Διαχείριση του χρόνου των παιδιών μπροστά στις οθόνες για την περίοδο των διακοπών
Οι γιορτές. Χρόνος ξεκούρασης ή χρόνος οθόνης;
Τα παιδιά περιμένουν τις διακοπές των Χριστουγέννων με ανυπομονησία, όχι μόνο γιατί δεν έχουν σχολείο, αλλά και γιατί έχουν άφθονο ελεύθερο χρόνο. Ένας χρόνος που, αν δεν υπάρχει σωστή καθοδήγηση, πολύ εύκολα θα γεμίσει με οθόνες, μικρές και μεγάλες: τηλεόραση, tablet, κινητό, κονσόλες, υπολογιστές.
Όμως η υπερβολική χρήση οθονών, ακόμη και για λίγες εβδομάδες, μπορεί να έχει επιπτώσεις στη συγκέντρωση, τον ύπνο και τη διάθεση των παιδιών.
Τι λένε οι ειδικοί
Σύμφωνα με παιδοψυχολόγους και παιδίατρους, ο υπερβολικός χρόνος μπροστά σε οθόνες σχετίζεται με:
- Μειωμένη προσοχή και δυσκολία συγκέντρωσης
- Προβλήματα ύπνου (ιδίως όταν χρησιμοποιούνται οθόνες πριν τον ύπνο)
- Αυξημένο άγχος και ευερεθιστότητα
- Μείωση της φυσικής δραστηριότητας
- Καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, σε μικρότερες ηλικίες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να απαγορεύσουμε τις οθόνες. Αντίθετα, σημαίνει ότι χρειάζεται μέτρο, όρια και καθοδήγηση, στοιχεία που διδάσκουν στο παιδί τη σωστή χρήση της τεχνολογίας, και όχι την αποχή από αυτήν.
Ο ρόλος των γονιών: καθοδηγητές, όχι αστυνόμοι
Οι γονείς συχνά αισθάνονται ότι πρέπει να γίνουν “φύλακες” των οθονών. Στην πραγματικότητα, ο ρόλος τους είναι πιο γόνιμος όταν γίνεται συνεργατικός. Αντί να επιβάλλετε όρια χωρίς συζήτηση (“μισή ώρα στο tablet και τέλος!”), προσπαθήστε να τα συμφωνήσετε. Εξηγήστε στο παιδί σας γιατί χρειάζεται ισορροπία, και πώς η πολύωρη έκθεση στην οθόνη μπορεί να κουράσει τα μάτια, να το κάνει νευρικό ή να του χαλάσει τον ύπνο.
Με άλλα λόγια, δώστε στο παιδί την ευκαιρία να συμμετάσχει στον καθορισμό των ορίων. Όταν ένα παιδί νιώθει ότι το εμπιστεύονται και συμμετέχει στη διαδικασία, είναι πιο πιθανό να τηρήσει τους κανόνες.
Πρακτικές ιδέες για ισορροπία
Ας δούμε κάποιες πρακτικές ιδέες για τη διαχείριση των παιδικών οθονών.
- Ορίστε συγκεκριμένο χρόνο οθόνης
Μπορεί να είναι 1 – 2 ώρες την ημέρα, ανάλογα με την ηλικία και τις δραστηριότητες του παιδιού. Προτιμήστε να είναι μετά το διάβασμα, τις βόλτες ή το φαγητό, αλλά όχι ακριβώς πριν τον ύπνο.
- Ξεχωρίστε τις “καλές” από τις “κακές” οθόνες
Εκπαιδευτικά βίντεο, ντοκιμαντέρ ή δημιουργικά παιχνίδια έχουν άλλη αξία από το αδιάκοπο scrolling ή τα βίαια βιντεοπαιχνίδια. Ωθήστε σαφώς το παιδί προς τις “καλές” οθόνες.
- Κάνετε μαζί χρήση των οθονών
Δείτε μια ταινία οικογενειακά, παίξτε ένα video game μαζί ή φτιάξτε ένα ψηφιακό ημερολόγιο με φωτογραφίες. Έτσι, η τεχνολογία γίνεται μέσο σύνδεσης και όχι απομόνωσης.
- Προσφέρετε εναλλακτικές δραστηριότητες
Ζωγραφική, επιτραπέζια παιχνίδια, ανάγνωση βιβλίων, βόλτα στη φύση ή στην πλατεία, μαγειρική, και πολλές ακόμη δραστηριότητες μπορούν να αντικαταστήσουν μέρος του χρόνου οθόνης με πιο δημιουργικό και ουσιαστικό χρόνο.
- Δώστε το σωστό παράδειγμα
Τα παιδιά μιμούνται τους γονείς. Αν σας βλέπουν συνεχώς με το κινητό στο χέρι, είναι δύσκολο να αποδεχτούν ότι εκείνα πρέπει να το αφήσουν. Δοκιμάστε να κάνετε οικογενειακά διαλείμματα χωρίς οθόνες. Για παράδειγμα, τα γεύματα ή οι βραδινές ώρες να είναι offline.
Τι γίνεται με τα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους;
Στην εφηβεία, τα social media και οι online επικοινωνίες είναι πλέον κομμάτι της κοινωνικής ζωής. Η πλήρης αποκοπή δεν είναι ρεαλιστική, ούτε και επιθυμητή. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να συζητήσετε για τη σωστή χρήση:
- Να ελέγχουν το περιεχόμενο που καταναλώνουν
- Nα γνωρίζουν τους κινδύνους του διαδικτύου
- Nα αποφεύγουν την έκθεση προσωπικών δεδομένων
- Nα κρατούν χρόνο για πραγματικές κοινωνικές σχέσεις, εκτός οθόνης.
Ενθαρρύνετε τους εφήβους να συνδυάζουν την ψηφιακή με την πραγματική ζωή, να δουν φίλους από κοντά, να συμμετέχουν σε δραστηριότητες, να κινούνται, και να εκφράζονται δημιουργικά.
Επίλογος
Η τεχνολογία είναι μέρος της ζωής μας, αλλά και της ζωής των παιδιών μας. Δεν χρειάζεται να τη δαιμονοποιούμε, αλλά να τη διαχειριζόμαστε συνειδητά. Οι γιορτές είναι η τέλεια περίοδος για να εξασκηθούμε σε αυτήν την ισορροπία: λίγη οθόνη, πολύ παιχνίδι, αρκετός ύπνος και χρόνος για πραγματική επικοινωνία.
Καλές γιορτές με λιγότερες οθόνες και περισσότερες αγκαλιές!
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!