Ορισμός

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 είναι μια νόσος που χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη ή/και ανεπάρκεια ινσουλίνης. Πιο συγκεκριμένα, το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη ή/και το πάγκρεας δεν παράγει την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης. Αποτέλεσμα αυτών είναι η υπεργλυκαιμία, κατάσταση η οποία μακροχρόνια οδηγεί σε σημαντικά προβλήματα υγείας.

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το πάγκρεας παράγει επαρκή ποσότητα ινσουλίνης ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του οργανισμού. Όταν όμως υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, το πάγκρεας αναγκάζεται να υπερλειτουργήσει και να παράξει μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης για να ξεπεράσει το πρόβλημα αυτό.  Αν η στρεσογόνος αυτή κατάσταση συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε το πάγκρεας «κουράζεται» και δεν μπορεί να συνεχίσει στους ίδιους ρυθμούς παραγωγής ινσουλίνης (προδιαβήτης). Η περαιτέρω έκπτωση στη λειτουργία του παγκρέατος έχει ως αποτέλεσμα η παραγόμενη ινσουλίνη να μην είναι πλέον επαρκής. Κατά συνέπεια το σάκχαρο του αίματος αρχίζει σταδιακά να αυξάνεται.

Η αντίσταση στην ινσουλίνη έχει και περαιτέρω επιδράσεις σε άλλα όργανα. Το συκώτι αρχίζει να παράγει μεγαλύτερες ποσότητες γλυκόζης και τριγλυκεριδίων ενώ τα νεφρά αποβάλλουν με δυσκολία την περίσσεια της γλυκόζης. Σε συνδυασμό και με άλλους μηχανισμούς, εδραιώνεται η υπεργλυκαιμία.

Ο ΣΔτ2 είναι επίσης γνωστός και ως μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης. Η διαφορά του ΣΔτ2 από τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, είναι ότι στη δεύτερη περίπτωση το πάγκρεας δεν παράγει ινσουλίνη άρα ο ασθενής χρειάζεται ινσουλίνη άμεσα ως θεραπεία. Από την άλλη, στους ασθενείς με ΣΔτ2 η ινσουλίνη δε λείπει εντελώς αλλά δεν είναι τόση όση χρειάζεται. Αρκετοί λοιπόν από τους ασθενείς μπορεί να μην χρειαστούν ποτέ θεραπεία με ινσουλίνη ενώ άλλοι θα καθυστερήσουν πολύ.

Το πάγκρεας

Το πάγκρεας είναι ένας αδένας με δύο βασικές λειτουργίες. Από τη μία, είναι υπεύθυνο για την παραγωγή και την έκκριση των παγκρεατικών ενζύμων, που είναι απαραίτητα για την πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών που προσλαμβάνουμε από τις τροφές. Από την άλλη, το πάγκρεας παράγει ορμόνες, κύρια δράση των οποίων είναι, μεταξύ άλλων, η ρύθμιση του μεταβολισμού πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων καθώς και η ρύθμιση σακχάρου του αίματος.

Οι υδατάνθρακες που παίρνουμε από τις τροφές μεταβολίζονται σε γλυκόζη (σάκχαρο), η οποία αποτελεί βασική πηγή ενέργειας για το ανθρώπινο σώμα.

Για να μπορέσουν τα κύτταρα (στους μύες, το συκώτι και το λιπώδη ιστό) να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη, το πάγκρεας παράγει μια ορμόνη, την ινσουλίνη.

Η ινσουλίνη λειτουργεί ως το «κλειδί» που επιτρέπει στη γλυκόζη να περάσει από την κυκλοφορία του αίματος μέσα στα κύτταρα, όπου και θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας.

Το πάγκρεας εκκρίνει ινσουλίνη καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας, με την ποσότητα αυτή να αυξάνεται ακριβώς μετά από κάθε γεύμα. Κατά συνέπεια, η ινσουλίνη είναι αυτή που ρυθμίζει το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα.