“Μπες μολόχα, βγες τσουκνίδα”;
Η παιδική ηλικία έχει χαρίσει σε όλους μας κάποιες από τις πιο ζωηρές μας αναμνήσεις! Τι να πρωτοθυμηθούμε; Τη μυρωδιά της πλαστελίνης στο σχολείο; Τη γεύση του σπιτικού φαγητού της γιαγιάς; Τις ατελείωτες ώρες παιχνιδιού στην αυλή, τη θάλασσα ή το χωριό; Τα παιδικά μας χρόνια ήταν γεμάτα από στιγμές χαράς, κεφιού, ζωντάνιας, ανεμελιάς και ξενοιασιάς.
Και κάποιες φορές και πόνου με ένοχο την τσουκνίδα: το φυτό που προκαλεί τσίμπημα και ερεθισμό, όταν το ακουμπήσουμε με γυμνά χέρια. Μάθετε περισσότερα για το άγγιγμα της τσουκνίδας και πώς το αντιμετωπίζουμε στο άρθρο μας που ακολουθεί.
Ας γνωρίσουμε την τσουκνίδα
Η τσουκνίδα είναι ένα ποώδες, αυτοφυές φυτό που φτάνει σε ύψος περίπου ενός μέτρου, με μικρά και άοσμα άνθη. Υπάρχουν περίπου 40 είδη παγκοσμίως, με 4 από αυτά να απαντώνται στη χώρα μας. Το πιο δηλητηριώδες είδος τσουκνίδας στον κόσμο συναντάται στο νησί Τιμόρ της Νοτιοανατολικής Ασίας, γνωστό με την ονομασία “φύλλο του διαβόλου”.
Ένα παρεξηγημένο φυτό
Η τσουκνίδα είναι, ίσως, το πιο παρεξηγημένο μέλος του φυτικού βασιλείου. Ενώ θεωρείται ζιζάνιο, στην πραγματικότητα είναι ένας θησαυρός στον κήπο μας, ένα σπάνιο φυτό του οποίου όλα τα μέρη μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ιατρικούς σκοπούς (ο Ιπποκράτης μάλιστα την είχε αποκαλέσει “πανάκεια”). Ακόμη, η τσουκνίδα χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία αλλά και τη μαγειρική.
Τα καλά της τσουκνίδας:
- Περιέχει βιταμίνες Β, C, E, A, K, B2, ιχνοστοιχεία και μέταλλα τα οποία είναι χρήσιμα για την υγεία των μυών, οστών και νεύρων.
- Ως βότανο, είναι αποχρεμπτικό, τονωτικό, διουρητικό, αντιφλεγμονώδες και αναλγητικό.
- Με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, καταπολεμά την αναιμία.
- Στην κοσμετολογία, αναζωογονεί τα μαλλιά ενώ τα βοηθά να μακρύνουν γρηγορότερα και να αποκτήσουν όγκο και δύναμη.
- Επίσης το ρόφημα τσουκνίδας, πάντα σε συνδυασμό με ισορροπημένη διατροφή, είναι μία αποτελεσματική μέθοδος λιποδιάλυσης.
Το τσίμπημα της τσουκνίδας
Το εξάνθημα τσουκνίδας εμφανίζεται όταν το δέρμα μας έρχεται σε επαφή με το φυτό. Τόσο ο μίσχος όσο και τα φύλλα τσουκνίδας καλύπτονται από αδενώδεις τρίχες που, όταν ακουμπήσουν την επιδερμίδα λειτουργούν σαν βελόνες. Χημικές ουσίες ρέουν μέσω αυτών των τριχών στο δέρμα, κάτι που προκαλεί αίσθηση τσιμπήματος και εξάνθημα.
Οι χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από τσουκνίδες περιλαμβάνουν:
- Ισταμίνη
- Ακετυλοχολίνη
- Σεροτονίνη
- Λευκοτριένια
- Μοροϊδίνη.
Εξανθήματα τσουκνίδας
Τα εξανθήματα από την επαφή με την τσουκνίδα εμφανίζεται ως μικροσκοπικά “γρομπαλάκια”, συνήθως ανοιχτότερου χρώματος από το υπόλοιπο δέρμα και με διάμετρο ως ένα εκατοστό. Το δέρμα γύρω τους είναι συνήθως κόκκινο.
Άμεση θεραπεία
Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να ΜΗΝ αγγίξετε το εξάνθημα για τα πρώτα 10 λεπτά μετά το τσίμπημα. Οποιοδήποτε άγγιγμα ή τρίψιμο μπορεί να ωθήσει τις χημικές ουσίες βαθύτερα στο δέρμα και να προκαλέσει πιο σοβαρή αντίδραση, που θα διαρκέσει περισσότερο.
Μετά από 10 λεπτά, χρησιμοποιήστε σαπούνι και νερό για να ξεπλύνετε τις χημικές ουσίες από την επιφάνεια του δέρματος. Αυτό είναι συχνά αρκετό για να μειώσει ή να απομακρύνει πλήρως τον πόνο, τον κνησμό ή το πρήξιμο. Εάν δεν βρίσκεστε κοντά σε σαπούνι και νερό, ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Στη συνέχεια, εφαρμόστε αντιισταμινικά ή κρέμες με κορτικοστεροειδή. Θα εξουδετερώσουν την επίδραση της ισταμίνης και θα καταπραΰνουν τον πόνο και τη φλεγμονή. Πρόκειται για τη μόνη επιστημονικά τεκμηριωμένη λύση, αλλά και την πιο αποτελεσματική ενάντια στο τσίμπημα της τσουκνίδας.
Και η μολόχα;
Οι περισσότεροι από εμάς θυμόμαστε το πατροπαράδοτο γιατροσόφι της γιαγιάς στο χωριό: φύλλα μολόχας που τρίβονται στο σημείο που μας τσίμπησε η τσουκνίδα (μπες μολόχα – βγες τσουκνίδα!). Ωστόσο, αυτή η πρακτική που είναι γνωστή εδώ και αιώνες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, δεν έχει αποδειχθεί ότι παρέχει επαρκή ανακούφιση.
Μακροπρόθεσμη ανακούφιση
Εάν λάβετε τα μέτρα που περιγράφονται παραπάνω, τότε συνήθως θα ανακουφιστείτε γρήγορα. Αλλά μερικές φορές τα αποτελέσματα του τσιμπήματος μπορούν να διαρκέσουν έως και 24 ώρες. Δροσερές κομπρέσες για ανακούφιση και εφαρμογή αλόης μπορούν να βοηθήσουν.
Αλλεργική αντίδραση
Τα συμπτώματα μιας σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης στις τσουκνίδες είναι:
- Σφίξιμο στο στήθος ή το λαιμό
- Δυσκολία αναπνοής
- Συριγμός
- Πρήξιμο στο στόμα, συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας ή των χειλιών
- Εξανθήματα σε περιοχές που δεν έχουν έρθει σε επαφή με τις τσουκνίδες
- Κράμπες στο στομάχι
- Έμετος
- Διάρροια.
Εάν παρατηρήσετε τα παραπάνω συμπτώματα, επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας.
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!