Οξεία μέση ωτίτιδα

Τι είναι;

 

Η οξεία μέση ωτίτιδα είναι η λοίμωξη του τμήματος του αυτιού που αποκαλείται μέσο ους.

Το μέσο αυτί (μέσο ους) είναι ο θάλαμος που βρίσκεται ακριβώς πίσω από τη μεμβράνη του τυμπάνου. Καταλαμβάνεται από αέρα και περιέχει τρία μικρά οστά που μεταφέρουν τις δονήσεις του τυμπάνου προς το μέσο αυτί.

Το μέσο αυτί επικοινωνεί με την ατμόσφαιρα μέσω ενός μικρού σωλήνα, την ευσταχιανή σάλπιγγα. Η ευσταχιανή σάλπιγγα συνδέει το μέσο αυτί με τη μύτη και εξισορροπεί τις πιέσεις μεταξύ της ατμόσφαιράς και του μέσου ωτός. Επίσης μπορεί να ανοίγει και να κλείνει, εμποδίζοντας την είσοδο μικροβίων στο μέσο αυτί. Όταν ο σωλήνας αυτός φράξει, υγρό και μικρόβια εγκλωβίζονται στο μέσο αυτί και οδηγούν σε φλεγμονή.

Η οξεία μέση ωτίτιδα είναι πολύ συχνή νόσος της παιδικής ηλικίας και παρατηρείται στα περισσότερα παιδιά από 6 μηνών έως και 6-7 ετών. Ήδη μέχρι τα 3 έτη, 8 στα 10 παιδιά έχουν ένα τουλάχιστον ένα ή και περισσότερα επεισόδια ωτίτιδας.

Τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή σε ωτίτιδες καθώς η ευσταχιανή σάλπιγγα έχει μικρό μήκος, άρα τα μικρόβια φτάνουν πιο εύκολα μέχρι το μέσω αυτί, προκαλώντας λοίμωξη.

Επιπλέον, επιρρεπή σε μέση ωτίτιδα είναι τα αγόρια, παιδιά με γονείς που καπνίζουν, όσα έχουν οικογενειακό ιστορικό με ωτίτιδες, παιδιά που δεν θήλασαν ή που τρέφονται ανάσκελα με το μπιμπερό αλλά και παιδιά που πηγαίνουν στο σταθμό/σχολείο λόγω του συγχρωτισμού.

 

Από τι προκαλείται;

 

Η μέση ωτίτιδα συμβαίνει πιο συχνά το φθινόπωρο και το χειμώνα και συνήθως 5-7 ημέρες μετά από κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού. Οι πιο συχνές αιτίες είναι λοιμώξεις από βακτήρια όπως ο στρεπτόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος, ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας και η καταρροϊκή μοραξέλλα, αλλά και από ιούς όπως ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, οι ιοί της γρίπης κλπ.

Άλλες αιτίες είναι αλλεργίες και ανατομικές ανωμαλίες πχ. βραχεία ευσταχιανή σάλπιγγα, υπερτροφικά κρεατάκια κλπ.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα;

 

• Πόνος στο αυτί που είναι έντονος, συνεχής ή με υφέσεις και εξάρσεις. Μερικές φορές ο πόνος μπορεί να συνδέεται και με τη μάσηση της τροφής.
• Αίσθημα ότι το αυτί είναι γεμάτο με νερό.
• Αίσθημα βοής ή απώλεια ακοής.
• Πυρετός (μπορεί να είναι υψηλός).
• Συνάχι
• Εμετοί

Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν συγκεντρώνεται μεγάλη ποσότητα υγρού μέσα στο αυτί, η μεμβράνη του τυμπάνου μπορεί να σπάσει και να τρέξει από το αυτί λεπτόρρευστο υγρό (ίσως και πύον). Ωστόσο, αν συμβεί αυτό, υποχωρεί ο πόνος αυτόματα.

 

Πώς καταλαβαίνει ο γονιός ότι ένα παιδί έχει ωτίτιδα, χωρίς να έχει συμπτώματα;

 

• Είναι ανήσυχο και τραβάει συνεχώς το αυτί του.
• Δεν έχει όρεξη ή δυσκολεύεται στον ύπνο.
• Δεν ακούει καλά.
• Είναι ευερέθιστο και κλαίει έντονα (για τα μικρότερα παιδιά).

 

Μετάδοση

 

Η ωτίτιδα δεν μεταδίδεται σε άλλους.

 

Επιπλοκές

 

Με τη θεραπεία της μέσης ωτίτιδας, σταματά η ωτόρροια, το τύμπανο επουλώνεται, το οίδημα από το πύον υποχωρεί και η ακοή επανέρχεται σταδιακά στο φυσιολογικό.

• Σε κάποιες περιπτώσεις, μετά από ένα επεισόδιο οξείας μέσης ωτίτιδας, υγρό παραμένει στο μέσο αυτί για καιρό, ακόμα και 3 μήνες. Τότε το παιδί έχει μέση ωτίτιδα με υγρό. Συνήθως δεν υπάρχει πόνος ή πυρετός, αλλά το παιδί μπορεί να μην ακούει καλά.
• Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, η ωτόρροια μπορεί να είναι χρόνια, με το πύον να είναι πιο παχύρρευστο και με κακή οσμή.

Πολλές φορές για την αντιμετώπιση αυτών των επιπλοκών απαιτείται νοσηλεία ή και χειρουργικές επεμβάσεις. Αν η ωτίτιδα δεν αντιμετωπιστεί σωστά ή είναι επίμονη τότε μπορεί η λοίμωξη να οδηγήσει σε μια πιο μόνιμη βαρηκοΐα η οποία μπορεί, στα μικρότερα παιδιά, να επηρεάσει την ανάπτυξη του λόγου. Επιπλέον, υπάρχει κίνδυνος η λοίμωξη να περάσει σε άλλα γειτονικά σημεία του κεφαλιού (πχ.ιγμόρεια, μηνίγγια).

 

Πρόληψη

 

Με δεδομένο ότι η μέση ωτίτιδα προκύπτει μετά από ένα κρυολόγημα, συστήνεται το καλό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή του συγχρωτισμού.

 

Θεραπεία

 

• Επικοινωνήστε με τον παιδίατρο.
• Αν η λοίμωξη έχει προκληθεί από βακτήρια, ο γιατρός συστήνει αντιβίωση για περίπου 7-10 ημέρες.
• Τα συμπτώματα αρχίζουν και υποχωρούν μετά τη δεύτερη με τρίτη ημέρα αντιβίωσης. Ωστόσο, για να μην υπάρξει υποτροπή, το παιδί πρέπει να πάρει όλες τις ημέρες αντιβίωση!
• Μπορείτε να δώσετε στο παιδί αναλγητικά για την αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού.
• Το παιδί χρειάζεται ξεκούραση αλλά μπορεί να πηγαίνει κανονικά στο σταθμό/σχολείο.
• Δίνετε στο παιδί άφθονα υγρά για να μην αφυδατωθεί από τον υψηλό πυρετό.
• Ο γιατρός μπορεί να συστήσει ρινικές σταγόνες ή πλύσεις της μύτης με φυσιολογικό ορό.
• Σε περίπτωση ωτόρροιας συστήνεται ο προσεκτικός καθαρισμός του αυτιού με μπατονέτα (χωρίς να πιεστεί το τύμπανο).
• Μην βάλετε σταγόνες από έλαια ή άλλο προϊόν στο αυτί του παιδιού αν δεν μιλήσετε πρώτα με τον παιδίατρο ή τον ΩΡΛ!