Νόσος χεριών-ποδιών-στόματος

Τι είναι;

Η νόσος χεριών-ποδιών-στόματος είναι μια λοίμωξη που προκαλείται από μια κατηγορία ιών που ονομάζονται εντεροϊοί. Οι κύριοι εντεροϊοί που την προκαλούν είναι ο ιός Coxsackie A16 και ο ιός EV71. Η νόσος συνήθως εμφανίζεται κατά την διάρκεια του καλοκαιριού και τις αρχές του φθινοπώρου. Παρουσιάζεται σε μικρά παιδιά, κυρίως στην προσχολική και σχολική ηλικία, έως 10 ετών, καθώς είναι εύκολη η μετάδοσή της από το ένα παιδί στο άλλο.

Πώς μεταδίδεται;

Μεταδίδεται εύκολα με τις εκκρίσεις της μύτης και του στόματος (πχ. από φτάρνισμα, βήχα), από τα κόπρανα μετά από χρήση μολυσμένων αντικειμένων (πχ. παιχνίδια, ποτήρια) αλλά και μετά από άμεση επαφή με τις φυσαλίδες στο δέρμα αν έχουν σπάσει.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα παιδιά αρχικά είναι ανήσυχα και κακοδιάθετα, δεν έχουν όρεξη και μπορεί να έχουν υψηλό πυρετό.
Στη συνέχεια εμφανίζονται ερυθρές φυσαλίδες στο στόμα (στα ούλα, τη γλώσσα και στο εσωτερικό των χειλιών). Οι φυσαλίδες αυτές επεκτείνονται στις παλάμες, στα πέλματα, στα δάχτυλα και μερικές φορές στους γλουτούς και τα γεννητικά όργανα (περιοχή της πάνας).
Οι φυσαλίδες στο στόμα μπορεί να σκάνε και να αφήνουν μικρές ανοιχτές πληγές που προκαλούν πόνο στα παιδιά, εκνευρισμό και δυσκολία στην κατάποση.
Πόνο μπορεί να προκαλέσουν και οι φυσαλίδες στο δέρμα χωρίς όμως να προκαλούν κνησμό.
Κάποια παιδιά ενδέχεται να εμφανίσουν επιπεφυκίτιδα και πρησμένους λεμφαδένες στο λαιμό.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να μην παρουσιαστούν καθόλου συμπτώματα.

Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα τυπικά βελτιώνονται σε 2-3 ημέρες και υποχωρούν σε 5-7 ημέρες. Συνολικά η νόσος μπορεί να διαρκέσει έως και 10 ημέρες.

Χρόνος επώασης

Ο χρόνος επώασης της νόσου είναι συνήθως 3 με 7 ημέρες.

Μεταδοτικότητα-ανοσία

Η νόσος μεταδίδεται συνήθως τις πρώτες 7 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Σε κάποιες περιπτώσεις η μετάδοση μπορεί να συμβεί και αργότερα, καθώς τα παιδιά που νοσούν αποβάλλουν τον ιό στα κόπρανά τους μερικές βδομάδες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.

Επιπλοκές

Οι επιπλοκές είναι σπάνιες. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η εισαγωγή στο νοσοκομείο ή η εξέλιξη της νόσου σε ιογενή μηνιγγίτιδα. Αν το παιδί διαμαρτύρεται για πονοκέφαλο, έχει δυσκαμψία στον αυχένα ή πόνο στην πλάτη, θα πρέπει να ζητήσετε άμεση τη συμβουλή του παιδιάτρου.

Πρόληψη

Δεν υπάρχει εμβόλιο για τη νόσο αυτή.
Συστήνεται το πλύσιμο των χεριών του παιδιού και των γονιών με σαπούνι και νερό, ειδικά μετά τη χρήση της τουαλέτας. Με αυτόν τον τρόπο προλαμβάνονται και πολλές άλλες ασθένειες που προκαλούν οι εντεροϊοί.
Συμβουλεύουμε τα παιδιά να μην μοιράζονται προσωπικά αντικείμενα πχ. ποτήρια, μαχαιροπήρουνα, πετσέτες και οδοντόβουρτσες με άλλα άτομα.

Θεραπεία-Τι να κάνω;

Το παιδί που νοσεί θα πρέπει να μείνει στο σπίτι για μια βδομάδα ώσπου όλες οι φυσαλίδες στο στόμα ή στο δέρμα να ξεραθούν και να μην έχουν πλέον υγρό.
Το παιδί που νοσεί δεν πρέπει να μοιράζεται ίδιες πετσέτες, ρούχα, παιχνίδια, ποτήρια με άλλα παιδιά. Όσο νοσεί τα πράγματα αυτά θα πρέπει να απολυμαίνονται .
Δεν συστήνεται αντιβίωση.
Μπορούν να δοθούν παυσίπονα για την αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού. Προσοχή, δεν δίνουμε ασπιρίνη.
Δίνεται στο παιδί πολλά υγρά για να μην αφυδατωθεί.
Αν υπάρχουν φυσαλίδες στο δέρμα, δεν τις σπάμε για να μην προκληθεί επιπλέον μόλυνση.
Δίνετε στο παιδί μαλακές τροφές που είναι εύκολο να τις καταπιούν.
Αποφεύγετε τις ξινές τροφές καθώς μπορεί να προκαλέσουν κάψιμο στις πληγές στο στόμα και να χειροτερεύσουν τον πόνο. Αντίθετα, δίνετε ελαφρώς κρύα ροφήματα που μπορεί να είναι πιο αποδεκτά από το παιδί.