Οι ρευματικές παθήσεις αποτελούν ίσως την πιο παρεξηγημένη και άγνωστη ομάδα παθήσεων του ανθρώπου. Αυτό αφενός οφείλεται στον γενικό όρο “ρευματικά”, ο οποίος έλκει την καταγωγή από την εποχή του Ιπποκράτη και δίνει την αίσθηση ότι πρόκειται περί μίας και μόνο ασθένειας. Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι οι ρευματικές παθήσεις είναι πάρα πολλές, αριθμώντας περίπου 200.

Αφετέρου, υπάρχει η αίσθηση ότι τα “ρευματικά” (εναλλακτικά “αρθριτικά”) είναι κάτι που έχει μόνο “ο παππούς και η γιαγιά” μεγαλώνοντας την αδιαφορία αλλά και την άγνοια για το θέμα. Όμως, και αυτό είναι ένας μύθος, καθώς τα στατιστικά για τη χώρα μας λένε ότι από το σύνολο των ατόμων με ρευματικές παθήσεις, δύο στους τρεις είναι άτομα που ανήκουν στο εργατικό δυναμικό, ηλικίας δηλαδή 19 έως 65 ετών.

Ας δούμε λοιπόν κάποιες από τις πιο σημαντικές πληροφορίες για τις ρευματικές παθήσεις στο άρθρο μας που ακολουθεί.

 

Ιστορικά

Ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης (Κως 460 π.Χ. – Λάρισα 377 π.Χ.) ήταν και πατέρας του όρου “ρευματικά”. Συγκεκριμένα, ο Ιπποκράτης πίστευε ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από τέσσερις χυμούς: αίμα, φλέγμα, κίτρινη και μαύρη χολή. Οι παθήσεις των αρθρώσεων οφείλονταν σε διαταραχή της κίνησης (ροής) ενός από τους παραπάνω χυμούς.

Ειδικά για τις ρευματικές παθήσεις, ο Ιπποκράτης πίστευε ότι μία ουσία που ξεκινά από τον ανθρώπινο εγκέφαλο, διαχέεται, περίπου σαν “ποτάμι” προς όλα τα σημεία του σώματος, προκαλώντας ρευματικές ασθένειες. Μετά από σχεδόν 2 χιλιετίες, το 1642, ο Γάλλος ιατρός Guillaume de Baillou εισήγαγε τον όρο “rheumatism”. Σήμερα, η ρευματολογία και οι ρευματικές παθήσεις είναι καθιερωμένοι όροι στη διεθνή ιατρική κοινότητα.

 

Τι είναι οι ρευματικές παθήσεις

Σε μία πρόταση, οι ρευματικές παθήσεις είναι οι παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος. Συγκεκριμένα, πλήττονται τα εξής σημεία του ανθρώπου:

  • Αρθρώσεις
  • Τένοντες
  • Σύνδεσμοι
  • Μύες
  • Οστά
  • Ορογόνοι θύλακες (κύστες με υγρό μεταξύ μυών – τενόντων).

Πρέπει να σημειωθεί ότι ορισμένες ρευματικές παθήσεις όπως οι αυτοάνοσες (ρευματοειδής αρθρίτιδα, σύνδρομο Sjögren, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος κλπ) δεν περιορίζονται στο μυοσκελετικό σύστημα, αλλά προσβάλλουν και άλλα συστήματα ή όργανα του ανθρώπου, όπως τους πνεύμονες, την καρδιά, τους νεφρούς, το δέρμα, τα μάτια κλπ.

 

Κατηγορίες ρευματικών παθήσεων

Οι ρευματικές παθήσεις μπορούν σε γενικές γραμμές να χωριστούν σε 6 μεγάλες κατηγορίες.

 

#01. Οστεοαρθρίτιδα

Πρόκειται για χρόνια ρευματική πάθηση που αφορά συνήθως γόνατο, ισχίο και αρθρώσεις των άκρων. Χαρακτηρίζεται από φθορά του αρθρικού χόνδρου και οστικές προεξοχές, γνωστές στους ασθενείς ως “άλατα”. Φυσικά, δεν έχουν καμία σχέση με το αλάτι του τραπεζιού μας, αλλά πρόκειται για οστά εκ των οστών.

