Ηλιακή κνίδωση. Όταν ο ήλιος προκαλεί αλλεργική αντίδραση.

Ο ήλιος! Πηγή ζωής, ενέργειας, βιταμίνης D και… εξανθημάτων. Αν και για τους περισσότερους από εμάς, μια ηλιόλουστη μέρα σημαίνει βόλτες, παραλία και καλοκαιρινή ανεμελιά, για κάποιους ο ήλιος δεν φέρνει μαζί του χαμόγελα αλλά κοκκινίλες, φαγούρα και δυσφορία.
Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση της ηλιακής κνίδωσης, της “αλλεργίας στον ήλιο”, που μετατρέπει το φως σε αιτία ενόχλησης. Ας δούμε τι κρύβεται πίσω από αυτή τη σπάνια, αλλά υπαρκτή πάθηση, και πώς μπορούμε να την αναγνωρίσουμε και να την αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία και γνώση.
Γενικά
Η λέξη “κνίδωση” προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “κνίδη”, που σημαίνει τσουκνίδα (η κνίδωση είναι γνωστή και ως “ουρτικαρία” από τη λατινική λέξη “urtica” που σημαίνει επίσης “τσουκνίδα”). Το όνομα οφείλεται στο ότι τα εξανθήματα που εμφανίζονται μοιάζουν με αυτά που προκαλεί το κάψιμο από τσουκνίδα.
Όσον αφορά πιο συγκεκριμένα την ηλιακή κνίδωση, πρόκειται για μια σπάνια μορφή φυσικής κνίδωσης, κατά την οποία η έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία (UV) προκαλεί εξάνθημα ή κνιδωτική αντίδραση, που μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε ακάλυπτες όσο και σε καλυμμένες περιοχές του δέρματος.
Η ηλιακή κνίδωση με αριθμούς
- Περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1904
- Αποτελεί το 0,5% όλων των περιπτώσεων κνίδωσης
- Παγκοσμίως, 3,1 στους 100.000 ανθρώπους νοσούν.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της ηλιακής κνίδωσης μπορεί να εμφανιστούν εντός 5 – 30 λεπτών από την έκθεση στον ήλιο και περιλαμβάνουν:
- Έντονο κνησμό (φαγούρα)
- Κόκκινα εξανθήματα
- Οίδημα (πρήξιμο) στις εκτεθειμένες περιοχές του σώματος
- Φουσκάλες ή πετάλες σαν από τσίμπημα εντόμου
- Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν γενικευμένα συμπτώματα, όπως ναυτία, πονοκέφαλος ή ακόμα και δυσκολία στην αναπνοή.
Τα σημεία που επηρεάζονται περισσότερο είναι αυτά που είναι εκτεθειμένα στην ηλιακή ακτινοβολία, όπως πρόσωπο, λαιμός, ντεκολτέ, χέρια και πόδια. Μόλις διακοπεί η έκθεση στον ήλιο, τα συμπτώματα υποχωρούν συνήθως εντός 1 – 2 ωρών, αλλά ενδέχεται να επανεμφανιστούν κάθε φορά που το άτομο εκτίθεται και πάλι.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Η ηλιακή κνίδωση εμφανίζεται κυρίως σε νεαρές γυναίκες, ηλικίας 20 έως 40 ετών, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και φύλο. Παρόλο που η ακριβής αιτία της παραμένει άγνωστη, φαίνεται να υπάρχει κάποια γενετική προδιάθεση, ενώ μπορεί να συνυπάρχει και με άλλες μορφές κνίδωσης ή φωτοδερματοπάθειες.
Διάγνωση
Το ιατρικό ιστορικό από μόνο του δεν επαρκεί πάντα για να τεθεί η διάγνωση. Για τον λόγο αυτό, πραγματοποιούνται ειδικά τεστ, όπου το δέρμα εκτίθεται σε ακτινοβολία διαφορετικού μήκους κύματος και έντασης, μέσω μονοχρωματικής πηγής φωτός.
Είναι σημαντικό να διαχωριστεί η ηλιακή κνίδωση από άλλες παθήσεις που σχετίζονται με τον ήλιο, όπως το πολύμορφο εξάνθημα εκ φωτός ή η φωτοαλλεργική δερματίτιδα.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την ηλιακή κνίδωση, ωστόσο υπάρχουν αρκετές στρατηγικές διαχείρισης της κατάστασης:
- Αντιισταμινικά φάρμακα. Τα αντιισταμινικά, σε καθημερινή βάση κατά την περίοδο της έκθεσης στον ήλιο, μπορούν να μειώσουν την ένταση των συμπτωμάτων ή να τα προλάβουν.
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο. Αποφυγή ή ελαχιστοποίηση της απευθείας έκθεσης στον ήλιο, ιδιαίτερα κατά τις ώρες έντονης ακτινοβολίας (11:00 – 16:00).
- Κατάλληλη ένδυση. Η χρήση ρούχων με μακριά μανίκια, φαρδιά καπέλα και γυαλιά ηλίου μειώνει την επιφάνεια του δέρματος που εκτίθεται στο φως.
- Αντηλιακά ευρέος φάσματος. Η εφαρμογή αντηλιακών με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF 50+), που προστατεύουν τόσο από την UVA όσο και από την UVB, είναι απαραίτητη. Επιπλέον, ορισμένα αντηλιακά περιέχουν φυσικά φίλτρα, όπως οξείδιο του ψευδαργύρου και του τιτανίου, που αποτρέπουν την είσοδο των UV ακτινών στο δέρμα.
- Φωτοθεραπεία. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί φωτοθεραπεία με σταδιακή έκθεση του δέρματος σε UV ακτινοβολία, ώστε να αυξηθεί η αντοχή του.
Ζώντας με την ηλιακή κνίδωση
Η ηλιακή κνίδωση μπορεί να είναι ένα ενοχλητικό και περιοριστικό πρόβλημα, ειδικά σε χώρες με έντονη ηλιοφάνεια όπως η δική μας. Παρ’ όλα αυτά, με σωστή ενημέρωση και πρόληψη, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να συνεχίσουν να απολαμβάνουν την καθημερινότητά τους, αλλά και το καλοκαίρι τους, χωρίς σημαντικούς περιορισμούς.
Η συνεργασία με έναν δερματολόγο, η λήψη προληπτικών μέτρων και η σταδιακή “εκπαίδευση” του οργανισμού μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!