Η φωτοευαισθησία αναφέρεται σε διάφορα συμπτώματα, ασθένειες και καταστάσεις (φωτοδερματοπάθειες) που προκαλούνται ή επιδεινώνονται από την έκθεση στο ηλιακό φως. Οι φωτοδερματοπάθειες ταξινομούνται σε πέντε κατηγορίες:

  • Πρωτοπαθής φωτοδερματοπάθεια (πχ πολυμορφικό φωτοεξάνθημα, ηλιακή κνίδωση).
  • Εξωγενής φωτοδερματοπάθεια (προκαλούμενη από φάρμακα ή φωτοτοξικές χημικές ουσίες, πχ σε αρώματα και καλλυντικά).
  • Φωτοεπιδεινούμενη δερματοπάθεια (πχ δερματικός ερυθηματώδης λύκος, δερματομυοσίτιδα, ροδόχρους ακμή).
  • Μεταβολική φωτοδερματοπάθεια (σπάνιες περιπτώσεις, πχ δερματική πορφυρία).
  • Γενετική φωτοδερματοπάθεια (πολύ σπάνιες διαταραχές λόγω γονιδιωματικής αστάθειας, πχ σύνδρομα Bloom ή Cockayne).

 

Η σημασία της αντηλιακής προστασίας

Για τους ασθενείς με φωτοευαίσθητες δερματοπάθειες, η σωστή αντηλιακή προστασία δεν είναι προαιρετική, αλλά ζωτική. Η εφαρμογή αποτελεσματικού αντηλιακού προϊόντος μειώνει τον κίνδυνο εξάρσεων, επιτρέπει πιο ασφαλή έκθεση στο φυσικό φως και συμβάλλει στη γενικότερη ποιότητα ζωής.

 

Επιλογή αντηλιακού: τι πρέπει να γνωρίζουμε

Δείτε τις πιο σημαντικές παραμέτρους στην επιλογή του αντηλιακού.

  • Υψηλός Δείκτης Προστασίας. SPF 50+ και PPD ≥ 30 είναι απαραίτητο για τους πάσχοντες από λύκο και άλλες φωτοδερματοπάθειες. Σημείωση: σε αντίθεση με τον SPF (Sun Protection Factor) που μετράει την προστασία από την UVB ακτινοβολία, που προκαλεί κυρίως τα εγκαύματα, το PPD (Persistent Pigment Darkening) εστιάζει στην UVA.
  • Ευρέος φάσματος προστασία. Το ιδανικό αντηλιακό θα πρέπει να καλύπτει UVA, UVB, αλλά και το ορατό φως (κυρίως σε λύκο ή πορφυρία). Ορισμένα αντηλιακά περιέχουν οξείδια του σιδήρου, που ενισχύουν την προστασία από το μπλε φως (μέρος του ορατού φωτός με υψηλότερη ενέργεια).
  • Φυσικά φίλτρα. Πολλοί ασθενείς με φωτοευαίσθητες δερματοπάθειες παρουσιάζουν ευαισθησία σε χημικά φίλτρα. Τα φυσικά ή ανόργανα φίλτρα, όπως το διοξείδιο του τιτανίου και το οξείδιο ψευδαργύρου, είναι πιο ανεκτά και παρέχουν αποτελεσματική προστασία.
  • Υποαλλεργικά & μη φωτοευαισθητοποιητικά σκευάσματα. Το αντηλιακό πρέπει να είναι χωρίς άρωμα, parabens, αλκοόλη ή άλλες ερεθιστικές ουσίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν φωτοαλλεργία.
  • Υφή και ανθεκτικότητα. Η επιλογή ανάμεσα σε κρέμα, γαλάκτωμα, gel ή stick εξαρτάται από τον τύπο του δέρματος και την περιοχή εφαρμογής. Η αδιάβροχη ή ανθεκτική στον ιδρώτα σύνθεση είναι χρήσιμη για καθημερινή χρήση.

 

Ορθές πρακτικές αντηλιακής χρήσης

Οι ασθενείς με φωτοδερματοπάθειες, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, πρέπει να τηρούν σχολαστικά τις ορθές πρακτικές:

  • Καθημερινή εφαρμογή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ακόμη και τις συννεφιασμένες ημέρες.
  • Επαναλαμβανόμενη εφαρμογή κάθε 2 ώρες ή μετά από εφίδρωση/κολύμπι.
  • Επαρκής ποσότητα: Περίπου 2mg/cm², δηλαδή περίπου ένα κουταλάκι του γλυκού για το πρόσωπο και λαιμό. Μην ξεχνάτε σημεία όπως τα αυτιά, ο αυχένας, τα χέρια και το τριχωτό της κεφαλής (ειδικά σε ασθενείς με τριχόπτωση).
  • Συνδυασμός με φυσική προστασία: καπέλα, γυαλιά ηλίου, ρούχα με αντηλιακή προστασία (UPF), αποφυγή έκθεσης μεταξύ 10:00–16:00.

 

Πέρα από το αντηλιακό: ολιστική προσέγγιση

Η προστασία των ασθενών δεν περιορίζεται στο αντηλιακό. Χρειάζεται εκπαίδευση, προσαρμογή της καθημερινότητας και συνεργασία με το δερματολόγο. Ορισμένες δερματοπάθειες, όπως ο λύκος, απαιτούν φωτοπροστασία εντός του σπιτιού, καθώς το φως που περνά από τα τζάμια περιέχει UVA.

Η ψυχολογική υποστήριξη είναι επίσης σημαντική. Ο κοινωνικός περιορισμός και η ανάγκη αποφυγής του ήλιου μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα απομόνωσης. Ένας συνδυασμός ιατρικής καθοδήγησης και ψυχοκοινωνικής στήριξης μπορεί να βελτιώσει την καθημερινότητα του ασθενούς.

 

Συμπέρασμα

Για τους πάσχοντες από φωτοευαίσθητες δερματοπάθειες, η αντηλιακή προστασία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπείας. Η επιλογή κατάλληλου προϊόντος, η συνεπής χρήση του και η υιοθέτηση συμπληρωματικών μέτρων προστασίας μπορούν να μειώσουν τις εξάρσεις και να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!