Διατροφή - Φυσιολογικό Βάρος - Άσκηση
Διατροφή:
Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών έχει πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Το διατροφικό πλάνο πρέπει να καθορίζεται από το γιατρό μαζί με τον ασθενή, λαμβάνοντας υπόψη την καθημερινότητα του ασθενούς, τον τρόπο ζωής του και τις ανάγκες για γλυκαιμική ρύθμιση.
Προϋπόθεση της επιτυχημένης εφαρμογής του διατροφικού πλάνου είναι η εκπαίδευση του ασθενούς τόσο ως προς τη νόσο όσο και ως προς τη σχέση της νόσου με τη διατροφή : πώς επηρεάζονται τα επίπεδα γλυκόζης ανάλογα με τις διαφορετικές τροφές, ποιες τροφές πρέπει να αποφευχθούν/ περιοριστούν και ποιες πρέπει να προτιμώνται, τι ποσότητες από την κάθε ομάδα τροφίμων μπορούν να καταναλώνονται και πόσο συχνά πρέπει να είναι τα γεύματα.
- Για παράδειγμα, τροφές που θα πρέπει να περιοριστούν είναι τα τρόφιμα υψηλά σε αλάτι, ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά, θα πρέπει καταναλώνονται μεγαλύτερες ποσότητες λαχανικών και άπαχων πρωτεϊνών και λιγότεροι υδατάνθρακες κλπ.
- Πέρα από τη διατροφή, καλό θα ήταν να διευκρινιστεί και το θέμα της κατανάλωσης αλκοόλ. Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα υπογλυκαιμίας, να αυξήσει το βάρος ή ακόμη και να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία. Συνίσταται λοιπόν προσοχή στην κατανάλωση αλκοόλ από τους ασθενείς με διαβήτη ενώ θα πρέπει να συμβουλευθούν το γιατρό για τις ποσότητες και τη συχνότητα κατανάλωσης.
Πότε θεωρείται ένα τρόφιμο υψηλό σε ζάχαρη : η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη ορίζει ένα τρόφιμο υψηλό σε ζάχαρη όταν περιέχει παραπάνω από 22.5 γρ. ζάχαρης ανά 100γρ. προϊόντος. Αυτό αφορά το σύνολο των σακχάρων του προϊόντος συμπεριλαμβανομένων και των σακχάρων φυσικής προέλευσης.
Επίτευξη και διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους:
Δεδομένου ότι οι περισσότεροι ασθενείς με ΣΔτ2 έχουν αυξημένο σωματικό βάρος, πρέπει ο σχεδιασμός του διατροφικού πλάνου να στοχεύει και σε μείωση του βάρους (άρα ρύθμιση της πίεσης και των λιπιδίων).
- Μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμη και η ήπια απώλεια σωματικού βάρους μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη του προδιαβήτη σε ΣΔτ2 αλλά και την ίδια την εξέλιξη του διαβήτη.
- Η απώλεια 5% του αρχικού σωματικού βάρους, βελτιώνει το γλυκαιμικό έλεγχο και περιορίζει την ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή.
- Ανάλογα την περίπτωση, χειρουργικές επεμβάσεις (βαριατρική χειρουργική) προτείνονται για ασθενείς με μεγάλο βαθμό παχυσαρκίας. Στόχος η μεγάλη απώλεια βάρους και ο άμεσος γλυκαιμικός έλεγχος.
Άσκηση:
- Η μέτριας έντασης αλλά συστηματική άσκηση βοηθά σημαντικά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου του αίματος. Μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση βελτιώνει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη και μειώνει τα επίπεδα ινσουλίνης σε κατάσταση νηστείας και μετά τα γεύματα.
- Η άσκηση ελαττώνει επίσης τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου καθώς βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ και τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Αν συνδυαστεί με αλλαγές στη διατροφή, βοηθά στην καύση λίπους.
- Συνολικά η άσκηση συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη του γλυκαιμικού στόχου στα άτομα με ΣΔτ2.
- Είναι καλό τα άτομα με διαβήτη να συμβουλευθούν το γιατρό τους σχετικά με το είδος, τον τρόπο και τη χρονική διάρκεια της άσκησης που πρέπει να ακολουθήσουν. Για παράδειγμα, η ένταση της άσκησης θα πρέπει να προσδιοριστεί ανάλογα τις ανάγκες και τη φυσική κατάσταση του ατόμου.