Η ιστορία της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε εκτεταμένη κλίμακα πλησιάζει δυστυχώς τους δύο αιώνες. Ανατρέχοντας στο παρελθόν, παρατηρούμε ότι στο δεύτερο μισό του 19ου και πρώτο μισό του 20ου αιώνα, οι κυριότεροι ρύποι ήταν οι υψηλές συγκεντρώσεις καπνού και διοξειδίου του θείου από την καύση ορυκτών καυσίμων, όπως το κάρβουνο.

Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, και μέχρι τις μέρες μας, η κυκλοφορία εκατοντάδων εκατομμυρίων οχημάτων (που τον Αύγουστο του 2011 ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο παγκοσμίως) προσέθεσε στον κατάλογο των ρύπων μονοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου, οργανικές πτητικές ενώσεις και αιωρούμενα σωματίδια. Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι εδώ και 200 σχεδόν χρόνια, η ατμόσφαιρα της γης επιβαρύνεται.

Το ίδιο και το ανοσοποιητικό μας.

Δείτε στο άρθρο μας που ακολουθεί στοιχεία από σημαντικές έρευνες που καταδεικνύουν την επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο ανοσοποιητικό, και ιδιαίτερα σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως νεογέννητα και ηλικιωμένοι.

 

Η μακροχρόνια επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2021 στην παγκοσμίου φήμης ιατρική επιθεώρηση Nature Medicine, ερευνητές του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης αναφέρουν ότι η εισπνοή σωματιδίων ατμοσφαιρικών ρύπων για δεκάδες χρόνια προκαλεί συσσώρευσή τους στα μακροφάγα κύτταρα του ανοσοποιητικού.

Τα μακροφάγα είναι τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που, όπως υποδηλώνει και το όνομά τους, “καταπίνουν” εχθρούς του οργανισμού, όπως μικρόβια, ξένες ουσίες, κυτταρικά υπολείμματα, κλπ.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα εν λόγω μακροφάγα που περιείχαν σωματίδια ρύπων ήταν σημαντικά επιβαρυμένα. Ήταν πολύ λιγότερο ικανά να καταπιούν άλλα σωματίδια καθώς και να παράγουν κυτοκίνες (τα χημικά σήματα βοήθειας που ενεργοποιούν άλλα μέρη του ανοσοποιητικού συστήματος). Μάλιστα, διαπιστώθηκε ότι μακροφάγα στους ίδιους λεμφαδένες τα οποία δεν περιείχαν σωματίδια ρύπων, δεν είχαν υποστεί βλάβη και λειτουργούσαν κανονικά.

Σύμφωνα με δηλώσεις των ερευνητών “αυτά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού είναι απλώς πνιγμένα από σωματίδια και δεν μπορούν να εκτελέσουν βασικές λειτουργίες που μας προστατεύουν ενάντια στα παθογόνα”.

Τέλος, ένα ακόμη εντυπωσιακό στοιχείο της μελέτης ήταν ότι οι λεμφαδένες με τα προβληματικά μακροφάγα κυριολεκτικά αλλάζουν χρώμα, ανάλογα με την ηλικία των εκτιθέμενων στην ατμοσφαιρική μόλυνση. Οι λεμφαδένες παιδιών και εφήβων είχαν κατά βάση μπεζ χρώμα, αυτοί των ανθρώπων άνω των 30 ήταν διάστικτοι με μαύρο, ενώ οι λεμφαδένες ανθρώπων άνω των 60 ετών ήταν εμφανώς μαύροι.

 

Ανοσοποιητικό νεογέννητων και ατμοσφαιρική ρύπανση

Καθώς οι έρευνες διαδέχονται η μία την άλλη, τόσο και τα καμπανάκια κινδύνου για τη σχέση ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ανοσοποιητικού, διαδέχονται το ένα το άλλο. Ένα από τα, δυστυχώς, πιο ανησυχητικά ευρήματα, αφορά το ανοσοποιητικό σύστημα των νεογέννητων.

Σε έρευνα που παρουσιάστηκε μόλις φέτος, στο διεθνές συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας στο Μιλάνο, ιατροί και ερευνητές ανέφεραν ότι η έκθεση των εγκύων σε υψηλότερο διοξείδιο του αζώτου (ρύπου που προέρχεται κυρίως από τις εκπομπές των οχημάτων) μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των πνευμόνων και το ανοσοποιητικό σύστημα των νεογέννητων.

Συγκεκριμένα, η έρευνα που εξέτασε 11 πρωτεΐνες στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα 449 υγιών, νεογέννητων μωρών, διαπίστωσε ότι η αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με μειωμένα επίπεδα της πρωτεΐνης SIRT1 που παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίσταση στη φλεγμονή και στο στρες.

 

Οι ηλικιωμένοι σε ιδιαίτερο κίνδυνο

Περνώντας στην άλλη μεριά του φάσματος της ζωής, οι ερευνητές ανά τον κόσμο, αποκαλύπτουν ότι οι ηλικιωμένοι βρίσκονται σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση, όσον αφορά την επίδραση της ρύπανσης στο ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αν και ο πρώτος παράγοντας για το εξασθενημένο ανοσοποιητικό είναι πάντοτε η ηλικία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση παίζει επίσης το ρόλο της.

Καθώς τα δημογραφικά στοιχεία του παγκόσμιου πληθυσμού αλλάζουν γρήγορα, με την πρόβλεψη ότι τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω θα αντιπροσωπεύουν πάνω από το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού μέχρι το 2050, γίνεται κατανοητό πόσο σημαντικός για την παγκόσμια υγεία είναι ο αγώνας κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Κερδίζοντας τη μάχη κατά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, κερδίζει το περιβάλλον, αλλά και το ανοσοποιητικό μας!

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!