Ο διαβόητος διαβήτης.

Διαβήτης, σακχαρώδης διαβήτης, σάκχαρο ή απλά ζάχαρο. Λέξεις που χρησιμοποιούνται εναλλακτικά, για να περιγράψουν μία πάθηση που ταλαιπωρεί πάνω από μισό δισεκατομμύριο ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και περισσότερους από 1 εκατομμύριο συνανθρώπους μας στη χώρα μας.

Στο άρθρο μας που ακολουθεί, επιχειρούμε μία γενική εισαγωγή και “γνωριμία” με τον διαβήτη. Ενημερωθείτε για την ετυμολογία της νόσου καθώς και τους τύπους διαβήτη που υπάρχουν. Επίσης, δείτε στατιστικά στοιχεία για τον διαβήτη, τόσο παγκοσμίως όσο και για την Ελλάδα, που δυστυχώς δείχνουν αυξητική πορεία της νόσου σε όλα τα επίπεδα.

Γιατί ονομάστηκε διαβήτης

Όπως και χιλιάδες ακόμη λέξεις της ιατρικής επιστήμης, ο διαβήτης έχει προέλευση ελληνική. Ο Αρεταίος, σπουδαίος Έλληνας ιατρός από την Καππαδοκία, έδωσε το όνομα “διαβήτης” στη νοσηρή κατάσταση που συνδεόταν, τότε, όπως και τώρα, με συμπτώματα πολυδιψίας και πολυουρίας.

Συγκεκριμένα, η λέξη “διαβήτης” προήλθε από το γνωστό ρήμα “διαβαίνω”. Αυτό απεικόνιζε την παθολογική κατάσταση κατά την οποία το νερό που ασταμάτητα λαμβάνει ο ασθενής για να ικανοποιήσει το έντονο αίσθημα δίψας, “διαβαίνει” αναλλοίωτο, περίπου όπως μέσα σε ένα σιφώνιο, και καταλήγει στα ούρα. Η προτέρα ονομασία του διαβήτη ήταν “Δίψα” από το όνομα φιδιού που το δάγκωμά του προκαλούσε ακατάσχετη δίψα.

Ορισμός και τύποι διαβήτη

Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, ο σακχαρώδης διαβήτης είναι χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λιπών και οφείλεται σε μειονεκτική έκκριση ή δράση της ορμόνης ινσουλίνης που παράγεται στο πάγκρεας.

Ταξινομούνται 4 τύποι σακχαρώδους διαβήτη:

Σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 1 (ΣΔτ1). Παλαιότερα ονομαζόταν νεανικός σακχαρώδης διαβήτης ή ινσουλινοεξαρτώμενος και χαρακτηρίζεται από την απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης.
Σακχαρώδης διαβήτης Τύπου 2 (ΣΔτ2). Παλαιότερα ονομαζόταν σακχαρώδης διαβήτης των ενηλίκων και είναι ο συχνότερος τύπος. Χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη τόσο της διαταραχής έκκρισης όσο και της δράσης της ινσουλίνης.
Σακχαρώδης διαβήτης της κύησης. Ορίζεται ως διαταραχή μεταβολισμού υδατανθράκων με έναρξη ή πρώτη αναγνώριση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Άλλοι τύπου σακχαρώδους διαβήτη. Μπορούν να εμφανιστούν εξαιτίας γενετικών ελαττωμάτων των β-κυττάρων του παγκρέατος, νοσημάτων του παγκρέατος ή λήψης φαρμάκων.

Ο διαβήτης με αριθμούς

Για να καταλάβει κάποιος την έκταση της μάστιγας που λέγεται διαβήτης, τόσο παγκόσμια, όσο και στην Ελλάδα, αρκεί να δει κάποιους αριθμούς που κυριολεκτικά τρομάζουν και δείχνουν ότι η νόσος καλπάζει.

Στον κόσμο

Περίπου 537 εκατομμύρια ενήλικες (20-79 ετών) ζουν με διαβήτη.
Ο συνολικός αριθμός των ατόμων που ζουν με διαβήτη προβλέπεται να αυξηθεί σε 643 εκατομμύρια έως το 2030.
Ο ίδιος αριθμός αναμένεται να φτάσει στα 783 εκατομμύρια έως το 2050.
Σχεδόν 1 στους 2 (270 εκατομμύρια) ενήλικες που ζουν με διαβήτη είναι αδιάγνωστοι.
3 στους 4 ενήλικες με διαβήτη ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι (0-19 ετών) ζουν με διαβήτη Τύπου 1.
1 στις 6 γεννήσεις ετησίως (και συνολικά 21 εκατομμύρια) επηρεάζεται από διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
541 εκατομμύρια ενήλικες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη Τύπου 2.
Ο διαβήτης το 2021 προκάλεσε 6,7 εκατομμύρια θανάτους
Την ίδια χρονιά, ο διαβήτης προκάλεσε παγκοσμίως 1 τρισεκατομμύριο Ευρώ δαπάνες για την υγεία. Αυτός ο αριθμός είναι το 9% των συνολικών δαπανών υγείας για ενήλικες.

Στην Ελλάδα

Ο αριθμός των πασχόντων ανέρχεται σε σχεδόν 1.100.000 ανθρώπους, δηλαδή το 10% του πληθυσμού της χώρας.
Σχεδόν 50.000 άτομα στη χώρα μας πάσχουν από διαβήτη Τύπου 1.
Μόνο το 2021 (έτος lockdown) σε σχέση με το 2020, καταγράφτηκε αύξηση των πασχόντων από διαβήτη Τύπου 1 κατά 2%.
Στον διαβήτη Τύπου 2, η αύξηση ήταν 5%.
Τέλος, ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης έσπασε κάθε ρεκόρ, με την ετήσια αύξηση να αγγίζει το 26%.
Μέσα στα τελευταία 50 χρόνια, οι ασθενείς στη χώρα μας έχουν τετραπλασιαστεί.

Οι χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη

Παραθέτουμε στη συνέχεια κάποια ακόμη στατιστικά στοιχεία που δείχνουν το μέγεθος των χρόνιων επιπλοκών του διαβήτη.

Ο διαβήτης είναι η 1^η αιτία αιμοκάθαρσης.
Είναι η 1^η αιτία που οδηγεί σε τύφλωση.
Είναι η 1^η αιτία μη τραυματικού ακρωτηριασμού των κάτω άκρων.
Διπλασιάζει έως τετραπλασιάζει τα καρδιαγγειακά επεισόδια.
Μειώνει το προσδόκιμο ζωής κατά 5 έτη (όταν διαγνωστεί περί το εξηκοστό έτος).

Οι αισιόδοξοι αριθμοί

Κλείνουμε το άρθρο μας με μία νότα αισιοδοξίας, και αυτή μέσα από τους αριθμούς:

Οι ειδικοί συνιστούν 30 λεπτά μέτριας φυσικής δραστηριότητας κάθε μέρα, πχ περπάτημα.
Συνιστούν ακόμη 5 – 10% απώλεια βάρους.
Εάν συνδυαστούν τα δύο παραπάνω, μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη Τύπου 2 κατά 58%!

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!