Προβιοτικά

Προβιοτικά και πρεβιοτικά

Απαραίτητη προϋπόθεση για την καλή υγεία του οργανισμού αποτελεί η σωστή πέψη. Η διαδικασία της πέψης και απορρόφησης των ουσιών της τροφής πραγματοποιείται μέσω του γαστρεντερικού μας συστήματος, στο οποίο βρίσκουμε πληθώρα φιλικών μικροοργανισμών, την εντερική χλωρίδα.

Μια ισορροπημένη εντερική χλωρίδα:

Βοηθά ώστε να εξασφαλιστεί η βέλτιστη λειτουργία του εντέρου
∆ιευκολύνει την πέψη στο παχύ έντερο και την απορρόφηση ορισμένων θρεπτικών ουσιών
Βοηθά στην αποβολή τοξικών άχρηστων ουσιών
Προστατεύει τον οργανισμό από παθογόνους οργανισμούς που Εισέρχονται στο έντερο μέσω των τροφών

Προβιοτικά

Τα προβιοτικά συστατικά είναι ζωντανοί μη παθογόνοι μικροοργανισμοί που εισέρχονται μέσω της διατροφής στο ανθρώπινο σώμα.
Αυτοί επιζούν κατά τη διαδικασία της πέψης και περνούν στο έντερο, όπου και ασκούν την ευεργετική τους δράση.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο με την κατανάλωση τροφών που περιέχουν προβιοτικά σε επαρκείς ποσότητες (περίπου 100.000.000/ γραμμάριο προϊόντος στο οποίο βρίσκεται) ενισχύουμε και αποκαθιστούμε όπου χρειάζεται την εντερική χλωρίδα.

Υπάρχουν μέχρι σήμερα ενδείξεις που εισηγούνται ότι τα προβιοτικά ίσως βοηθούν σε αρκετές παθολογικές καταστάσεις, φλεγμονές ή ασθένειες όπως για παράδειγμα: διάρροια, σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, ελκώδης κολίτιδα, δυσανεξία στη λακτόζη, έλκος στομάχου, κολπικές μυκητιάσεις, ουρολοιμώξεις, τερηδόνα και ουλίτιδα.

Στα προβιοτικά προϊόντα περιλαμβάνονται κυρίως το γιαούρτι, ζυμωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα και ορισμένοι χυμοί. Μπορούν, επίσης, να βρεθούν σε συμπληρώματα διατροφής, όπως ταμπλέτες, κάψουλες ή φακελάκια, στα οποία το προϊόν βρίσκεται υπό μορφή σκόνης.

Επιπλέον στελέχη προβιοτικών

Τα προβιοτικά μπορούμε να τα διαχωρίσουμε σε επιπλέον στελέχη ώστε να διασφαλίσουμε την πιο αποτελεσματική αποκατάσταση και πρόληψη των διαταραχών της εντερικής & κολπικής χλωρίδας σε αντιμικροβιακές αγωγές.

Αυτά τα προβιοτικά στελέχη είναι:

Ο Ζυμομύκητας Saccharomyces Boulardii
Είναι μύκητας φυτικής προέλευσης με ανθεκτικότητα στα αντιβακτηριακά σκευάσματα. Ως προληπτική θεραπεία, μειώνει την έναρξη, τη διάρκεια και τη συχνότητα της διάρροιας από τη λήψη αντιβιοτικών. Επίσης, μειώνει τη διάρροια, τις κράμπες και τη ναυτία που συνδέονται ως παρενέργεια από τη λήψη αντιβιοτικών ,καθώς και τις υποτροπές της Ψευδομεμβρανώδους Κολίτιδας [φλεγμονή από χρήση αντιβιοτικών.

Τα ενδοσυμβιοτικά βακτήρια Bifidobacterium lactis
Το Bifidobacterium ανήκει στα «καλά» βακτήρια. Ζει στο τέλος του λεπτού εντέρου, στο παχύ έντερο και βοηθά μαζί με τα άλλα βακτήρια στην πέψη των τροφών. Ελαττώνει το pΗ στο έντερο και δημιουργεί ένα έντονα όξινο περιβάλλον, έτσι ώστε να μην μπορούν να επιζήσουν άλλα ανεπιθύμητα βακτήρια καθώς και ιοί αλλά και μύκητες Candida.

Γαλακτοβάκιλους L. acidophilous
Είναι ο κύριος ένοικος στο λεπτό έντερο. Παράγει γαλακτικό οξύ, υπεροξείδιο του υδρογόνου και άλλα υποπροϊόντα καθιστώντας το περιβάλλον «εχθρικό» για βλαπτικά βακτήρια και μύκητες. Είναι εξαιρετικά ασταθής και ευάλωτος σε κακή διατροφή (φαγητά χωρίς βιταμίνες, κατεψυγμένα, συντηρητικά) και λήψη αντιβιοτικών (κυρίως της ομάδας της πενικιλλίνης) για αυτό θα πρέπει να αποκαθίσταται μετά από αντίστοιχες αγωγές. Βελτιώνει τη λειτουργία του γαστρεντερικού σωλήνα, ανακουφίζει από δυσπεψία και διάρροια και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Γαλακτοβάκιλους L. Plantarum
Είναι εξαιρετικά ανθεκτικός στα περισσότερα αντιβιοτικά, αποτρέπει την υπερπαραγωγή της ζύμωσης και εξαλείφει τη στομαχική διαταραχή & τη δυσλειτουργία του πεπτικού συστήματος ως αποτέλεσμα της χρήσης αντιβιοτικών.

