Άσθμα: Μία πάθηση. Πολλά είδη.
Άσθμα. Μία λέξη γνωστή σε όλους. Επιπλέον, για σχεδόν έναν στους δέκα Έλληνες, αποτελεί και μία πάθηση με την οποία είναι υποχρεωμένοι να ζουν εφ’ όρου ζωής. Το άσθμα, η χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του αναπνευστικού, που οδηγεί σε στένωση των βρόγχων (αεραγωγών των πνευμόνων), έχει διάφορους τύπους, με τον καθένα να έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Δείτε στο άρθρο μας που ακολουθεί τα 5 κυριότερα είδη άσθματος, αλλά και κάποιες επιπλέον ταξινομήσεις της, δυστυχώς, τόσο διαδεδομένης αυτής πάθησης.
Εξωγενές άσθμα
Ίσως δεν το γνωρίζετε ως “εξωγενές”, αλλά σίγουρα το γνωρίζετε ως “αλλεργικό” άσθμα. Σε αυτή την περίπτωση άσθματος, η φλεγμονή στους αεραγωγούς προκαλείται από την επαφή με αλλεργιογόνα που επιδρούν στο αναπνευστικό μας σύστημα, τα λεγόμενα αεροαλλεργιογόνα (γύρη, τρίχωμα ζώων, σωματίδια σκόνης, μούχλα, καθαριστικά κλπ).
Στατιστικά, το εξωγενές άσθμα αφορά περίπου το 90% των περιπτώσεων του παιδικού άσθματος, ενώ υπάρχει σημαντικό ποσοστό κληρονομικότητας της νόσου. Το αλλεργικό άσθμα εκδηλώνεται με υποτροπιάζοντα επεισόδια δύσπνοιας, βήχα, συρρίτουσας αναπνοής (“γατάκια που νιαουρίζουν”) και αισθήματος βάρους ή πίεσης στο στήθος.
Η θεραπεία έγκειται σε χρήση κάποιου (ή συνδυασμού) από τα παρακάτω φάρμακα:
- Ανακουφιστικά. Εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά που βοηθούν στην άμεση αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
- Ρυθμιστικά. Βοηθούν στον έλεγχο της φλεγμονής, κυρίως εισπνεόμενη κορτιζόνη.
- Φάρμακα αντιμετώπισης των κρίσεων. Κυρίως κορτιζόνη σε χάπια η ενέσιμη.
Ενδογενές άσθμα
Σε αντίθεση με το εξωγενές, στο ενδογενές (ή κρυπτογενές) άσθμα δεν ανευρίσκεται κάποιος παράγοντας που να σχετίζεται με αλλεργία, αυτή καθαυτή. Σύμφωνα με μελέτες, η μεγαλύτερη ηλικία, το γυναικείο φύλο, οι ρινικοί πολύποδες και η ευαισθησία στην ασπιρίνη αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ενδογενούς άσθματος.
Επαγγελματικό άσθμα
Το επαγγελματικό άσθμα είναι αναπνευστική νόσος που προκαλείται από σκόνη, εισπνεόμενα καυσαέρια ή άλλες επικίνδυνες ουσίες στον χώρο εργασίας. Υπολογίζεται σε 2% περίπου του συνόλου των περιπτώσεων άσθματος, ωστόσο σε αναπτυγμένες χώρες του πρώτου κόσμου μπορεί να φτάσει σε πολύ υψηλότερα ποσοστά (Ιαπωνία – 15% άσθματος ενηλίκων αρρένων).
Τα επαγγέλματα που πλήττονται συνηθέστερα από επαγγελματικό άσθμα:
- Επαγγελματίες υγείας
- Εργαζόμενοι στη χημική βιομηχανία
- Εργάτες υφαντουργείων
- Καθαριστές
- Κατασκευαστές χαλιών
- Κομμωτές
- Ξυλουργοί
- Προσωπικό οίκων ομορφιάς.
Άσθμα από άσκηση
Όπως φαίνεται και από την ονομασία του, το άσθμα από άσκηση εμφανίζεται σε περιπτώσεις εντατικής σωματικής άσκησης και συγκεκριμένα λίγο μετά την έναρξή της. Τα κύρια συμπτώματα είναι δυσκολία στην αναπνοή, συριγμός και σφίξιμο στο στήθος. Αυτός ο τύπος επηρεάζει σχεδόν όλα τα ασθματικά άτομα, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί και σε άτομα που δεν αναφέρουν συμπτώματα της πάθησης υπό άλλες συνθήκες.
Οι περισσότεροι αθλητές (υπολογίζεται ότι το άσθμα από άσκηση πλήττει περίπου έναν στους τέσσερις αθλητές) θα χρειαστούν τόσο ένα ανακουφιστικό φάρμακο για τη διαχείριση του άσθματος όσο και ρυθμιστική φαρμακευτική αγωγή που θα μειώσει μακροπρόθεσμα τη φλεγμονή στους αεραγωγούς.
Νυχτερινό άσθμα
Η νυχτερινή επιδείνωση του άσθματος είναι χαρακτηριστική σε μεγάλο αριθμό ασθενών. Τα συμπτώματα παρουσιάζονται αφού το άτομο αποκοιμηθεί, κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε χρόνια κόπωση καθώς το άτομο δεν ξεκουράζεται.
Αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν νυχτερινό άσθμα:
- Έκθεση σε αλλεργιογόνα
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Παχυσαρκία
- Μειωμένη επινεφρίνη ή κορτιζόλη στο πλάσμα.
Επιπλέον κατηγοριοποίηση
Έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για την κατηγοριοποίηση του άσθματος, καθώς αρκετές μορφές της νόσου μπορεί να επικαλύπτουν η μία την άλλη. Η ίδια η ιατρική κοινότητα για παράδειγμα διχογνωμεί στο αν το νυχτερινό άσθμα είναι ειδική κατηγορία άσθματος ή απλά πρόκειται για μία εκδήλωση σοβαρού άσθματος.
Επιπλέον κατηγοριοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει:
- Άσθμα μόνο με βήχα
- Παιδικό άσθμα
- Άσθμα από ασπιρίνη (κρίσεις μετά από λήψη ασπιρίνης, συνήθως σε μεγαλύτερες ηλικίες).
Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.
Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!