Αμυγδαλίτιδα

Τι είναι;

Οι αμυγδαλές είναι δύο οβάλ όργανα στο πίσω μέρος του λαιμού. Με τη γέννηση, οι αμυγδαλές έχουν μικρό μέγεθος. Σταδιακά αρχίζουν και αυξάνονται, φτάνοντας το μέγιστο μέγεθος στην ηλικία των 6-8 ετών. Μετά από αυτή την ηλικία συρρικνώνονται, χωρίς να εξαφανίζονται.

Οι αμυγδαλές ανήκουν στην πρώτη γραμμή άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς φιλτράρουν τους μικροοργανισμούς που εισέρχονται στον οργανισμό από το στόμα. Έτσι, γίνονται ευάλωτες σε λοιμώξεις και φλεγμονές. Οι αμυγδαλές προστατεύουν περίπου μέχρι τα 10 έτη, οπότε και ο οργανισμός έχει ενδυναμωθεί.

Η αμυγδαλίτιδα είναι πρακτικά μια φλεγμονή των αμυγδαλών και εμφανίζεται πολύ συχνά σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 5-10 ετών. Στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλείται από μόλυνση με έναν κοινό ιό, αλλά μπορεί να προκληθεί και από βακτήρια. Χαρακτηριστικό βακτήριο είναι ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α, το ίδιο βακτήριο που προκαλεί και τη λοίμωξη στο λαιμό.

Πώς μεταδίδεται;

Ιοί και βακτήρια μεταδίδονται με τα σταγονίδια του σάλιου, γι’ αυτό και συνήθως προσβάλλονται παιδιά στο σταθμό ή στο σχολείο.
Σχεδόν όλα τα παιδιά εμφανίζουν ένα ή περισσότερα επεισόδια αμυγδαλίτιδας.
Συχνά η αμυγδαλίτιδα σχετίζεται και με λοιμώξεις στα κρεατάκια.

Ποια είναι τα συμπτώματα και πόσο διαρκούν;

Η αμυγδαλίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί ξαφνικά με πονόλαιμο που δυσκολεύει την κατάποση. Ο πόνος αυτός μπορεί να αντανακλά στα αυτιά. Στη συνέχεια εκδηλώνεται πυρετός με πονοκέφαλο και γενική ευερεθιστότητα. Οι αμυγδαλές φαίνονται κόκκινες και πρησμένες και κάποιες φορές καλύπτονται από λευκές ή κίτρινες κηλίδες (πύον). Οι λεμφαδένες στις δύο πλευρές του λαιμού (στις γωνίες του σαγονιού) είναι ευαίσθητοι στο άγγιγμα και μοιάζουν πρησμένοι. Επιπλέον, το παιδί μπορεί να έχει βραχνή φωνή, μπορεί να αναπνέει από το στόμα κατά τον ύπνο του ενώ η αναπνοή μπορεί να είναι δυσάρεστη.

Συχνά τα μικρότερα παιδιά έχουν άρνηση να φάνε ενώ παραπονιούνται για πόνο στο στομάχι.

Τα συμπτώματα διαρκούν συνήθως 4-5 ημέρες. Μερικές φορές, η διόγκωση επιμένει για εβδομάδες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων.

Επιπλοκές

Τυπικά οι επιπλοκές της αμυγδαλίτιδας είναι σπάνιες. Ωστόσο, αν η φλεγμονή δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και επεκταθεί πέρα από τις αμυγδαλές, το παιδί μπορεί να συγκεντρώσει πύον μεταξύ των αμυγδαλών και του φάρυγγα. Το περιαμυγδαλικό απόστημα, όπως ονομάζεται, χρειάζεται ειδική διαχείριση από τον ΩΡΛ.

Μπορούν επίσης να προκληθούν μέση ωτίτιδα και ιγμορίτιδα. Σε πιο βαριές περιπτώσεις, και ανάλογα τον μικροοργανισμό που την προκάλεσε, η αμυγδαλίτιδα μπορεί να εξελιχθεί σε φλεγμονή των αρθρώσεων, των νεφρών και της καρδιάς.

Πρόληψη

Συστήνεται το καλό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή του συγχρωτισμού με παιδιά που έχουν συμπτώματα αμυγδαλίτιδας.

Θεραπεία – Τι να κάνω;

Επικοινωνήστε με τον παιδίατρο από τη στιγμή που το παιδί παρουσιάσει πονόλαιμο και δυσκολία στην κατάποση.
Συστήνεται η ξεκούραση του παιδιού στο σπίτι.
Δίνετε στο παιδί αρκετά υγρά να πιει, συχνά μέσα στην ημέρα και από λίγο (αν δυσκολεύεται να καταπιεί).
Δίνετε κατά προτίμηση μαλακά φαγητά. Πολλές φορές, κρύες τροφές όπως το παγωμένο γιαούρτι και το παγωτό δίνουν αρκετές θερμίδες και ανακουφίζουν τον πόνο.
Μην πιέζετε το παιδί να φάει ή να πιει.
Φροντίστε να αερίζετε καλά του χώρους του σπιτιού.
Η ατμόσφαιρα στο δωμάτιο του παιδιού δεν πρέπει να είναι ξηρή, γιατί ερεθίζεται περισσότερο ο λαιμός του.
Αν η αμυγδαλίτιδα έχει προκληθεί από βακτήριο, τότε ο γιατρός θα συστήσει αντιβίωση για 7-10 ημέρες. Μη σταματάτε την αντιβίωση νωρίτερα γιατί μπορεί να επιδεινωθεί η λοίμωξη.
Μπορείτε να χορηγήσετε αναλγητικά για τον περιορισμό του πυρετού και του πονόλαιμου.
Οι γαργάρες με αλατόνερο (πχ. 1 κουταλιά του γλυκού αλάτι διαλυμένο σε 250 ml νερό) 3 με 4 φορές την ημέρα μπορούν να ανακουφίσουν προσωρινά τον ερεθισμένο λαιμό.
Καθαρίστε τη μύτη του παιδιού με φυσιολογικό ορό (η μύτη συνδέεται με τις αμυγδαλές και τα αυτιά).

Ζητήστε άμεσα τη συμβουλή του ειδικού αν τα συμπτώματα εμμένουν πάνω από 3 ημέρες χωρίς βελτίωση ή αν χειροτερεύουν, αν υπάρχει έντονη δυσκολία στην κατάποση ή στην αναπνοή, αν το παιδί αρνείται να φάει για περισσότερες από 24 ώρες, ή αν το παιδί κάνει πυρετό σε πιο σύντομα διαστήματα (πχ. αντί ανά 8 ώρες, κάνει πυρετό ανά 3 ώρες). Επιπλέον, αν το παιδί εμφανίζει εμπύρετη αμυγδαλίτιδα πολλές φορές μέσα στο χρόνο και διαταράσσεται η καθημερινότητά του, θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση αφαίρεσής τους.