Χρήσιμοι Όροι
Δέρμα: απαρτίζεται από τρία βασικά τμήματα, την επιδερμίδα ( την εξωτερική επιφάνεια) , το χόριο και τον υποδόριο ιστό.
Μελανοκύτταρα: βρίσκονται στην επιδερμίδα και ρόλος τους είναι να παράγουν και να μεταφέρουν μελανίνη. Όταν το δέρμα εκτίθεται στο ηλιακό φως, τα κύτταρα αυτά ενεργοποιούνται και παράγεται η μελανίνη.
Μελανίνη: μία από τις κύριες χρωστικές ουσίες του δέρματος που απορροφούν το φως. Είναι υπεύθυνη για το χρώμα της επιδερμίδας και των μαλλιών. Σημαντικότερος ρόλος της είναι η προστασία της επιδερμίδας από τις επιβλαβείς επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας.
Μαύρισμα: το μαύρισμα είναι η φυσική αντίδραση του οργανισμού ενάντια στην υπεριώδη ακτινοβολία. Όταν το σώμα εκτίθεται στον ήλιο, αυτόματα η επιδερμίδα γίνεται πιο παχιά προσπαθώντας να γίνει αδιαπέραστη στην ηλιακή ακτινοβολία. Η μελανίνη που παράγεται απορροφά την ακτινοβολία στην επιδερμίδα και προστατεύει από το να εισχωρήσει στις βαθύτερες στιβάδες του δέρματος προκαλώντας σοβαρές βλάβες. Το μαύρισμα δεν παρέχει άλλα οφέλη στην υγεία.
Υπεριώδης ακτινοβολία: ο ήλιος είναι η κύρια πηγή υπεριώδους ακτινοβολίας. Οι ακτίνες UV είναι αόρατες, δεν μεταφέρουν θερμότητα, και μπορούν να προκαλέσουν βλάβες χωρίς το άτομο να τις αντιλαμβάνεται.
Ακτίνες UVA: είναι παρούσες καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, η ένταση τους αυξάνεται ανάλογα με την ένταση του ηλιακού φωτός, ενώ διαπερνούν τα σύννεφα και τα τζάμια. Αποτελούν λοιπόν περίπου το 95% των ακτίνων UV που φτάνουν στο δέρμα και ευθύνονται κυρίως για τις φωτοευαισθησίες και τη γήρανση της επιδερμίδας. Δεν προκαλούν εγκαύματα, με αποτέλεσμα να θεωρούνται λανθασμένα ακίνδυνες, ενώ στην πραγματικότητα προκαλούν έμμεσα και μακροπρόθεσμα προβλήματα πχ. αλλοιώνουν τις δομές της επιδερμίδας σε βάθος.
Ακτίνες UVB: διαπερνούν την επιδερμίδα και φτάνουν ως το χόριο (επόμενη στιβάδα). Διεγείρουν την παραγωγή μελανίνης και συνεπώς ενισχύουν το μαύρισμα αλλά είναι αυτές που ευθύνονται για τα ηλιακά εγκαύματα. Είναι πιο έντονες τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς και τις μεσημεριανές ώρες. Επίσης, αλλοιώνουν το γενετικό υλικό των κυττάρων της επιδερμίδας προκαλώντας διάφορες μορφές καρκίνου του δέρματος.
Ακτίνες UVC: σε αντίθεση με τις ακτίνες UVA και UVB, δεν φτάνουν στην επιφάνεια της γης, καθώς το 99% απορροφάται από την ατμόσφαιρα. Έχουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή της στιβάδας του όζοντος.