρότητα, να αποτρέψει εισαγωγές στο νοσοκομείο και να προστατεύσει τη ζωή των ασθενών.

 

Ποια εμβόλια συνιστώνται συνήθως

Ανάλογα με τη νόσο, την ηλικία και την κατάσταση του ανοσοποιητικού, υπάρχουν ορισμένα εμβόλια που προτείνονται ανεπιφύλακτα για τα άτομα με χρόνια νοσήματα:

• Εμβόλιο κατά της γρίπης. Πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, καθώς η εποχική γρίπη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, ειδικά σε καρδιοπαθείς, διαβητικούς και άτομα με ΧΑΠ.
• Εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου. Συνιστάται για όλους τους άνω των 65 ετών, αλλά και για νεότερους που πάσχουν από χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού, της καρδιάς, του ήπατος ή του ανοσοποιητικού.
• Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β. Ιδιαίτερα σημαντικό για όσους υποβάλλονται σε συχνές ιατρικές πράξεις, αιμοκάθαρση ή λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά.
• Εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα. Συνιστάται σε άτομα άνω των 50 ετών, ιδιαίτερα αν έχουν μειωμένη άμυνα λόγω φαρμακευτικής αγωγής ή χρόνιας νόσου.
• Εμβόλιο κατά της COVID-19. Παραμένει κρίσιμο, αφού τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρή νόσηση.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτούνται και άλλα εμβόλια, όπως αυτά για τη μηνιγγίτιδα ή την ηπατίτιδα Α, ανάλογα με τις συνθήκες ζωής, τη χώρα διαμονής ή τα ταξίδια.

 

Πριν και μετά τον εμβολιασμό

Τα άτομα με χρόνια νοσήματα δεν πρέπει να εμβολιάζονται αυθαίρετα, αλλά πάντα με ιατρική καθοδήγηση. Κάθε ασθενής έχει διαφορετικό προφίλ κινδύνου. Ο γιατρός θα αξιολογήσει τη βαρύτητα της νόσου, τη φαρμακευτική αγωγή (ιδίως αν περιλαμβάνει ανοσοκατασταλτικά), τον χρόνο από την τελευταία έξαρση της πάθησης, και το κατά πόσο ένα εμβόλιο είναι ανενεργό (πχ εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β) ή ζωντανό εξασθενημένο (όπως το MMR ή το εμβόλιο της ανεμευλογιάς).

Τα ανενεργά εμβόλια είναι γενικά ασφαλή, ακόμη και σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Αντίθετα, τα ζωντανά εξασθενημένα πρέπει να αποφεύγονται ή να γίνονται με μεγάλη προσοχή και μόνο όταν το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι σε καταστολή.

Μετά τον εμβολιασμό, ο ασθενής πρέπει να παρακολουθεί την κατάστασή του για τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες, αν και αυτές είναι συνήθως ήπιες (δέκατα, πόνος στο σημείο ένεσης, κόπωση). Σε κάθε περίπτωση, η επαφή με τον γιατρό είναι απαραίτητη, ώστε να εκτιμηθεί οποιαδήποτε αντίδραση.

 

Λίστα νοσημάτων υψηλού κινδύνου

Δείτε παρακάτω τη λίστα νοσημάτων που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και προτεραιότητα στον εμβολιασμό, σύμφωνα με την ελληνική Εθνική Εκστρατεία Εμβολιασμού.

• Μεταμόσχευση (λήπτες μεταμόσχευσης οργάνων ή αιμοποιητικών κυττάρων, άτομα σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση)
• Νεφρική ανεπάρκεια (υποβολή σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση)
• Κυστική ίνωση
• Καρκίνος υπό αγωγή (ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία, αιματολογικός καρκίνος την τελευταία πενταετία)
• Σοβαρά χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού (άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, αναπνευστική ανεπάρκεια με χρήση οξυγόνου κατ’ οίκον, διάμεση πνευμονοπάθεια)
• Σοβαρή καρδιακή νόσος (πρόσφατο οξύ έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια με κλάσμα εξώθησης <40%)
• Πνευμονική υπέρταση
• Σοβαρή ηπατική νόσος (ηπατική ανεπάρκεια ή κίρρωση με πυλαία υπέρταση)
• Σακχαρώδης διαβήτης ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
• Ανοσοκαταστολή.

 

Επίλογος

Ο εμβολιασμός για τα άτομα με χρόνια νοσήματα δεν είναι απλά μια ιατρική πράξη,  αλλά μια πράξη ευθύνης απέναντι στον εαυτό τους και στους ανθρώπους τους. Η αποφυγή μιας λοίμωξης σημαίνει καλύτερη ποιότητα ζωής, λιγότερες νοσηλείες, λιγότερα φάρμακα και μεγαλύτερη ασφάλεια. Ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι η πρόληψη παραμένει η καλύτερη θεραπεία, και ο εμβολιασμός, το πιο ισχυρό της εργαλείο!

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!