Αχ, αυτές οι άφθες.

Άφθες. Αν αναζητήσετε από πού προέρχεται η λέξη θα ανακαλύψετε ότι είναι αγνώστου ετυμολογίας (ίσως από το ρήμα “άπτω”). Αυτό που είναι όμως απολύτως γνωστό σχετικά με τις άφθες; Ότι πρόκειται για κάποιες από τις πιο ενοχλητικές, επώδυνες και συχνές στοματικές βλάβες, που καταστρέφουν την ευχαρίστηση του φαγητού και την ποιότητα ζωής.

Οι άφθες αποτελούν μία πολύ συνηθισμένη έλκωση (πληγή) στο εσωτερικό του στόματος που πλήττει συχνά περίπου το 20% του πληθυσμού, ενώ σχεδόν όλοι μας τις έχουμε αντιμετωπίσει κάποια στιγμή στη ζωή μας. Δείτε στο άρθρο μας που ακολουθεί τι ακριβώς είναι οι άφθες και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν.

 

Τι είναι

Πρόκειται για πληγές στο εσωτερικό του στόματος. Είναι αβαθείς, με ωοειδές ή στρογγυλό σχήμα και είναι εξαιρετικά επώδυνες, ιδιαίτερα μετά από επαφή με καρυκεύματα, όξινα τρόφιμα και, πάνω από όλα, αλάτι (ας μην ξεχνάμε άλλωστε και την έκφραση “αλάτι στις πληγές”).

 

Που εμφανίζονται οι άφθες

• Στο εσωτερικό των μάγουλων
• Στο εσωτερικό των χειλιών
• Στη γλώσσα
• Στη βάση των ούλων
• Στο πίσω μέρος του ουρανίσκου.

 

Μέγεθος

Από κλινική άποψη, οι άφθες διακρίνονται σε 3 κατηγορίες:

• Μικρές άφθες με διάμετρο 1 έως 2 χιλιοστών
• Μεγάλες άφθες που μπορεί να ξεπεράσουν τα 10 χιλιοστά
• Ερπητοφόρα έλκη, δηλαδή συστάδες πολλών μικρών αφθών στην ίδια περιοχή του στόματος.

 

Τι τις προκαλεί

Η ακριβής αιτία των αφθών παραμένει ασαφής, αν και οι ερευνητές υποψιάζονται ότι ένας συνδυασμός παραγόντων συμβάλλει στην εμφάνιση εστιών, ακόμη και στο ίδιο άτομο.

Πιθανές αιτίες για άφθες μπορεί να είναι:

• Τραυματισμός στο στόμα από οδοντιατρική εργασία
• Υπερβολικό βούρτσισμα
• Αθλητικό ατύχημα
• Τυχαίο δάγκωμα μάγουλων
• Οδοντόπαστες και στοματικά διαλύματα που περιέχουν λαουρυλοθειϊκό νάτριο (SLS)
• Ευαισθησία σε συγκεκριμένες τροφές και ιδιαίτερα σε σοκολάτα, καφέ, φράουλες, αυγά, ξηρούς καρπούς, τυρί και πικάντικα ή όξινα τρόφιμα
• Διατροφή ελλιπής σε βιταμίνη Β-12, ψευδάργυρο, φολικό οξύ ή σίδηρο
• Αλλεργική αντίδραση σε ορισμένα βακτήρια στο στόμα
• Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το ίδιο βακτήριο που προκαλεί πεπτικά έλκη
• Ορμονικές διαταραχές κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως
• Συναισθηματικό στρες
• Κοιλιοκάκη (εντερική διαταραχή που προκαλείται από ευαισθησία στη γλουτένη)
• Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, όπως η νόσος του Κρον και η ελκώδης κολίτιδα
• Σύνδρομο Αδαμαντιάδη-Behcet (μια σπάνια διαταραχή που προκαλεί φλεγμονές σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένου του στόματος)
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό.

 

Πώς να αντιμετωπίσετε μια άφθα

Οι άφθες είναι αυτοιάσιμες και φεύγουν από μόνες. Ωστόσο, μπορείτε να ακολουθήσετε κάποιες συμβουλές που θα επιταχύνουν την ίαση και μπορούν να καταπραΰνουν τον πόνο σας.

• Τοποθετήστε μία προστατευτική κρέμα ή τζελ πάνω στην άφθα.
• Χρησιμοποιήστε καλαμάκι για τις υγρές τροφές, ώστε να κατευθύνετε μακριά από την άφθα το περιεχόμενο.
• Πάγος πάνω στην άφθα μπορεί να βοηθήσει – εφαρμόστε όμως μόνο για λίγα δευτερόλεπτα.
• Καταναλώστε τρόφιμα ήπιας μαγειρικής παρασκευής όπως ζυμαρικά, βελουτέ σούπες, πουρέ πατάτας κλπ.
• Μέλι επάνω στην άφθα μπορεί να καταπραΰνει.

 

Συμβουλές πρόληψης

Μπορείτε να μειώσετε την εμφάνιση ή επανεμφάνιση αφθών κάνοντας τα παρακάτω:

• Προσέξτε τη διατροφή σας. Όσο και αν είναι απολαυστικές, προσπαθήστε να αποφύγετε κάποιες τροφές που ερεθίζουν το στόμα, όπως ξηρούς καρπούς, πατατάκια, κουλουράκια αλλά και κάποια όξινα φρούτα, όπως ανανά, γκρέιπφρουτ ή πορτοκάλια.
• Επιλέξτε υγιεινά τρόφιμα. Τρώτε πολλά φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως.
• Ακολουθήστε καλές συνήθειες στοματικής υγιεινής. Το τακτικό βούρτσισμα μετά τα γεύματα, και το νήμα μία φορά την ημέρα, μπορεί να διατηρήσει το στόμα σας καθαρό και να σας προφυλάξει από τις άφθες.
• Χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα για να αποτρέψετε τον ερεθισμό στους ευαίσθητους ιστούς του στόματος.
• Αποφύγετε οδοντόκρεμες και στοματικά διαλύματα που περιέχουν λαουρυλοθειϊκό νάτριο.
• Προστατέψτε το στόμα σας. Εάν έχετε σιδεράκια ή άλλες οδοντιατρικές κατασκευές, ρωτήστε τον οδοντίατρό σας σχετικά με το πώς θα προστατευθείτε από τις αιχμηρές επιφάνειές τους.
• Μειώστε το άγχος σας. Εάν οι άφθες φαίνεται να σχετίζονται με το άγχος σας, μάθετε και χρησιμοποιήστε τεχνικές μείωσης του στρες.

 

Πότε να επισκεφθείτε τον γιατρό

Επισκεφθείτε τον γιατρό σας αν παρατηρήσετε τα εξής:

• Ασυνήθιστα μεγάλες άφθες
• Επαναλαμβανόμενες άφθες, με νέες που αναπτύσσονται πριν επουλωθούν οι παλιές
• Επίμονες άφθες, διάρκειας δύο εβδομάδων και άνω
• Πληγές που εκτείνονται στα χείλη
• Ασυνήθιστα μεγάλος πόνος
• Ακραία δυσκολία στην κατάποση
• Άφθες με παράλληλη ύπαρξη υψηλού πυρετού
• Τέλος, εάν τα δόντια σας έχουν αιχμηρά σημεία που φαίνεται να επιδεινώνουν το πρόβλημα των αφθών, επισκεφθείτε τον οδοντογιατρό σας.

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!