Σφήκες και Μέλισσες (Υμενόπτερα)

Σφήκες και μέλισσες (Υμενόπτερα)

 

Μέλισσες

• Μπορεί να είναι άγριες ή οικιακές, με φωλιές που συνήθως βρίσκονται σε δέντρα.
• Συνήθως δεν είναι επιθετικές όταν είναι μακριά από τη φωλιά.
• Μετά το τσίμπημα, η μέλισσα αφήνει το κεντρί της μαζί με το σάκο του δηλητηρίου στο σημείο του τσιμπήματος και πεθαίνει.

 

Σφήκες

• Προσελκύονται από μυρωδιές τροφίμων και κυρίως με ότι περιέχει ζάχαρη
• Ανάλογα με το είδος τους, φτιάχνουν τις φωλιές τους στο έδαφος, σε δέντρα ή σε θάμνους
• Πολύ επιθετικές, ιδιαίτερα όταν αντιληφθούν τροφή ή κίνδυνο κοντά στη φωλιά τους
• Όταν μια σφήκα τσιμπάει, δε χάνει το κεντρί της με αποτέλεσμα να μπορεί να επιφέρει πολλαπλά τσιμπήματα.
• Το τσίμπημα της σφήκας είναι πιο επικίνδυνο, τόσο λόγω της αλλεργικής αντίδρασης που μπορεί να προκαλέσει, όσο και λόγω άμεσου κινδύνου μεταφοράς μικροβίων με το τσίμπημα σε κάποιον άνθρωπο (καθώς τρέφεται από μολυσμένες πηγές).

 

Αντιμετωπίζοντας το τσίμπημα από σφήκα ή μέλισσα

 

• Αν το κεντρί είναι ορατό, το αφαιρούμε προσεκτικά με τα δάχτυλα χωρίς να το πιέζουμε. Αποφεύγουμε τα τσιμπιδάκια ή άλλα αντίστοιχα αντικείμενα, όπως και τους περιττούς χειρισμούς καθώς περισσότερο δηλητήριο μπορεί να εισέλθει στο δέρμα και το κεντρί μπορεί να μπει πιο βαθιά.
• Καθαρίζουμε την περιοχή με σαπούνι και νερό.
• Βάζουμε πάγο για να μειωθεί το οίδημα.
• Αν το τσίμπημα είναι στο χέρι ή στο πόδι, προσπαθούμε να το κρατάμε ανυψωμένο.
• Αφαιρούμε στενά κοσμήματα, ρολόγια κλπ. από την περιοχή καθώς το δέρμα πρήζεται.
• Σε περίπτωση που δεν έχουμε πρόσβαση σε φάρμακα, τότε μπορούμε να εξουδετερώσουμε το δηλητήριο της μέλισσας με αμμωνία ή πολτό μαγειρικής σόδας (το δηλητήριο της μέλισσας είναι όξινο).
• Στα τσιμπήματα από σφήκα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όξινη πηγή πχ. ξίδι (το δηλητήριο της σφήκας είναι αλκαλικό).

 

 

Πρακτικές συμβουλές

 

• Δεν αφήνουμε υπολείμματα τροφών στην ύπαιθρο.
• Αποφεύγουμε να πίνουμε αναψυκτικά απευθείας από το κουτάκι ή το μπουκάλι (π.χ. χρησιμοποιούμε καλαμάκι).
• Δεν πλησιάζουμε χώρους όπου υπάρχουν μελίσσια ή σφηκοφωλιές.
• Αποφεύγουμε σημεία όπου συγκεντρώνονται έντομα π.χ. από ανθισμένα λουλούδια, ανοικτούς κάδους απορριμμάτων, σάπια φρούτα κλπ.
• Στην εξοχή, αποφεύγουμε τα χαλαρά ενδύματα με έντονα χρώματα και σχέδια καθώς προσελκύουν μέλισσες και σφήκες.
• Κολόνιες, καλλυντικά, αποσμητικά, καθαριστικά, απορρυπαντικά με έντονα αρώματα προσελκύουν τα έντομα.
• Δεν περπατάμε με γυμνά πόδια στους εξωτερικούς χώρους. Προτιμάμε τα κλειστά υποδήματα.
• Τοποθετούμε σίτες σε παράθυρα και πόρτες. Χρησιμοποιούμε συσκευές που να απομακρύνουν τα έντομα αυτά.
• Αποφεύγουμε την κηπουρική και τις αγροτικές εργασίες. Αν δεν είναι εφικτό, φοράμε γάντια, καπέλο, και μακριά ρούχα.
• Στις αθλητικές δραστηριότητες στην ύπαιθρο προσπαθούμε να μην έχουμε πολλά ακάλυπτα μέρη του σώματος. Αν βρισκόμαστε σε έντονη κίνηση αποφεύγουμε να αναπνέουμε με το στόμα.
• Προσοχή αν ψαρεύουμε στην ακτή διότι μαζεύονται έντομα (ιδίως σφήκες).
• Χρησιμοποιούμε εντομοαπωθητικές λοσιόν και σπρέι στα ακάλυπτα σημεία του σώματος (αν και δεν έχουν αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα ως προς τα υμενόπτερα).
• Τα υμενόπτερα είναι πιο επιθετικά τις απογευματινές ώρες και όταν απειλούνται. Δεν προκαλούμε την επίθεση των εντόμων – αποφεύγουμε τον πανικό και τις γρήγορες και απότομες κινήσεις.
• Κατά τη διαδικασία του τσιμπήματος, τα έντομα εκκρίνουν φερορμόνες που παρακινούν και άλλα έντομα να επιτεθούν. Επίσης, είναι πιο επιθετικά σε θερμό και υγρό περιβάλλον. Σε περίπτωση επίθεσης σφηκών ή μελισσών, καλύπτουμε το κεφάλι και τα χέρια μας με κάποιο ύφασμα και απομακρυνόμαστε σε ένα ασφαλές μέρος.