Πρεβιοτικά

Εκτός από τα προβιοτικά, στην αγορά κυκλοφορούν και προϊόντα που περιέχουν πρεβιοτικά συστατικά. Η βασική τους διαφορά είναι ότι τα πρεβιοτικά δεν περιέχουν τους ίδιους τους μικροοργανισμούς, αλλά συστατικά τα οποία τρέφουν και βοηθούν την ανάπτυξη και διατήρηση των ήδη υπαρχόντων ευεργετικών βακτηρίων της εντερικής χλωρίδας.

Σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο ∆ιατροφής, τα πρεβιοτικά:

Ενδυναμώνουν το προστατευτικό «τείχος» του εντέρου, ώστε να εμποδίζουν τη διέλευση παθογόνων μικροοργανισμών που μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες δράσεις (π.χ. διάρροιες)
Παρεμποδίζουν ή επιβραδύνουν την ανάπτυξη όγκων του εντέρου, καθώς οι προβιοτικοί μικροοργανισμοί που ενισχύουν μπορούν να προσκολληθούν σε ορισμένα χημικά καρκινογόνα και να καταστείλουν τη δράση τους
Ορισμένα πρεβιοτικά προϊόντα συνδέονται με την αύξηση του ασβεστίου και του μαγνησίου στο παχύ έντερο. Το ασβέστιο και το μαγνήσιο συνδέονται με τη ρύθμιση του ρυθμού αναπλήρωσης των κυττάρων του εντερικού τοιχώματος. Επιπλέον, ενισχύουν την απορρόφηση του ασβεστίου και του μαγνησίου, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη της οστεοπενίας και της οστεοπόρωσης

Τα πλέον γνωστά πρεβιοτικά γαλακτοκομικά προϊόντα είναι γιαούρτια και ρευστά όξινα γάλατα, τα οποία επιδεικνύουν αντικαρκινική και αντιμικροβιακή δράση που συνδέεται και με την ενίσχυση της ανάπτυξης των προβιοτικών μικροοργανισμών.

Επιπλέον στελέχη των πρεβιοτικών

Τα πρεβιοτικά είναι συστατικά των τροφίμων, τα οποία ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία των υδατανθράκων, ενώ δεν πέπτονται από τον οργανισμό. Ουσιαστικά, πρόκειται για φυτικές ίνες και συγκεκριμένα φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες, όπως η ινουλίνη, και γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες.

Τρόφιμα που περιέχουν ινουλίνη είναι οι αγκινάρες, τα σπαράγγια, τα πράσα, τα κρεμμύδια, οι ντομάτες, το σκόρδο,
η μπανάνα, καθώς επίσης και τα δημητριακά ολικής άλεσης, το κριθάρι και η σίκαλη. Οι γαλακτο-ολιγοσακχαρίτες περιέχονται κυρίως σε γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι και τα ρευστά όξινα γάλατα πχ. κεφίρ.

Επιπλέον, τα πρεβιοτικά είναι διαθέσιμα στην αγορά και ως συμπληρώματα διατροφής.

Προβιατικά vs πρεβιοτικά

Τα πρεβιοτικά προϊόντα έχουν αντίστοιχες δράσεις με τα προβιοτικά, ωστόσο όχι στον ίδιο βαθμό και με την ίδια αμεσότητα.

Τα προβιοτικά προϊόντα δρουν πιο άμεσα, παρέχοντας τα συστατικά εκείνα που προστατεύουν, ενώ τα πρεβιοτικά δρουν έμμεσα, ενισχύοντας τα ήδη υπάρχοντα προστατευτικά συστατικά.

Με δεδομένο όμως το γεγονός ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επιβάλει λανθασμένα διατροφικά πρότυπα, γνωρίζουμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων σήμερα έχει διαταραγμένη εντερική χλωρίδα. Κατά συνέπεια, δεν είναι εύκολο να ενισχύσεις μια «ελαττωματική εντερική χλωρίδα» με πρεβιοτικά, αν πρώτα δεν την αποκαταστήσεις με προβιοτικά συστατικά και προϊόντα.

Επιπλέον, συνεχόμενες μελέτες εστιάζονται στο αν τα προβιοτικά έχουν αντενδείξεις ή ενέργειες. Υπάρχουν αναφορές στο ότι τα προβιοτικά αντενδείκνυνται σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή και σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης μετά το χειρουργείο. Επιπλέον, δεν συνίσταται η χορήγηση προβιοτικών σε υγιή βρέφη πριν από τον 6ο μήνα της ζωής λόγω της ανωριμότητας του πεπτικού τους συστήματος.

Τέλος, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Γαστρεντερολογίας αναφέρει ότι η διάρκεια της ευεργετικής δράσης και το είδος των προβιοτικών που την προσφέρουν δεν είναι ξεκάθαρα. Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα των προβιοτικών δεν είναι αυστηρά καθορισμένη καθώς διαφορετικά είδη μικροοργανισμών, δόσεις και μέθοδοι χορήγησης χρησιμοποιούνται σε κάθε μελέτη.

Σημείωση

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συνδυασμός των προβιοτικών και των πρεβιοτικών αποτελεί αντικείμενο έντονης έρευνας.

Πέρα από την εξασφάλιση της ομαλής εντερικής λειτουργίας και την πρόληψη εντερικών διαταραχών, νέα δεδομένα υποδεικνύουν την ευεργετική τους δράση σε διάφορες λειτουργίες του οργανισμού.

Ο φαρμακοποιός σας είναι ο κατάλληλος επιστήμονας να σας συμβουλεύσει για τη σωστή επιλογή προϊόντος.