Covid-19 και διαχείριση άγχους

Η εκδήλωση της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19) μπορεί να είναι αγχωτική για τους ανθρώπους. Ο φόβος και το άγχος για μια ασθένεια μπορεί να είναι συντριπτική και να προκαλέσει έντονα συναισθήματα σε ενήλικες και παιδιά. Αυτό που καλούμαστε να κάνουμε είναι να αντιμετωπίσουμε  το άγχος μας, ώστε να είμαστε πιο δυνατοί για τους δικούς μας ανθρώπους αλλά και για το περιβάλλον μας. Είναι γεγονός ότι ο καθένας αντιδρά διαφορετικά σε αγχωτικές καταστάσεις. Πώς ανταποκρινόμαστε στο ξέσπασμα μπορεί να εξαρτάται από το ιστορικό μας, αλλά και τα πράγματα που μας κάνουν διαφορετικούς από τους άλλους ανθρώπους και την κοινότητα στην οποία ζούμε.

Οι άνθρωποι που ενδέχεται να ανταποκριθούν πιο έντονα στο άγχος μιας κρίσης είναι:

• Οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνιες ασθένειες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για το COVID-19
• Παιδιά και έφηβοι
• Το νοσηλευτικό προσωπικό που εκτίθεται στο COVID-19, όπως οι γιατροί και άλλοι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης
• Άτομα που έχουν ψυχικές ασθένειες, ήδη βεβαρυμένο ιστορικό, π.χ. αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, ιδεοψυχαναγαστική διαταραχή, ψυχώσεις κλπ.

Το άγχος κατά τη διάρκεια μιας εστίας νόσου μπορεί να εκδηλωθεί με:

• Φόβο και ανησυχία για τη δική σας υγεία και την υγεία των αγαπημένων σας
• Διαταραχές στον ύπνο ή διαταραχές στην λήψη τροφής
• Δυσκολία στον ύπνο ή τη συγκέντρωση
• Επιδείνωση χρόνιων προβλημάτων υγείας
• Αυξημένη χρήση αλκοόλ, καπνού ή άλλων ναρκωτικών

Τα άτομα με προϋπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας πρέπει να συνεχίσουν τη θεραπεία τους και να μπορούν να εντοπίσουν νέα ή επιδεινούμενα συμπτώματα.

Η φροντίδα του εαυτού σας, των φίλων σας και της οικογένειάς σας μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το άγχος. Βοηθώντας τους άλλους να αντιμετωπίσουν το άγχος τους, μπορεί επίσης να κάνει την κοινότητά σας, το περιβάλλον σας ισχυρότερη/ο.

 

Πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να υποστηρίξετε τον εαυτό σας

Αρχικά κάντε διαλείμματα από την παρακολούθηση, την ανάγνωση ή την ακρόαση ειδήσεων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης. Ακούγοντας επανειλημμένα πληροφορίες για την πανδημία μπορεί να σας δημιουργεί επιπλέον άγχος. Φροντίστε το σώμα σας. Πάρτε βαθιές αναπνοές, προσπαθήστε να ασκηθείτε. Προσπαθήστε να φάτε υγιεινά, καλά ισορροπημένα γεύματα, να ασκείστε τακτικά, να έχετε αρκετό ύπνο και να αποφεύγετε το αλκοόλ και άλλες καταχρήσεις. Δημιουργήστε χρόνο για να χαλαρώσετε. Προσπαθήστε να κάνετε κάποιες άλλες δραστηριότητες που σας αρέσουν.

Συνδεθείτε με άλλους. Συζητήστε με ανθρώπους που εμπιστεύεστε για τις ανησυχίες σας και για το πώς αισθάνεστε.

Καλέστε τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν το στρες παρεμποδίζει τις καθημερινές σας δραστηριότητες για αρκετές ημέρες στη σειρά. Πολλοί επαγγελματίες υγείας εξακολουθούν και παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη μέσω SKYPE, καθώς επίσης λειτουργούν και τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης.

 

Τρόποι για να μειώστε το στρες στον εαυτό σας και σε άλλους

Οι συζητήσεις σχετικά με το COVID-19 μπορούν να βοηθήσουν μόνο αν κατανοήσετε την δική σας θέση, και τον κίνδυνο που διατρέχετε, χωρίς υπερβολές και καταστροφολογία. Καλό είναι να μοιράζεστε ακριβείς πληροφορίες σχετικά με το COVID-19, έτσι ώστε να  βοηθήσετε τους ανθρώπους να αισθάνονται λιγότερο άγχος.

 

Οδηγίες για τους γονείς

Άλλος ένας δύσκολος ρόλος για τους γονείς, μιας και τα παιδιά και οι έφηβοι αντιδρούν, εν μέρει, σε αυτό που βλέπουν από τους ενήλικες γύρω τους. Όταν οι γονείς και οι φροντιστές ασχολούνται με το COVID-19 ήρεμα και με αυτοπεποίθηση, μπορούν να παρέχουν την καλύτερη υποστήριξη στα παιδιά τους. Οι γονείς μπορούν να είναι πιο καθησυχαστικοί στους άλλους γύρω τους, ειδικά στα παιδιά, εάν είναι καλύτερα προετοιμασμένοι.

