Δυσπεψία
Τι είναι η δυσπεψία και πόσο συχνά εμφανίζεται;
Το ενοχλητικό αίσθημα βάρους ή δυσφορίας ή πόνου στο στομάχι, συνήθως μετά από κάποιο γεύμα, ονομάζεται δυσπεψία.
Η δυσπεψία αποτελεί ένα αρκετά συχνό ιατρικό πρόβλημα. Εκτιμάται ότι στην Ευρώπη η συχνότητα εμφάνισης της δυσπεψίας κυμαίνεται μεταξύ 19-41%. Από αυτό το ποσοστό, το 25% προσφεύγει για ιατρική εξέταση, ενώ άνδρες και γυναίκες παρουσιάζουν με την ίδια συχνότητα αυτά τα συμπτώματα.
Συμπτώματα
Τα συνηθέστερα συμπτώματα της δυσπεψίας περιλαμβάνουν:
- Ανακάτεμα στο στομάχι
- Δυσφορία ή πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς (που μπορεί να επιμένει ή να έχει εξάρσεις)
- Φούσκωμα και αίσθημα πληρότητας ακόμη και με μικρό γεύμα
- Καούρες-αίσθημα καψίματος πίσω από το στήθος που μπορεί να φτάνει μέχρι το στόμα
- Ναυτία
- Έμετος
- Ερυγές (ρεψίματα)
Στην πιο συνηθισμένη μορφή της , η δυσπεψία είναι ο επίμονος ή υποτροπιάζων πόνος (τουλάχιστον 12 εβδομάδες τους τελευταίους 6 μήνες), που όμως δεν οφείλεται σε οργανικό πρόβλημα. Σε αυτήν ο ασθενής μπορεί επίσης να παρουσιάζει και συμπτώματα που δεν σχετίζονται με το γαστρεντερικό σύστημα όπως πχ. ημικρανία.
Αίτια και παράγοντες προδιάθεσης
Η δυσπεψία μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες :
- το έλκος του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου
- η γαστρίτιδα ( φλεγμονή του στομάχου )
- η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (οπότε το υγρό του στομάχου εισέρχεται στον οισοφάγο)
- διάφορα φάρμακα (συνήθως αντιφλεγμονώδη που είναι γνωστά για το ότι ευνοούν την ανάπτυξη ελκών)
- η εγκυμοσύνη
- άλλες φλεγμονές του γαστρεντερικού συστήματος
- λιγότερο συχνά, ορισμένες μεταβολικές παθήσεις και άλλες νόσοι
- Νευρολογικά αίτια ή διαταραχές της κινητικότητας του στομάχου
- Λοίμωξη από το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
- Ψυχογενή αίτια
- Μεγάλες ποσότητες φαγητού
- Διαιτητικοί παράγοντες ( πχ. καφές, αλκοόλ, σοκολάτα, λίπη )
- Ανεπαρκής μάσηση της τροφής
Πώς την αντιμετωπίζω;
Διατροφή
- Αποφυγή ερεθιστικών τροφών-π.χ. καφές, αλκοόλ, κακάο, τηγανητά, σάλτσες, λιπαρά, κοκκινιστά, όσπρια
- Αποφυγή κατάκλισης για τουλάχιστον για 2 ώρες μετά το γεύμα.
- Περπατήστε λίγο μετά το φαγητό καθώς διευκολύνει το στομάχι να κάνει την πέψη
- Αποφύγετε να τρώτε βιαστικά. Χρειάζεται συχνά και μικρά γεύματα και καλό μάσημα των τροφών
- Αποφύγετε το νερό και άλλα υγρά κατά τη διάρκεια του γεύματος
Άλλα μέτρα
- Διακοπή καπνίσματος
- Η έγερση του κρεβατιού στο επίπεδο της κεφαλής βοηθάει στις καούρες
- Αποφύγετε στενά ρούχα, ζώνες και κορσέδες
- Αποφύγετε να σκύβετε και να σηκώνετε βάρος ιδιαίτερα μετά το γεύμα
- Η άσκηση και η διατήρηση φυσιολογικού βάρους. Το υπερβολικό βάρος πιέζει στην κοιλιά και ασκεί πίεση στο στομάχι και τον οισοφάγο προκαλώντας καούρες.
- Μειώστε το άγχος και το στρες
Φαρμακευτικά σκευάσματα – Μερικά χαρακτηριστικά είναι :
- Αντιόξινα φάρμακα: μειώνουν η οξύτητα του γαστρικού υγρού.
- Ως εναλλακτική θεραπεία φάρμακα που αναστέλλουν την παραγωγή του γαστρικού υγρού.
- Φάρμακα τα οποία αυξάνουν την κινητικότητα του στομάχου .
- Φυσικά συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν με τα συμπτώματα της δυσπεψίας
- Θεραπεία με αντιβίωση για την εκρίζωση του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (σε περίπτωση ανεύρεσης του βακτηριδίου αυτού)
Πότε πρέπει να απευθυνθώ στο γιατρό;
Η δυσπεψία είναι μία πολυπαραγοντική κατάσταση που χρειάζεται -ανάλογα με την κάθε περίπτωση- προσεκτική αξιολόγηση και διερεύνηση των συμπτωμάτων, ώστε να γίνει και η καλύτερη δυνατή αντιμετώπισή της. Η λήψη ενός πλήρους ιστορικού μπορεί να κατευθύνει τον γαστρεντερολόγο για το αν θα χρειαστούν εξετάσεις ή όχι ( πιο συνήθης εξέταση είναι η γαστροσκόπηση).
Σημαντικοί λόγοι για να επισκεφτείτε το γιατρό:
- Εμφάνιση δυσπεψίας σε ηλικία μεγαλύτερη των 50 χρόνων. Τα συνήθη συμπτώματα της δυσπεψίας αλλάζουν ή επιδεινώνονται
- Τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από 2 εβδομάδες
- Τα συμπτώματα δεν ανακουφίζονται με τα απλά μέτρα προστασίας
- Ο κοιλιακός πόνος διαρκεί περισσότερο από 6 -8 ώρες
- ∆υσκολία στην κατάποση των τροφών ή ανορεξία
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Εμετός που επιμένει ή αίμα στον εμετό
- Αίμα στα κόπρανα ( σκούρας απόχρωσης)
- Αναιμία ή ίκτερος
- ∆υσπεψία που δεν σχετίζεται με το φαγητό
- Υπάρχει κάποια ψηλαφητή μάζα στην κοιλιά
- Ταχυκαρδία, πόνος στήθος στο λαιμό, στον ώμο ή στην πλάτη, έντονη εφίδρωση και αίσθημα ανησυχίας
- Οικογενειακό ιστορικό σοβαρών παθήσεων γαστρεντερικού συστήματος