Μπορούν οι εξωσχολικές δραστηριότητες να αγχώνουν το παιδί μας;

Δρ. Αναστασία Κοτσοπούλου
Ψυχολόγος CPsychol AFBPsS
Διευθύντρια Σύγχρονο Κέντρο Υποστήριξης, Εκπαίδευσης, Έρευνας και Εποπτείας

Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, να συναντάμε παιδιά που εμφανίζουν συμπτώματα άγχους ή και κατάθλιψης και παραπέμπονται στον ψυχολόγο,  μετά από ενδελεχή και άκαρπο κύκλο ιατρικών εξετάσεων, από τον παιδίατρο. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αϋπνία, διαταραχές στην διατροφή, κόπωση, νευρικότητα, εκρήξεις θυμού, κ.α. Και όταν ρωτάμε για το πρόγραμμα του παιδιού, να φαίνεται ένα παιδί που τρέχει από δραστηριότητα σε δραστηριότητα, που τις περισσότερες φορές απαιτεί από αυτό να είναι όχι απλά καλός, αλλά ανταγωνιστικός και άριστος!

Οι γονείς θεωρούμε πως το παιδί σε αυτή την ηλικία είναι «σφουγγάρι» και απορροφά αλλά και απολαμβάνει τις εξωσχολικές δραστηριότητες: ξένες γλώσσες, μουσική, αθλητισμός, ζωγραφική, θέατρο, τραγούδι, είναι κάποιες από αυτές που επιλέγουμε. Οι λόγοι είναι πολλοί:

1. έτσι το παιδί αναδεικνύει τα ταλέντα και την κλίση του,
2. κοινωνικοποιείται, γίνεται μέλος μιας ομάδας
3. εκτονώνει την ενέργεια του
4. Αποκτά νέα ενδιαφέρονται
5. αποκτά αυτοεκτίμηση
6. Γεμίζει με εφόδια για την ζωή του.

 

Έχουμε όμως αναρωτηθεί ποιά τα αρνητικά αυτής της υπερέκθεσης του παιδιού;

Τα παιδιά που έχουν 3 και πλέον δραστηριότητες, διαμαρτύρονται ότι δεν έχουν χρόνο για χαλάρωση, για παιχνίδι, για παρέες. Είναι αλήθεια. Συχνά, το ήδη επιβαρυμένο πρόγραμμα του σχολείου γεμίζει με καθημερινές μετασχολικές δραστηριότητες, που φτάνουν και στο Σαββατοκύριακο, χωρίς να αφήνει στα παιδιά ελεύθερο χρόνο, που τον έχουν τόση ανάγκη. Επιπλέον παρατηρείται ότι η επιλογή των δραστηριοτήτων δεν είναι τα θέλω των παιδιών, αλλά οι επιλογές των γονιών, είτε γιατί έτσι πρέπει είτε γιατί έχουν δικά τους απωθημένα και ανεκπλήρωτα όνειρα. Εδώ λοιπόν, πρέπει να τεθεί η ερώτηση «γιατί αυτή η δραστηριότητα είναι κατάλληλη για το παιδί μου, τι του προσφέρει, πόσο του αρέσει, πόσο του ταιριάζει».

Από την άλλη μεριά, στις περισσότερες δραστηριότητες, υπάρχουν απαιτήσεις και υψηλές προσδοκίες από το παιδί. Δεν αρκεί να είναι εκεί, αλλά να είναι πολύ καλός. Αυτό, σε συνδυασμό με τα μαθήματα, αλλά και την προσωπικότητα του παιδιού, μπορεί να φέρει αρνητικά αποτελέσματα, να γίνεται καταναγκαστικά και να φέρει άγχος, απόσυρση, κατάθλιψη με διαφορετικά συμπτώματα.

 

Πώς θα καταλάβω αν αυτό που έχω επιλέξει δεν ταιριάζει στο παιδί μου;

Μπορεί εσείς να θέλετε να κάνει μαθήματα πιάνου. Αν όμως το παιδί, δεν διαβάζει ή διαβάζει βιαστικά, είναι πιεσμένο, είναι αγχωμένο,  δεν μιλάει γι’ αυτό με τους φίλους του, δυσανασχετεί κάθε φορά που έχει μάθημα και παραμένει στάσιμο, δεν προλαβαίνει να παίξει ή να δει φίλους, τότε ίσως να πρέπει να το ξανασκεφτείτε. Ίσως να μην ταιριάζει με την δασκάλα, το σύστημα, την ηλικία, τα ενδιαφέροντα ή την προσωπικότητα του.

 

Πώς να το χειριστώ;

Αρχικά παρατηρήστε πώς είναι το παιδί σας, προκειμένου να επιλέξετε μαζί τις δραστηριότητες που του αρέσουν και του ταιριάζουν (σκάκι και όχι μπάσκετ, ποδόσφαιρο και όχι μουσική). Εσείς γνωρίζεται καλύτερα τις κλίσεις του παιδιού σας. Δώστε του την ευκαιρία να την ανακαλύψει και αυτό. Αν δείτε ότι δεν ανταποκρίνεται και θέλει να διακόψει, μην το πιέσετε! Για εσάς δεν θα μετράει σαν αποτυχία και θα συνεχίσετε να το αγαπάτε. Δείτε πως μπορείτε να προσαρμόσετε το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων στο πρόγραμμα της οικογένειας και όχι αντίστροφα. Είναι σημαντικό να είναι ευτυχισμένο παιδί παρά ένα αγχωμένο και καταθλιπτικό παιδί. Σιγουρευτείτε, όταν φτιάχνεται το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων, ότι μένει χρόνος για την οικογένεια (για να περάσουμε χρόνο μαζί κάνοντας μια εκδρομή, πηγαίνοντας σινεμά, μια βόλτα στη θάλασσα, σε ένα μουσείο, για φαγητό) χρόνος για τους φίλους για παιχνίδι και χρόνος για χαλάρωση και ανεμελιά. Το κλειδί και εδώ είναι η επικοινωνία, με το ίδιο το παιδί και με τους δασκάλους του για να καταφέρουμε να έχουμε ένα παιδί χαμογελαστό με αυτοεκτίμηση και με ταλέντα!

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!