 

#02. Φλεγμονώδεις ρευματικές παθήσεις

Το κοινό τους γνώρισμα είναι η παρουσία φλεγμονής στις αρθρώσεις, καθώς και η προσβολή, στις περισσότερες από αυτές, και άλλων οργάνων ή συστημάτων. Εδώ ανήκουν οι παρακάτω παθήσεις:

  • Ρευματοειδής αρθρίτιδα
  • Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
  • Συστηματική σκλήρυνση (σκληρόδερμα)
  • Αγγειίτιδα
  • Αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα
  • Ψωριασική αρθρίτιδα
  • Ουρική αρθρίτιδα
  • Ρευματικός πυρετός.

 

#03. Οσφυαλγία

Πρόκειται για τον πόνο που εντοπίζεται στη μέση. Πρόκειται για τη δεύτερη σε συχνότητα παθολογική κατάσταση στον γενικό πληθυσμό μετά το κοινό κρυολόγημα, με σχεδόν 4 στους 5 ανθρώπους να παρουσιάζουν επεισόδιο οσφυαλγίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

 

#04. Αυχεναλγία

Πρόκειται για τον πόνο που εντοπίζεται στο πίσω μέρος του λαιμού και μπορεί να αντανακλάται προς το κεφάλι ή τους ώμους. Αν και λιγότερο συχνή από την οσφυαλγία, δεν παύει να είναι ένα πολύ συνηθισμένο μυοσκελετικό σύμπτωμα.

 

#5. Παθήσεις εξωαρθρικού ρευματισμού

Οι παθήσεις αυτές αφορούν τα λεγόμενα μαλακά μόρια, όπως μύες, τένοντες και ορογόνοι θύλακες. Εδώ ανήκουν οι παρακάτω παθήσεις:

  • Τενοντίτιδα
  • Ασβεστοποιός περιαρθρίτιδα
  • Τενοντοελυτρίτιδα
  • Ενθεσίτιδα (φλεγμονή στα σημεία όπου τένοντες και σύνδεσμοι προσφύονται στα οστά)
  • Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
  • Ινομυαλγία.

 

#6. Μεταβολικές παθήσεις των οστών

Συχνότερη ασθένεια όλων στην ομάδα αυτή και μάστιγα της τρίτης και όχι μόνο ηλικίας είναι η οστεοπόρωση. Εδώ επίσης περιλαμβάνονται ασθένειες όπως η οστεομαλάκυνση, η νόσος του Paget, κλπ.

 

Παράγοντες κινδύνου

Δείτε σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για ρευματικές παθήσεις:

  • Παχυσαρκία. Παράγοντας κινδύνου για οστεοαρθρίτιδα γόνατος και ισχίου, οσφυαλγία, ουρική αρθρίτιδα κλπ.
  • Κάπνισμα. Πρόδρομος ρευματοειδούς αρθρίτιδας και οστεοπόρωσης.
  • Επαγγέλματα γραφείου. Παράγοντες κινδύνου για αυχεναλγία, αυχενικό σύνδρομο, οστεοαρθρίτιδα άκρων.
  • Συχνοί επαγγελματικοί μικροτραυματισμοί. Μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοαρθρίτιδες.
  • Αλκοόλ. Οστεοπόρωση, ουρική αρθρίτιδα.
  • Έλλειψη σωματικής άσκησης. Παράγοντας κινδύνου για οστεοπόρωση.
  • Χαμηλή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Συμβάλλει στην οστεοπόρωση.

 

Συμπτώματα

Καθώς οι ρευματικές παθήσεις είναι πολλές, τα συμπτώματά τους μπορεί να ποικίλλουν. Ωστόσο, τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά είναι:

  • Πόνος στο μυοσκελετικό σύστημα
  • Δυσκαμψία στις αρθρώσεις, ιδιαίτερα μετά από ανάπαυση
  • Περιορισμός των κινήσεων των αρθρώσεων
  • Οίδημα μίας ή περισσότερων αρθρώσεων
  • Ευαισθησία των αρθρώσεων στην πίεση
  • Κοκκίνισμα στις αρθρώσεις
  • Αυξημένη τοπική θερμοκρασία στις αρθρώσεις.

 

Θεραπεία

Όπως συμβαίνει με όλες τις χρόνιες παθήσεις του ανθρώπου, για τις περισσότερες ρευματικές παθήσεις δεν υπάρχει, αυτή τη στιγμή, πλήρης ίαση. Ωστόσο, χάρη στην πρόοδο της ρευματολογίας και στα άλματα της επιστήμης, μπορεί να επιτευχθεί ύφεση και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι η έγκαιρη διάγνωση του προβλήματος και η συστηματική του αντιμετώπιση με τον θεράποντα ιατρό ρευματολόγο.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!