Αχινοί
Τι γνωρίζουμε
- Το κέλυφός τους καλύπτεται από αγκάθια
- Τους συναντάμε σε καθαρά ή θολά/ ζεστά ή κρύα νερά
- Δεν είναι επιθετικοί
- Συνήθως αγκιστρώνουν σε πέτρες και ρωγμές βράχων ή κρύβονται σε αμμώδεις κοιλότητες
- Τυπικά προτιμούν τα πιο ρηχά νερά
- Η ανθρώπινη επαφή με τους αχινούς είναι είτε ακούσια είτε εκούσια.
- Τα περισσότερα τσιμπήματα από αχινούς οφείλονται σε ένα λάθος πάτημα ή άγγιγμα μέσα στη θάλασσα.
- Αν είναι ρηχά και το νερό είναι ήρεμο και καθαρό, μπορεί να τους δούμε ωστόσο αυτό δεν προϋποθέτει ότι θα καταφέρουμε να τους αποφύγουμε επιτυχώς.
- Επιπλέον, ορισμένα άτομα (κυρίως μικρά παιδιά) μπορεί να προσπαθήσουν να τους αγγίξουν ή ακόμη και να τους σηκώσουν για να τους περιεργαστούν.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα εμφανίζονται (για τις περισσότερες περιπτώσεις αχινών) ύστερα από το τρύπημα του δέρματος από τα αγκάθια. Αυτό προκαλεί :
- Οξύ πόνο
- Ερυθρότητα και ελαφρύ οίδημα στην περιοχή
- Το δέρμα στο σημείο εισχώρησης του αγκαθιού μπορεί να δίνει την εντύπωση μικρής μελανιάς.
- Αν το τρύπημα έχει γίνει στο πέλμα υπάρχει ενόχληση στο περπάτημα.
Το τρύπημα του αχινού είναι επώδυνο αλλά δεν είναι απαραίτητα επικίνδυνο για την υγεία.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση βασίζεται κατά κύριο λόγο στην άμεση απομάκρυνση του αγκαθιού από το δέρμα. Αν το αγκάθι είναι στο πέλμα του ποδιού μας, αποφεύγουμε κατά το δυνατό να πατήσουμε με το πέλμα στο έδαφος καθώς το αγκάθι θα εισχωρήσει πιο βαθιά στο δέρμα.
- Βυθίζουμε το πέλμα/ ή το χέρι για περίπου 30 με 90 λεπτά σε μία λεκάνη με πολύ ζεστό (αλλά ανεκτό) νερό. Το δέρμα θα μαλακώσει και θα μειωθεί ο πόνος.
- Χρησιμοποιούμε ένα τσιμπιδάκι για τα φρύδια (αφού πρώτα το απολυμάνουμε πχ. με οινόπνευμα) για να τραβήξουμε τα αγκάθια που ξεχωρίζουν εμφανώς από το δέρμα.
- Οι προσεκτικές κινήσεις είναι σημαντικές για να μη σπάσει το αγκάθι μέσα στο δέρμα.
- Για ευκολία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έναν μεγεθυντικό φακό για να βλέπουμε καλύτερα τα μαύρα στίγματα.
- Αφού καθαρίσουμε την περιοχή, οι πλύσεις με κομπρέσες ξυδιού αρκετές φορές την ημέρα βοηθούν στην απομάκρυνση των αγκαθιών.
- Το ξύδι μπορεί να διαλύσει τα αγκάθια που έχουν εισχωρήσει επιφανειακά στο δέρμα.
- Αν τα αγκάθια έχουν απομακρυνθεί μπορούμε να καλύψουμε το σημείο με ένα αυτοκόλλητο επίθεμα.
- Αναλγητικά φάρμακα από το φαρμακείο μπορούν να περιορίσουν τον πόνο.
Προσοχή! Αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε βελόνες ή άλλα αιχμηρά εργαλεία για να απομακρύνουμε το αγκάθι του αχινού. Η βελόνα μπορεί να τραυματίσει το δέρμα, σπρώχνοντας το αγκάθι πιο βαθιά μέσα στο δέρμα, ενώ μπορεί ακόμη και να προκληθεί μόλυνση και φλεγμονή.
Αν δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε το αγκάθι
Το ανθρώπινο δέρμα ενεργοποιεί τους δικούς του μηχανισμούς άμυνας. Έτσι αν πρόκειται για ένα αγκάθι που έχει εισχωρήσει επιφανειακά στο δέρμα, ο οργανισμός έχει την ικανότητα να το αποβάλει μετά από μερικές ημέρες ή εβδομάδες.
- Σε αυτή την περίπτωση κρατάμε το δέρμα μαλακό και δεν κλείνουμε το σημείο με επίδεσμο ή επίθεμα.
- Αν το τρύπημα είναι στο πόδι, προσπαθούμε κατά το δυνατό να το πατάμε ελαφρά ώστε να μην εισχωρήσει το αγκάθι πιο βαθιά στο δέρμα.
Πότε να ζητήσουμε τη βοήθεια του γιατρού
- Αν έχουμε σημάδια μόλυνσης πχ. πύον, έντονο ερεθισμό, οίδημα (θα χρειαστεί αντιβιοτική αλοιφή στο σημείο).
- Αν παρότι έχουμε αφαιρέσει το αγκάθι, ο πόνος εμμένει για παραπάνω από 5-7 ημέρες (μπορεί να είναι ένδειξη μόλυνσης ή ότι έχει παραμείνει κάποιο μικρότερο αγκάθι που δεν είδαμε και δεν αφαιρέθηκε).
- Αν ο πόνος είναι έντονος και τα αγκάθια έχουν εισχωρήσει πιο βαθιά στο δέρμα (ίσως χρειαστεί μικροχειρουργική για να αφαιρεθούν).