Βρεφικό Δέρμα

Πολλά μωρά εμφανίζουν ερεθισμούς και αθώα εξανθήματα που συνήθως εξαφανίζονται χωρίς θεραπεία. Μπορεί να προκύπτουν αμέσως μετά τη γέννηση αλλά μπορεί να οφείλονται και σε άλλους παράγοντες όπως πχ. η ζέστη, το κρύο ή το βαρύ ντύσιμο του μωρού.

Σε άλλες περιπτώσεις, τα εξανθήματα είναι αποτέλεσμα αντίδρασης του οργανισμού σε κάποιο αλλεργιογόνο παράγοντα ή στην παρατεταμένη και επαναλαμβανόμενη έκθεση του δέρματος σε κάποιο ερεθιστικό παράγοντα. Συνήθως τα εξανθήματα είναι ερυθρά, με φυσαλίδες ή σπυράκια και κνησμό.

• Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η δερματίτιδα σε σαπούνια, απορρυπαντικά και προϊόντα περιποίησης, στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, σε τροφές, σε φάρμακα, σε αλλεργιογόνα (πχ. γύρη, σκόνη), σε τσιμπήματα, ακόμα και στις εκκρίσεις του οργανισμού όπως το σάλιο ( πχ. εξάνθημα γύρω από την πιπίλα).

Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι σημαντικό να γίνει διερεύνηση από τον παιδίατρο (κυρίως αν τα συμπτώματα τείνουν να χρονίσουν ) και να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία.

• Συνηθίζεται η αποφυγή του παράγοντα που προκαλεί την αντίδραση ( αν αυτός έχει εντοπιστεί).
• Επιπλέον, χορηγούνται αντιισταμινικά φάρμακα ( για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα της αλλεργικής αντίδρασης και του κνησμού αλλά και για να βοηθήσουν στον ύπνο).
• Κατά περίπτωση, η χρήση κορτιζονούχων σκευασμάτων μπορεί να κριθεί αναγκαία από το γιατρό ( τοπική ή ακόμη και από το στόμα).
• Τέλος, φροντίζουμε το ερεθισμένο δέρμα του παιδιού με ενυδατικά καταπραϋντικά προϊόντα.

Προσοχή σε πιθανή αναφυλακτική αντίδραση! Αναγνωρίζουμε τα σημάδια και ακολουθούμε τις οδηγίες του γιατρού!

