Παρωτίτιδα

Τι είναι;

 

Η παρωτίτιδα είναι οξεία ιογενής νόσος που οφείλεται στον ιό της παρωτίτιδας. Ο ιός προσβάλλει τους σιελογόνους αδένες, και κατά κύριο λόγο τις παρωτίδες που βρίσκονται μεταξύ που βρίσκονται κάτω από το αυτί προς την πλευρά του προσώπου.

Η παρωτίτιδα είναι γνωστή και ως μαγουλάδες. Εμφανίζεται σπάνια πριν από την ηλικία των 2 ετών και είναι πιο συχνή σε παιδιά μεταξύ 10-19 ετών.

 

Πώς μεταδίδεται;

 

Η νόσος μεταδίδεται από τα σταγονίδια που μεταφέρονται μέσω του αέρα όταν ένα άτομο που νοσεί μιλά, βήχει ή φτερνίζεται ή μετά από άμεση επαφή με τις εκκρίσεις από το αναπνευστικό σύστημα του ατόμου που νοσεί πχ. από μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα.

Η νόσος έχει εξάρσεις το χειμώνα και την άνοιξη ωστόσο υπάρχουν κρούσματα σε όλη τη διάρκεια του έτους.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα;

 

• Μπορεί να υπάρχουν κάποια γενικά πρόδρομα συμπτώματα όπως πονοκέφαλος, χαμηλός πυρετός, δυσκολία στη μάσηση, πρήξιμο στα μάγουλα, κόπωση και απώλεια της όρεξης.
• Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η διόγκωση της μίας και των δύο παρωτίδων. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρχικά διογκώνεται ο ένας αδένας και μετά από 3-4 ημέρες ακολουθεί και ο δεύτερος.
• Η παρωτίτιδα μπορεί να είναι επώδυνη ή όχι. Συνήθως, τα παιδιά παραπονιούνται για πόνο στο αυτί και πόνο κατά την ομιλία και την κατάποση.
• Μερικές φορές μπορεί να διογκώνονται οι σιελογόνοι αδένες της γνάθου και της γλώσσας.

Στο ¼ των περιπτώσεων η λοίμωξη είναι ήπια ή δεν παρουσιάζει καθόλου συμπτώματα.

 

Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα;

 

Τα συμπτώματα αυτά διαρκούν συνήθως 7 έως 10 ημέρες.

 

Χρόνος επώασης

 

Ο χρόνος επώασης της παρωτίτιδας είναι συνήθως 12-25 ημέρες.

 

Μεταδοτικότητα-ανοσία

 

• Η παρωτίτιδα μπορεί να μεταδοθεί 3 ημέρες πριν έως 4-5 ημέρες μετά την έναρξη της νόσου και για όσο διάστημα διαρκεί η διόγκωση των παρωτίδων.
• Είναι όσο μεταδοτική είναι η ερυθρά και η κοινή γρίπη και λιγότερο μεταδοτική από την ανεμοβλογιά και την ιλαρά.
• Η νόσος μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και αν το παιδί δεν παρουσιάζει συμπτώματα.
• Η φυσική νόσηση προσφέρει συνήθως ισόβια ανοσία. Σπάνια ενδέχεται να νοσήσει ξανά κάποιος που στο παρελθόν είχε νοσήσει με παρωτίτιδα.

 

Επιπλοκές

 

• Στα παιδιά, η νόσος, συνήθως, είναι ήπια. Οι ενήλικες μπορεί να παρουσιάσουν πιο σοβαρή μορφή της νόσου και περισσότερες επιπλοκές.
• Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει απώλεια ακοής, μηνιγγίτιδα και παγκρεατίτιδα.
• Γνωστότερη στο κοινό επιπλοκή είναι ίσως η φλεγμονή στους όρχεις, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις προκαλεί στειρότητα, και παρατηρείται σε ανεμβολίαστα αγόρια στη μετεφηβική ηλικία.
• Σε ανεμβολίαστα κορίτσια άνω των 15 ετών σπάνια επίσης αναφέρονται φλεγμονές σε μαστούς και ωοθήκες.

 

Πρόληψη

 

• Υπάρχει κατάλληλο εμβόλιο του οποίου η πρώτη δόση γίνεται σε ηλικία 12-15 μηνών και η δεύτερη δόση σε ηλικία 4-6 χρονών. Όσα παιδιά δεν έχουν εμβολιαστεί μέχρι την ηλικία των 4-6 ετών πρέπει να εμβολιάζονται με την πρώτη ευκαιρία, το αργότερο μέχρι 11-12 ετών.
• Το εμβόλιο για την παρωτίτιδα κυκλοφορεί στην Ελλάδα ως τριδύναμο (MMR), μαζί με ιλαρά και ερυθρά, και ως τετραδύναμο, με ιλαρά, ερυθρά και ανεμοβλογιά (MMRV).
• Το εμβόλιο περιλαμβάνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών των παιδιών. Ζητήστε τη συμβουλή του παιδιάτρου σας.
• Γενικά, όπως για όλες τις λοιμώξεις, συστήνεται το καλό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή της επαφής με άτομα που νοσούν.

 

Θεραπεία

 

Η θεραπεία περιλαμβάνει ξεκούραση του παιδιού, χορήγηση πολλών υγρών και αν χρειαστεί αντιπυρετική αγωγή.

 

Τι να κάνω;

 

• Απευθυνθείτε αμέσως στον παιδίατρο.
• Αν το παιδί νοσήσει, δίνεται η οδηγία να παραμείνει στο σπίτι για τουλάχιστον 5 ημέρες μετά τη διόγκωση των παρωτίδων, ώστε να μην μεταδώσει τη νόσο.
• Όσο το παιδί νοσεί, αποφύγετε τις κοινωνικές επαφές, κυρίως αν υπάρχουν στο οικείο περιβάλλον άτομα που δεν έχουν νοσήσει ή δεν έχουν εμβολιαστεί στο παρελθόν ή που δεν μπορούν να εμβολιαστούν (πχ. νεογέννητα ή άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα).
• Μπορείτε να δώσετε αντιπυρετικά, κατά προτίμηση παρακεταμόλη, για την αντιμετώπιση του πυρετού.
• Αποφύγετε να δώσετε στο παιδί ξινά φαγητά και χυμούς, γιατί ερεθίζουν την παρωτίδα.
• Δεν συνίσταται η χορήγηση αντιβίωσης.
• Καθαρίστε επιφάνειες και αντικείμενα που μπορεί να έχουν μολυνθεί με τον ιό.
• Επικοινωνήστε άμεσα με τον παιδίατρο αν, λίγες ημέρες μετά τη διόγκωση των παρωτίδων, το παιδί παρουσιάσει υψηλό πυρετό, εμετούς, υπνηλία και σπασμούς.