Διάρροια
Τι είναι διάρροια;
Οι φυσιολογικές κενώσεις κυμαίνονται από μια με τρεις φορές την ημέρα μέχρι μία φορά κάθε τρεις ημέρες. Διάρροια ονομάζεται την αποβολή αυξημένων σε ποσότητα και συχνότητα ασχημάτιστων και υδαρών κενώσεων, πάνω από 3 φορές την ημέρα.
Η διάρροια διακρίνεται σε οξεία και χρόνια. Οξεία είναι η διάρροια που έχει απότομη έναρξη και διαρκεί λιγότερο από τρεις εβδομάδες. Διάρροια που διαρκεί πέραν των τριών εβδομάδων θεωρείται χρόνια.
Ποια είναι τα συμπτώματα της διάρροιας;
Τα κλινικά σημεία της διάρροιας εξαρτώνται από την αιτία, τη διάρκεια και τη σοβαρότητά της. Η διάρροια μπορεί να συνοδεύεται από :
- κράμπες
- κοιλιακό πόνο
- φούσκωμα
- ναυτία
- μια επείγουσα ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε την τουαλέτα
- αφυδάτωση
- σε σοβαρές περιπτώσεις : απώλεια βάρους, ανεπάρκεια βιταμινών, υποσιτισμό
Τι προκαλεί τη διάρροια;
Η οξεία διάρροια συνήθως προκαλείται από :
- Λοιμώξεις από βακτήρια και τοξίνες
- Προσβολή από ιούς
- Προσβολή από παράσιτα
Συνηθέστερος τρόπος μετάδοσης η μέσω της κατανάλωσης μέσω μολυσμένης τροφής ή νερού, ωστόσο μετάδοση μπορεί να προκύψει και από άτομο σε άτομο όπως επίσης και από κατοικίδια ζώα ή από τη βρώση ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων φαγητών.
Η χρόνια διάρροια προκαλείται από :
- Τροφικές δυσανεξίες πχ. λακτόζη
- Δυσαπορρόφηση συστατικών
- Αντίδραση σε φάρμακα
- Εντερικές ασθένειες πχ. κοιλιοκάκη
- Λειτουργικές διαταραχές της κινητικότητας του εντέρου πχ. σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Χρόνιες ή υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του πεπτικού και άλλες νόσοι
Άλλοι λόγοι που μπορούν να προκαλέσουν διάρροια :
- Μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν διάρροια μετά από χειρουργική επέμβαση στο στομάχι ή την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης
- Κατάχρηση καθαρτικών
- To άγχος
Ποιές οι συνέπειες;
Η διάρροια μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, που σημαίνει ότι το σώμα δεν έχει αρκετά υγρά για να λειτουργήσει σωστά. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο στα παιδιά και τους ηλικιωμένους και πρέπει να αντιμετωπίζεται αμέσως για να αποφευχθούν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Γενικά συμπτώματα της αφυδάτωσης είναι τα εξής:
- Δίψα
- Ξηρό στόμα και γλώσσα
- Λιγότερο συχνή ούρηση
- Ξηρό δέρμα
- Κούραση
- Ελαφριά ζάλη
- Σκουρόχρωμα ούρα
Τα σημάδια της αφυδάτωσης στα παιδιά περιλαμβάνουν επίσης:
- Έλλειψη από δάκρυα όταν κλαίνε
- Στεγνές πάνες για 3 ή περισσότερες ώρες
- Βαθουλωμένη κοιλιά, μάτια ή μάγουλα
- Υψηλός πυρετός
- Νωθρότητα ή ευερεθιστότητα
- Δέρμα που δεν επανέρχεται σε μια ευθεία όταν το τσιμπάμε
Πώς αντιμετωπίζω τη διάρροια;
Η θεραπεία για τη διάρροια περιλαμβάνει την αποκατάσταση των χαμένων υγρών και ηλεκτρολυτών. Ανάλογα με την αιτία του προβλήματος, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή για να σταματήσει η διάρροια ή να θεραπευθεί μια μόλυνση. Πιο συγκεκριμένα:
Διατροφή
∆ιατροφικά η αγωγή που ακολουθείται έχει στόχο την αναπλήρωση υγρών και ηλεκτρολυτών.