• Πρόκειται για μια μορφή δερματίτιδας στην περιοχή της πάνας. Το 50-60% των μωρών θα εμφανίσει κάποια στιγμή εξάνθημα της πάνας, με τα συμπτώματα να ποικίλουν ανάλογα τον τύπο της δερματίτιδας και από παιδί σε παιδί.
• Ο πιο συνήθης τύπος είναι η δερματίτιδα «εκ σπαργάνων εξ επαφής ή παράτριμμα», το γνωστό και ως σύγκαμα. Εμφανίζεται κυρίως στις περιοχές που έρχονται σε άμεση επαφή με την πάνα πχ. στη γεννητική περιοχή και τις δύο πλευρές των γλουτών.
• Το δέρμα έχει την εικόνα της φλεγμονής, με έντονη ερυθρότητα και μερική απολέπιση, που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διάρρηξη του δέρματος και κατ’ επέκταση σε σοβαρότερες δερματικές βλάβες.
• Αιτίες που οδηγούν στο σύγκαμα : η υγρασία και η θερμότητα που εγκλωβίζονται στην πάνα, η παρατεταμένη έκθεση του ευαίσθητου δέρματος στα οξέα των ούρων και των κοπράνων, η τριβή ( πχ. κατά το καθάρισμα του δέρματος ή κατά το μπουσούλημα ή περπάτημα), η ανεπαρκής φροντίδα και καθαρισμός του δέρματος στην περιοχή της πάνας, εν δυνάμει ερεθιστικά προϊόντα που τοποθετούνται στην περιοχή (πχ. αλοιφές, σαπούνια, καθαριστικά), το ίδιο το υλικό κατασκευής της πάνας.
• Ένας δεύτερος τύπος δερματίτιδας στην περιοχή της πάνας είναι η δερματίτιδα από τον μύκητα Candida. Η υγρασία και η θερμότητα στην περιοχή αποτελούν τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη του μύκητα.
• Στην περίπτωση αυτή το εξάνθημα είναι ερυθρό, βαθύ και στιλπνό, με αρκετά λευκωπά στρογγυλά σπυράκια. Τείνει να εντοπίζεται αρχικά στις πτυχές του δέρματος των μηρών και στην περιοχή της πάνας, ενώ μπορεί να εξαπλωθεί και σε γύρω περιοχές. Συχνά συνυπάρχει μυκητίαση και στο στόμα του παιδιού ή και στις θηλές της μητέρας αν θηλάζει.
• Μέτρα για την πρόληψη του συγκάματος :
  • Βασική αρχή είναι να διατηρούμε την περιοχή καθαρή και στεγνή.
  • Ελέγχουμε την πάνα του μωρού συχνά και την αλλάζουμε κάθε φορά που έχει βραχεί ή λερωθεί.
  • Πλένουμε τα χέρια μας πριν και μετά από κάθε αλλαγή της πάνας.
  • Καθαρίζουμε την περιοχή με νερό και ειδικό σαπούνι, δίνοντας έμφαση στις πτυχές του δέρματος.
  • Αποφεύγουμε το υπερβολικά συχνό πλύσιμο της περιοχής με σαπούνι ή με άλλα καθαριστικά που μπορεί να ερεθίζουν όπως μωρομάντηλα (κυρίως κατά τις πρώτες εβδομάδες ζωής του μωρού).
  • Στεγνώνουμε καλά την περιοχή, ταμποναριστά και όχι τρίβοντας.
  • Πριν βάλουμε την καθαρή πάνα, αφήνουμε το δέρμα του μωρού να αναπνεύσει για όσο το δυνατό περισσότερο.
  • Η πάνα πρέπει να είναι εφαρμοστή αλλά ποτέ σφιχτή. Πρέπει να έχει μεγάλη απορροφητικότητα, να είναι φτιαγμένη από υποαλλεργικά υλικά και να είναι στο σωστό μέγεθος για το μωρό.
  • Προστατευτικές απλές κρέμες μπορούν να χρησιμοποιηθούν προληπτικά μετά από την αλλαγή πάνας, κυρίως αν το δέρμα του μωρού είναι επιρρεπές στο να δημιουργήσει σύγκαμα.
  • Προσοχή στο ταλκ. Τα προϊόντα ταλκ, των οποίων η σύσταση βασίζεται στο άμυλο καλαμποκιού, ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων. Επιπλέον, το ταλκ, αν εισπνευσθεί, μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα. Προσοχή κατά την εφαρμογή, να μην εισχωρήσει στη γεννητική περιοχή, κυρίως των κοριτσιών.
  • Επιπλέον, μπορεί να γίνει χρήση μιας κρέμας φραγμού. Οι πιο κοινές κρέμες φραγμού περιέχουν δραστικά συστατικά, όπως το οξείδιο του ψευδαργύρου, που λειτουργούν προστατευτικά δημιουργώντας ένα φιλμ μεταξύ του δέρματος και της πάνας. Έχουν λιπαρή υφή, και βοηθούν στην απομάκρυνση της υγρασίας, στην επούλωση και στη διατήρηση της υγείας του δέρματος. Η χρήση μιας κρέμας φραγμού θα πρέπει να είναι περισσότερο θεραπευτική παρά προληπτική και να αποφεύγεται η τακτική εφαρμογή της σε κάθε αλλαγή πάνας.
  • Ένα ήπιο σύγκαμα μπορεί να υποχωρήσει με τα παραπάνω μέτρα, χωρίς την εφαρμογή φαρμακευτικής αλοιφής ή κρέμας. Ωστόσο, αν το σύγκαμα έχει προκληθεί από το μύκητα Candida, ο γιατρός θα συστήσει μια αντιμυκητιασική αλοιφή ή αν υπάρχει μόλυνση μπορεί να χρειαστεί επάλειψη με αντιμικροβιακές/αντιβιοτικές κρέμες ή αλοιφές.