Πέμπτη νόσος

Τι είναι;

Ονομάζεται και λοιμώδες ερύθημα ή «σύνδρομο των κόκκινων παρειών» και οφείλεται στον παρβοϊό Β19. Πήρε το όνομα 5^η νόσος γιατί κατατάσσεται στις 5 τυπικές παιδικές ασθένειες. Προσβάλλει κυρίως παιδιά ηλικίας 5-10 χρονών αλλά μπορεί να συμβεί και σε άλλες ηλικίες. Εξάρσεις της νόσου παρατηρούνται κατά το τέλος του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης.

Πώς μεταδίδεται;

Η νόσος μεταδίδεται από τα σταγονίδια που μεταφέρονται μέσω του αέρα όταν ένα άτομο που νοσεί μιλά, βήχει ή φτερνίζεται ή μετά από άμεση επαφή με τις εκκρίσεις από το αναπνευστικό σύστημα του ατόμου που νοσεί πχ. από μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα.

Η νόσος μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω του πλακούντα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Σε αρχικό στάδιο, παρουσιάζονται ήπια συμπτώματα κρυολογήματος όπως ρινική συμφόρηση ή καταρροή, πονόλαιμος, χαμηλός πυρετός, πονοκέφαλος, πόνος στους μυς, φαγούρα και κόπωση.
Τα συμπτώματα αυτά περνούν περίπου την 7^η -11^η ημέρα. Στο διάστημα αυτό εμφανίζεται το χαρακτηριστικό εξάνθημα. Το εξάνθημα έχει έντονο κόκκινο χρώμα (χωρίς σπυράκια ή άλλες βλάβες), ξεκινά από τα μάγουλα και έχει την όψη «χαστουκισμένου προσώπου».
Το εξάνθημα μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές του σώματος του παιδιού, όπως η πλάτη, το στήθος, τα πόδια και τα χέρια (όχι σε παλάμες ή πέλματα). Σε αυτές τις περιοχές το εξάνθημα μοιάζει δαντελωτό, δηλαδή κόκκινες περιοχές συνυπάρχουν με υγιείς περιοχές του δέρματος.

Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα;

Τα εξανθήματα έχουν υφέσεις και εξάρσεις για ημέρες ή και εβδομάδες. Κατ’ επέκταση το εξάνθημα μπορεί να διαρκέσει 1-3 εβδομάδες.

Χρόνος επώασης

Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται σε 4 -14 ημέρες από την ημέρα που μεταδόθηκε ο ιός.

Μεταδοτικότητα -ανοσία

Η μετάδοση γίνεται μέσα στις 2 εβδομάδες που προηγούνται της εμφάνισης του εξανθήματος. Όταν εμφανιστεί το εξάνθημα ο ιός παύει να μεταδίδεται.
Η φυσική νόσηση εξασφαλίζει ισόβια ανοσία στον ιό.
Σε πολλές περιπτώσεις δεν εμφανίζονται συμπτώματα ή τα συμπτώματα είναι πολύ ήπια.
Άτομα που μένουν στο ίδιο σπίτι με το παιδί που νοσεί έχουν πιθανότητα 15-30% να μολυνθούν.

Επιπλοκές

Τυπικά η 5^η νόσος δεν είναι σοβαρή πάθηση και επιπλοκές συμβαίνουν σπάνια.

Ωστόσο, η λοίμωξη με τον παρβοϊό Β19 μπορεί να είναι πιο επικίνδυνη σε παιδιά με λευχαιμία, παιδιά με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή παιδιά με παθήσεις του αίματος (πχ. αναιμία).
Ιδιαίτερη προσοχή συστήνεται στις εγκύους καθώς, αν δεν έχουν ανοσία, τότε υπάρχει κίνδυνος ο ιός να μεταφερθεί στο έμβρυο οδηγώντας σε αναιμία και άλλες διαταραχές.
Επιπλέον, κορίτσια μεγαλύτερης ηλικίας ή εφηβικής ηλικίας μπορεί να παραπονεθούν για πόνο και πρήξιμο στις αρθρώσεις σε χέρια και πόδια. Η αρθρίτιδα αυτή μπορεί να κρατήσει εβδομάδες υποχωρεί μόνη της.

Πρόληψη

Δεν υπάρχει κατάλληλο εμβόλιο.
Γενικά, όπως για όλες τις λοιμώξεις, συστήνεται το καλό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή της επαφής με άτομα που νοσούν.

Θεραπεία

Απευθυνθείτε στον παιδίατρο, κυρίως αν το παιδί έχει κάποιας μορφής αναιμία ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Κρατάμε το παιδί στο σπίτι και μακριά από άλλα παιδιά μόνο κατά την περίοδο που έχει πυρετό. Αν είναι απύρετο με εξάνθημα μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο ή στον παιδικό σταθμό.
Όσο το παιδί νοσεί, αποφύγετε τις κοινωνικές επαφές, κυρίως με άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή με έγκυες γυναίκες.
Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο, την έντονη άσκηση με εφίδρωση και το ζεστό μπάνιο καθώς μπορεί να επιδεινώσει το εξάνθημα σε κάποια παιδιά. Το άγχος μπορεί επίσης να επιδεινώσει το εξάνθημα.
Αν χρειαστεί, μπορείτε να χορηγήσετε αναλγητικά για τη μείωση του πυρετού και τη διαχείριση του μυϊκού πόνου.
Ο παιδίατρος μπορεί να συστήσει αντιισταμινικά για τον περιορισμό του κνησμού (αν υπάρχει).
Επικοινωνήστε με το γιατρό αν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν μόνα τους ή χειροτερεύουν ή αν υπάρχει πρήξιμο στις αρθρώσεις σε χέρια και πόδια. Μπορεί να χρειαστεί πιο ειδική φαρμακευτική αγωγή πχ. αντιφλεγμονώδη.
Ενημερώστε το γιατρό για φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει το παιδί. Ενδέχεται το εξάνθημα να είναι αντίδραση κάποιου φαρμάκου.