Θυμηθείτε ότι δεν εκφράζουν το στρες όλα τα παιδιά με τον ίδιο τρόπο. Θα πρέπει συνεπώς να παρατηρήσετε κάποιες αλλαγές στην συμπεριφορά τους. Αυτές μπορεί να είναι:

• Υπερβολικό κλάμα ή εκνευρισμός στα μικρότερα παιδιά
• Παλινδρόμηση σε παλαίοτερες συμπεριφορές (για παράδειγμα, νυχτερινή ενούρηση, επιθυμία να κοιμηθούν μαζί σας κλπ)
• Υπερβολική ανησυχία ή θλίψη
• Ανθυγιεινές συνήθειες φαγητού ή ύπνου
• Ευερεθιστότητα και δραματοποίηση συμπεριφορών σε εφήβους
• Αδιαφορία για την σχολική δραστηριότητα
• Δυσκολία στη προσοχή και συγκέντρωση
• Αποφυγή δραστηριοτήτων που απολάμβαναν στο παρελθόν
• Ανεξήγητοι πονοκέφαλοι ή πόνος στο σώμα
• Χρήση αλκοόλ, καπνού ή άλλων ναρκωτικών

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να στηρίξετε το παιδί σας

Ξεκινήστε με το να αφιερώστε χρόνο για να μιλήσετε με το παιδί σας ή τον έφηβο σχετικά με την εστία COVID-19. Απαντήστε σε ερωτήσεις και μοιραστείτε γεγονότα σχετικά με το COVID-19 με τρόπο που το παιδί ή ο έφηβος σας μπορούν να καταλάβουν. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας ή ο έφηβος είναι ασφαλής. Καθησυχάστε τους ότι είναι φυσιολογικό αν αισθάνονται αναστατωμένοι. Μοιραστείτε μαζί τους πώς αντιμετωπίζετε το δικό σας στρες, ώστε να μπορούν να μάθουν πώς να το αντιμετωπίσουν. Είναι σημαντικό να είστε διαθέσιμοι και να μπορέσετε να ανταποκριθείτε όποτε σας χρειαστούν για να νιώσουν ασφάλεια. Μάθετε στα παιδιά να προσαρμοστούν στους κανόνες υγιεινής και ότι αυτό συνεπάγεται, χωρίς να τα τρομοκρατήσετε.

Κυρίως όμως: Περιορίστε την έκθεση της οικογένειάς σας στην κάλυψη ειδήσεων της εκδήλωσης της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης. Τα παιδιά μπορεί να παρερμηνεύσουν αυτό που ακούν και μπορούν να φοβούνται κάτι που δεν καταλαβαίνουν. Είναι ευκαιρία να επικοινωνήσετε μαζί τους, να παίξετε επιτραπέζια, να δείτε ταινίες, να μαγειρέψετε, να γελάσετε.

Αυτό που ζούμε είναι πρωτόγνωρο. Σίγουρα θα μας δυσκολέψει μέχρι ένα βαθμό. Είναι μια ευκαιρία όμως να εκφράσουμε τις σκέψεις μας και να μπορέσουμε να διαχειριστούμε μια νέα κατάσταση. Ας καταφέρουμε να το επικοινωνήσουμε και να προσπαθήσουμε κάθε μέρα να την εκμεταλλευόμαστε για να έρθουμε «πιο κοντά» στους δικούς μας ανθρώπους, ενώ μένουμε σπίτι.

Σημειώνουμε ότι σε περίπτωση που παρατηρείτε επιδείνωση των συμπτωμάτων και οδηγείστε σε κρίσεις πανικού, επικοινωνήστε με κάποιον ψυχολόγο για να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την δυσκολία αυτή.

 

Γράφει η Δρ. Αναστασία Κοτσοπούλου ,Ψυχολόγος CPsychol AFBPsS ,Διευθύντρια Σύγχρονο Κέντρο Υποστήριξης, Εκπαίδευσης, Έρευνας και Εποπτείας

 

Τηλεφωνική γραμμή  βοήθειας Α΄  Πανεπιστημιακή  Ψυχιατρική Κλινική  του ΕΚΠΑ,   Αιγινήτειο  Νοσοκομείο

Δευτέρα έως Κυριακή στο τηλέφωνο 210 7297 957  από  10.00  π.μ έως  08.00 μ.μ

Η αρθρογραφία του δικτύου Green Pharmacy αντλεί στοιχεία μόνο από έγκυρες πηγές και επίσημους φορείς. Η αρθρογραφία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ιατρική διάγνωση και αγωγή.

Βρείτε τώρα δίπλα σας ένα φαρμακείο του Δικτύου Green Pharmacy εδώ!