Όταν αρχίζει η παχυσαρκία, σχεδόν πάντα θα ακολουθήσει ο διαβήτης.
Η σχέση της ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη Τύπου ΙΙ με την παχυσαρκία είναι απόλυτα επιβεβαιωμένη και τεκμηριωμένη από δεκάδες έρευνες. Τόσο η κλινική εμπειρία όσο και οι μελέτες καταδεικνύουν ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία (85%), τα διαβητικά άτομα τύπου ΙΙ χαρακτηρίζονται ως υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Παχυσαρκία και διαβήτης είναι “αδελφές νόσοι” λοιπόν. Μάλιστα, πολλοί ειδικοί μιλούν για μία παγκόσμια διπλή πανδημία διαβήτη και παχυσαρκίας, γνωστή στο εξωτερικό και ως “diabesity” (από τα diabetes + obesity). Δείτε περισσότερα για αυτή τη διπλή μάστιγα, καθώς και τι μπορούμε να κάνουμε για να την αντιμετωπίσουμε στο άρθρο μας που ακολουθεί.
Πώς η παχυσαρκία οδηγεί σε διαβήτη Τύπου ΙΙ
Αν και η συμβολή του αυξημένου σωματικού βάρους στην εμφάνιση διαβήτη Τύπου ΙΙ είναι τεκμηριωμένη, δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως ακόμη η παθοφυσιολογική συσχέτιση των δύο νοσημάτων. Θεωρείται ότι ο συνδετικός κρίκος είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη, που χαρακτηρίζει και τις δύο καταστάσεις.
Μελέτες έχουν δείξει ότι το τοπικό λίπος στη μέση απελευθερώνει φλεγμονώδη στοιχεία που οδηγούν στην ινσουλινοαντίσταση (το σώμα του ασθενούς παράγει μεν αρκετή ποσότητα ινσουλίνης, ωστόσο τα κύτταρά του είναι ανθεκτικά στη δράση της).
Επιπλέον επιβαρυντικοί παράγοντες
Πέρα από την απόλυτη τιμή του Δείκτη Μάζας Σώματος, υπάρχουν και κάποιοι επιπλέον επιβαρυντικοί παράγοντες που συσχετίζουν την παχυσαρκία με τον διαβήτη Τύπου ΙΙ. Ας τους εξετάσουμε.
Η αύξηση του βάρους
Σε μεγάλες, μακροχρόνιες και πολυκεντρικές (που περιλαμβάνουν δηλαδή πολλά κέντρα κλινικών μελετών) μελέτες, επιβεβαιώθηκε ότι η αύξηση του βάρους στο πέρασμα του χρόνου οδηγεί σε μεγαλύτερα ποσοστά εμφάνισης διαβήτη. Συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι άνδρες που αύξησαν το βάρος τους κατά 13 κιλά, παρουσίασαν τετραπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη από όσους το αύξησαν κατά 4,5 κιλά.
Σε μικρότερο βαθμό, το παραπάνω ισχύει και για τις γυναίκες.
Η διάρκεια της παχυσαρκίας
Παρατηρήθηκε ότι άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος μεγαλύτερο του 30 για διάστημα που υπερέβαινε τα 10 χρόνια, είχαν διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη σε σχέση με άτομα παρομοίου Δείκτη Μάζας Σώματος για 5 χρόνια. Αυτό καταδεικνύει πραγματικά ότι “ποτέ δεν είναι αργά” για να ξεκινήσει κάποιος τη μάχη κατά της παχυσαρκίας.
Η κατανομή του λίπους
Στην παχυσαρκία και τον σακχαρώδη διαβήτη, δεν έχει μόνο σημασία το “πόσο” αλλά και το “που”. Διαπιστώθηκε ότι παχύσαρκα άτομα με συσσώρευση λίπους κυρίως στον κορμό ( η λεγόμενη “κεντρική” ή “ανδρικού τύπου” παχυσαρκία) παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη Τύπου ΙΙ από ό,τι τα παχύσαρκα άτομα με συσσώρευση λίπους κυρίως στους μηρούς και τους γλουτούς (“περιφερική” ή “γυναικείου τύπου” παχυσαρκία).
Αντιμετώπιση
Η πορεία από την παχυσαρκία προς τον σακχαρώδη διαβήτη δεν είναι μονόδρομος και μπορεί να αντιστραφεί. Τα νέα που μπορούν να μας κάνουν πιο αισιόδοξους είναι ότι ακόμη και μία σχετικά μικρή μείωση του βάρους σε συνδυασμό με μία καλή δίαιτα και κάποιο βαθμό άσκησης μπορούν να μειώσουν το φαινόμενο της ινσουλινοαντίστασης.
Σύμφωνα με τον NHS της Μεγάλης Βρετανίας, ακόμα και μια μείωση της τάξης μόλις του 5% του σωματικού βάρους, σε συνδυασμό με κάποια ήπια άσκηση, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη Τύπου ΙΙ σε ποσοστό άνω του 50%.
Διατροφή και άσκηση
Η απώλεια βάρους μέσα από υποθερμιδική διατροφή μικτού τύπου (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπος στις σωστές αναλογίες) δείχνει να είναι η καλύτερη διαιτητική προσέγγιση στο πρόβλημα. Μάλιστα, μέσα σε λίγες μόνο μέρες, η υποθερμιδική διατροφή μειώνει σημαντικά τις τιμές γλυκόζης του αίματος.
Όσον αφορά την άσκηση, η αυξημένη σωματική δραστηριότητα λειτουργεί επιπρόσθετα της δίαιτας, μεγιστοποιώντας την απώλεια ενδοκοιλιακού λίπους, του “λίπους – δολοφόνου”, που όπως είδαμε παραπάνω, παρουσιάζεται στην ανδρικού τύπου παχυσαρκία.
Βαριατρική αντιμετώπιση
Σε περίπτωση που η διατροφή και η άσκηση δεν είναι αρκετές για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, μπορεί να συστηθεί βαριατρική (δηλαδή χειρουργική) επέμβαση. Σε μελέτες, παρατηρήθηκε, μετά τη χειρουργική επέμβαση, μείωση του κινδύνου σακχαρώδους διαβήτη Τύπου ΙΙ κατά 90%.
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!