- Στην οξεία διάρροια τις πρώτες 24 ώρες συστήνεται νηστεία η οποία μπορεί να μειώσει την ένταση της διάρροιας
- Σταδιακή σίτιση αφού σταματήσει η διάρροια. Οι ποσότητα της τροφής αυξάνεται βαθμιαία. Αρχικά δίνονται τρόφιμα που περιέχουν άμυλο επειδή απορροφώνται καλύτερα, στη συνέχεια θα δοθούν τρόφιμα υψηλά σε πρωτεΐνη
- Πολύ νερό για αποφυγή της αφυδάτωσης
- Σταδιακή λήψη πλούσιων σε ηλεκτρολύτες υγρών από το στόμα πχ. ζωμό ή σούπες. Η προσθήκη αλατιού στο φαγητό βοηθά
- ∆ίαιτα χαμηλή σε φυτικές ίνες
- Αποφυγή τροφίμων που μπορεί να χειροτερέψουν τη διάρροια όπως υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης, καφές, σοκολάτα, λιπαρά γεύματα
- Όσον αφορά τα γαλακτοκομικά, επιτρέπονται, αλλά λιγότερες από 2 μερίδες την ημέρα, ενώ είναι καλύτερα να περιέχουν προβιοτικά
- Αποφυγή αλκοολούχων ποτών
- Για τα παιδιά, ο παιδίατρος μπορεί να συστήσει τη λεγόμενη δίαιτα BRAT: μπανάνες, ρύζι, μήλο και τοστ.
Από το φαρμακείο
- Πόσιμο διάλυμα ενυδάτωσης για την αντικατάσταση της απώλειας υγρών και ηλεκτρολυτών
- Προβιοτικά για αποκατάσταση της εντερικής χλωρίδας
- Αν κριθεί απαραίτητο από τον ιατρό, κάποια από τα πιθανά φάρμακα είναι τα παρακάτω:
- Αντιδιαρροϊκά φάρμακα – σε απλές περιπτώσεις
- Αντιβιοτικά για διάρροια που προέρχεται από κάποιο βακτήριο ή παράσιτο
- Σπασμολυτικά φάρμακα αν υπάρχει πόνος
Άλλα tips
- Δώστε έμφαση στους κανόνες υγιεινής : πλύσιμο των χεριών μετά την χρήση της τουαλέτας , και καθαριότητα των σκευών κατά την παρασκευή του φαγητού
- Στις περιπτώσεις διάρροιας που οφείλεται σε άλλα αίτια, γίνεται προσπάθεια αντιμετώπισης της αιτίας. Για παράδειγμα :
- Εάν η διάρροια οφείλεται σε φάρμακα, η διακοπή ή η τροποποίηση της δόσης των φαρμάκων που προκαλούν διάρροια πιθανόν να είναι αναγκαία ( συμβολή του γιατρού )
- Δίαιτα χωρίς γλουτένη σε υποψία κοιλιοκάκης
Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε γιατρό για τη διάρροια;
Εάν ο ασθενής δεν παρουσιάζει αφυδάτωση ή πυρετό, αφίεται χωρίς θεραπεία για 2-3 ημέρες, καθώς η διάρροια στις περισσότερες περιπτώσεις υποχωρεί από μόνη της.
Αν η διάρροια παρουσιάσει παράταση και ειδικά εάν συνοδεύεται και από πυρετό είναι αναγκαία η θεραπευτική αντιμετώπιση. Για το λόγο αυτό το σημαντικό είναι να βρεθεί η αιτία της διάρροιας και να αντιμετωπιστεί. Ο γιατρός σας μπορεί με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού και με τις εξετάσεις που θα συστήσει να σας οδηγήσει στο αίτιο της διάρροιας.
Απευθυνθείτε στον γαστρεντερολόγο όταν:
- Είστε πάνω από 70 ετών ή πρόκειται για νεογέννητα, βρέφη και μικρά παιδιά
- Τα συμπτώματά σας δεν βελτιώνονται μετά από 48 ώρες
- Κάνετε περισσότερες από 6 υδαρείς κενώσεις (διάρροιες) μέσα σε 24 ώρες
- Κάνετε πολλές μικρές κενώσεις με αίμα ή βλέννα
- Παρουσία σκουρόχρωμης απόχρωσης αίματος στη διάρροια
- Κάνετε υψηλό πυρετό πάνω από 38,5°C
- Έχετε έντονο πόνο στην κοιλιά ή στον ορθό
- Η διάρροια εμφανίσθηκε μετά τη λήψη αντιβιοτικών
- Σοβαρή αφυδάτωση